آمریکا، مصمم به حذف اروپا از مذاکرات اوکراین
نماینده دولت دونالد ترامپ در اوکراین، «کیت کلاگ» اعلام کرد که اروپا در مذاکرات صلح اوکراین جایی نخواهد داشت. این اظهارات پس از آن مطرح شد که واشنگتن پرسش‌نامه‌ای را به پایتخت‌های اروپایی ارسال کرد تا میزان مشارکت آنها در تضمین‌های امنیتی برای کی‌یف مشخص شود.
تصمیم جنجالی ترامپ
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز چهارشنبه با اقدامی غافلگیرکننده، بدون مشورت با متحدان اروپایی یا مقامات اوکراینی، با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه تماس گرفت و آغاز فوری مذاکرات صلح را اعلام کرد. این اقدام، نگرانی‌های گسترده‌ای را در میان رهبران اروپایی برانگیخته است.
مقامات دولت ترامپ در روز‌های اخیر تأکید کرده‌اند که ایالات متحده دیگر تمرکز خود را بر مسائل امنیتی اروپا قرار نخواهد داد و از متحدان ناتو انتظار دارد که مسئولیت بیشتری در قبال این منطقه بر عهده بگیرند. «پیت هگست»، وزیر دفاع آمریکا گفته است که واشنگتن اکنون اولویت‌های دیگری از جمله امنیت مرزی و مقابله با چین را در دستور کار دارد و دیگر نمی‌تواند تمرکز اصلی خود را بر امنیت اروپا قرار دهد.
حذف اروپا از مذاکرات؟
خبرگزاری رویترز نوشت که این تحولات موجب نگرانی برخی رهبران اروپایی شده است که ممکن است توافقی حاصل شود که امنیت اروپا را تحت تأثیر قرار دهد، به‌ویژه اگر این توافق به نفع روسیه باشد.
«کیت کلاگ»، فرستاده ترامپ در امور اوکراین، در کنفرانس امنیتی مونیخ اعلام کرد که ایالات متحده تنها نقش میانجی را در این مذاکرات ایفا خواهد کرد و اوکراین و روسیه طرف‌های اصلی آن خواهند بود.
وی در پاسخ به احتمال حضور کشور‌های اروپایی در این مذاکرات، گفت: «من طرفدار واقع‌گرایی هستم. فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی رخ دهد.»
واکنش رهبران اروپا
در مقابل، رهبران اروپایی اعلام کرده‌اند که حذف آنها از مذاکرات را نخواهند پذیرفت. الکساندر استاب، رئیس‌جمهور فنلاند، در مونیخ تأکید کرد: «امکان ندارد که مذاکراتی درباره اوکراین، آینده آن یا ساختار امنیتی اروپا بدون حضور کشور‌های اروپایی برگزار شود.»
وی افزود: «اما اروپا باید خود را سازمان‌دهی کند، کمتر حرف بزند و بیشتر عمل کند.»
به گفته یک دیپلمات اروپایی در گفت‌و‌گو با رویترز، پرسش‌نامه‌ای که آمریکا به کشور‌های اروپایی ارسال کرده است، شامل شش سؤال بوده که یکی از آنها به‌طور خاص برای اعضای اتحادیه اروپا طراحی شده است.
به گفته وی آمریکا از کشور‌های اروپایی خواسته است که میزان تعهدات نظامی خود را در قبال اوکراین مشخص کنند. او افزود: «آمریکایی‌ها در حال مذاکره با پایتخت‌های اروپایی هستند و از آنها می‌پرسند که چه تعداد سرباز حاضرند اعزام کنند.»
در این راستا یک مقام کاخ ریاست‌جمهوری فرانسه اعلام کرد که پاریس در حال بررسی امکان برگزاری یک نشست غیررسمی میان رهبران اروپایی برای بحث درباره اوکراین است، اما هنوز تصمیم قطعی در این زمینه گرفته نشده است. در همین راستا، «رادوسواف سیکورسکی»، وزیر خارجه لهستان اعلام کرد که این نشست روز دوشنبه برگزار خواهد شد.
درخواست ناتو برای افزایش انسجام اروپا
«مارک روته»، دبیرکل ناتو در کنفرانس امنیتی مونیخ از کشور‌های اروپایی خواست تا موضعی قاطع‌تر اتخاذ کنند.
وی اظهار داشت: «به دوستان اروپایی‌ام می‌گویم که به جای شکایت از احتمال حضور یا عدم حضورشان در مذاکرات، پیشنهاد‌های مشخصی ارائه دهند، ایده‌های جدید مطرح کنند و هزینه‌های دفاعی خود را افزایش دهند.»
پیشنهاد تشکیل ارتش اروپایی
از سوی دیگر «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین خواستار تشکیل یک ارتش اروپایی شده و تأکید کرده است که اروپا دیگر نمی‌تواند به حمایت ایالات متحده اطمینان داشته باشد. او تصریح کرد که تنها راه جلب احترام واشنگتن، «برخورداری از یک نیروی نظامی قدرتمند» است.
زلنسکی با رد هرگونه توافقی که پشت سر کی‌یف انجام شود، گفت که «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه، ممکن است از دونالد ترامپ برای حضور در رژه سالگرد پیروزی در جنگ جهانی دوم در مسکو در ۹ می‌دعوت کند.
وی گفت: «ترامپ در این دعوت نه به عنوان یک رهبر محترم، بلکه به عنوان یک مهره در نمایش پوتین خواهد بود.»
وی در سخنرانی خود تأکید کرد که روابط اروپا و آمریکا در حال تغییر است و افزود: «بیایید صادق باشیم - اکنون نمی‌توانیم احتمال رد شدن درخواست‌های اروپا از سوی آمریکا در موضوعاتی که امنیت آن را تهدید می‌کند، نادیده بگیریم.»
زلنسکی با دفاع از ایده تشکیل ارتش اروپایی، گفت: «یک ارتش مشترک، شامل اوکراین، ضروری است تا آینده قاره تنها به خود اروپایی‌ها وابسته باشد و تصمیمات مربوط به اروپا، در خود اروپا گرفته شود.»
مخالفت با ایده ارتش اروپایی
با این حال، برخی از مقامات اروپایی نسبت به این پیشنهاد ابراز تردید کرده‌اند. کشور‌های اروپایی تاکنون همکاری‌های نظامی خود را عمدتاً در چارچوب ناتو انجام داده‌اند و پیشنهاد‌های مختلف برای تشکیل یک ارتش واحد اروپایی را رد کرده‌اند.
یک مقام ارشد یکی از کشور‌های شرقی اتحادیه اروپا در واکنش به این پیشنهاد به رویترز گفت: «ما یک نیروی نظامی اروپایی داریم که نامش ناتو است.»
