روسیه و سیاست تکیه به سلاح های هسته ای
آفتاب‌‌نیوز : اظهارات درباره افزايش تكيه روسيه به سلاح هاي هسته اي از سال 1993 نقل محافل شده است، يعني زماني كه مسكو رسماً استفاده از سياست no-first-use شوروي را متوقف كرد. در حقيقت نظريه هستهاي تغييرات آهسته تري به خود گرفت و تقريباً تمام سال 1990 به بحث و مناظره سپري شد كه اغلب آنها هم پشت درهاي بسته صورت گرفت. تنها در سال 1999 نظريه هسته اي جديد شوروي سابق شكل گرفت. تجزيه و تحليل مدارك رسمي، همچنين اظهارات رسمي و غيررسمي، اشاره بر اين واقعيت دارد كه نوآوري اصلي در حقيقت مأموريتي جديد بود منتصب به سلاح هاي هسته اي، به خاطر ترس از جنگ هاي غيراتمي.
شواهد و مدارك موجود اشاره بر اين مطلب دارد كه فوريت نظريه هسته اي جديد از دو نكته متفاوت تأثيرپذير بود. اول اينكه، احساس تهديدي شديد از سوي خارج بود (به خصوص در اواسط 1990 و سال 1999، زماني كه روسيه پيش بيني كرد كه ممكن است ناتو تهديدي در به كارگيري ميزان محدودي از نيروهايش در جهت دستيابي به اهداف سياسي محدود، درست همانند وضعيتي كه در جنگ بالكان بود به شمار آيد). دوم اينكه، ضعف قواي رزمي دولت روسيه در برابر پيش بيني يك جنگ غيرهسته اي چشمگير بود، خصوصاً جنگي محدود با درنظر گرفتن برتري قواي ناتو چه از لحاظ كيفي و چه از حيث عددي. به عقيده ارتش روسيه، تكيه بر سلاحهاي هسته اي جوابي منطقي به كمبود آشكار نيروهاي رزمي كشور بود. با درنظر گرفتن اين اعتقاد كه داشتن سلاحهاي هستهاي داراي منفعت بيشتري است تا بخواهيم از هر حمله هستهاي در مقياس بالا جلوگيري كنيم. اسناد رسمي خود گوياي اين قضيه هستند كه اينگونه تكيه به سلاحهاي هستهاي تمايلي است موقتاً «ثابت» در جهت توليد امنيت لازم تا زماني كه قواي رزمي كشور به اندازه كافي مدرن و قدرتمند شوند. درپي حمله تروريستي به ايالات متحده در سپتامبر 2001 تنش موجود در روابط روسيه و ايالات متحده كاهش يافت. هر دو دولت اعلام كردند كه عليه تروريسم بينالمللي متحد هستند. تا آنجا به اثبات رسيد كه مخالفتها برسر جنگ عراق در سال 2003 هم گذرا بوده است. اين آرامش سياسي و روابط موجود تأثير آشكاري براصول هستهاي روسيه برجاي نگذاشت. از يكسو نگرانيها درباره قدرت بالاي نظامي آمريكا مخصوصاً در ميان ارتشيان ادامه دارد. از طرف ديگر، تغييرات در سياست خارجي همواره به عنوان امري فاني و زودگذر تلقي شده است در حالي كه نقطه مقابل آن امكانات اقتصادي و نظامي همواره ثابتند. بعيد نيست كه روابط مسكو و واشنگتن بدتر شود و مطابق با چنين خط مشي فكري، روسيه نياز به بازدارندهاي در مقابل ايالات متحده خواهد داشت.
*دكتر نيكولاي سوخوف،عضو عاليرتبه تحقيقات CNS
شواهد و مدارك موجود اشاره بر اين مطلب دارد كه فوريت نظريه هسته اي جديد از دو نكته متفاوت تأثيرپذير بود. اول اينكه، احساس تهديدي شديد از سوي خارج بود (به خصوص در اواسط 1990 و سال 1999، زماني كه روسيه پيش بيني كرد كه ممكن است ناتو تهديدي در به كارگيري ميزان محدودي از نيروهايش در جهت دستيابي به اهداف سياسي محدود، درست همانند وضعيتي كه در جنگ بالكان بود به شمار آيد). دوم اينكه، ضعف قواي رزمي دولت روسيه در برابر پيش بيني يك جنگ غيرهسته اي چشمگير بود، خصوصاً جنگي محدود با درنظر گرفتن برتري قواي ناتو چه از لحاظ كيفي و چه از حيث عددي. به عقيده ارتش روسيه، تكيه بر سلاحهاي هسته اي جوابي منطقي به كمبود آشكار نيروهاي رزمي كشور بود. با درنظر گرفتن اين اعتقاد كه داشتن سلاحهاي هستهاي داراي منفعت بيشتري است تا بخواهيم از هر حمله هستهاي در مقياس بالا جلوگيري كنيم. اسناد رسمي خود گوياي اين قضيه هستند كه اينگونه تكيه به سلاحهاي هستهاي تمايلي است موقتاً «ثابت» در جهت توليد امنيت لازم تا زماني كه قواي رزمي كشور به اندازه كافي مدرن و قدرتمند شوند. درپي حمله تروريستي به ايالات متحده در سپتامبر 2001 تنش موجود در روابط روسيه و ايالات متحده كاهش يافت. هر دو دولت اعلام كردند كه عليه تروريسم بينالمللي متحد هستند. تا آنجا به اثبات رسيد كه مخالفتها برسر جنگ عراق در سال 2003 هم گذرا بوده است. اين آرامش سياسي و روابط موجود تأثير آشكاري براصول هستهاي روسيه برجاي نگذاشت. از يكسو نگرانيها درباره قدرت بالاي نظامي آمريكا مخصوصاً در ميان ارتشيان ادامه دارد. از طرف ديگر، تغييرات در سياست خارجي همواره به عنوان امري فاني و زودگذر تلقي شده است در حالي كه نقطه مقابل آن امكانات اقتصادي و نظامي همواره ثابتند. بعيد نيست كه روابط مسكو و واشنگتن بدتر شود و مطابق با چنين خط مشي فكري، روسيه نياز به بازدارندهاي در مقابل ايالات متحده خواهد داشت.
*دكتر نيكولاي سوخوف،عضو عاليرتبه تحقيقات CNS
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید