تحلیل تقاضا و پیش‌بینی بازار تجهیزات استخر در ایران؛ زمستان ۱۴۰۳ و چشم‌انداز ۱۴۰۴
براساس گزارش تأسیسات شاپ، عرضه‌کننده برجسته تجهیزات استخر، «بر اساس گزارش کارشناسان ما، شاید بیش از ۶۰ درصد مشتریان در زمستان ۱۴۰۳ به دنبال تجهیزات کم‌مصرف بوده‌اند تا هزینه‌های انرژی را کاهش دهند.» علاوه بر این، اثرات افت فشار گاز و آب، افزایش ۲۵ تا ۳۵ درصدی قیمت‌ها، نقش فناوری‌های هوشمند در بهینه‌سازی مصرف انرژی، و پیش‌بینی رشد ۱۵ تا ۲۰ درصدی بازار در سال ۱۴۰۴ نیز در ادامه مورد تحلیل قرار گرفته است. این روند‌ها از تحولات قابل‌توجه در صنعت تجهیزات استخر ایران حکایت دارند.
رشد تقاضا برای هیتر‌های استخر در مناطق سردسیر
در استان‌های سردسیر مانند اردبیل، کردستان و آذربایجان غربی، کاهش شدید دما نیاز به هیتر‌های استخر را بالا برده است. با توجه به گزارش‌های بازار در سال‌های گذشته (مثلاً رشد ۱۵-۲۰ درصدی تقاضا برای تجهیزات گرمایشی در زمستان ۱۴۰۲)، تخمین زده می‌شود فروش هیتر‌های استخر در دی‌ماه ۱۴۰۳ در این مناطق حدود ۲۵ درصد افزایش یافته باشد. این رشد به دلیل افزایش تعداد استخر‌های سرپوشیده و تمایل به استفاده از سیستم‌های مستقل از گاز است که در شرایط افت فشار گاز کارایی بیشتری دارند.
تأثیر افت فشار گاز بر انتخاب تجهیزات مستقل
طبق گزارش شرکت ملی گاز ایران، مصرف گاز در دی‌ماه ۱۴۰۳ به ۸۳۲ میلیون متر مکعب در روز رسیده که نسبت به دی‌ماه ۱۴۰۲ (با مصرف ۶۵۰ میلیون متر مکعب) حدود ۲۸ درصد افزایش نشان می‌دهد. از این مقدار، ۵۸۲ میلیون متر مکعب به بخش خانگی و تجاری اختصاص داشته است. این افزایش مصرف منجر به افت فشار گاز در برخی مناطق شده و استفاده از هیتر‌های برقی یا سیستم‌های مستقل را ضروری‌تر کرده است. این روند احتمالاً در زمستان‌های آینده نیز ادامه خواهد یافت، زیرا تولید گاز ایران با وجود افزایش، هنوز با رشد تقاضا همگام نیست.
روند قیمت‌ها و تأثیر آن بر بازار تجهیزات استخر
مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه تا پاییز ۱۴۰۳ را ۳۸ درصد اعلام کرده است که نشان‌دهنده فشار عمومی بر هزینه‌ها در اقتصاد کشور است. با این حال، قیمت تجهیزات استخر مانند پمپ‌های تصفیه و هیتر‌های گرمایشی، که بخش قابل‌توجهی از قطعات آنها وارداتی است، بین ۲۵ تا ۳۵ درصد نسبت به سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است. این رشد کمتر از نرخ تورم کلی می‌تواند به دلیل رقابت میان تولیدکنندگان داخلی و تلاش برای حفظ سهم بازار باشد، اما عامل اصلی این افزایش قیمت، جهش نرخ ارز است. قیمت دلار در پایان سال ۱۴۰۲ حدود ۴۹،۰۰۰ تومان بود (بر اساس گزارش شبکه اطلاع‌رسانی طلا، سکه و ارز)، اما تا اوایل اسفند ۱۴۰۳ به بیش از ۹۳،۰۰۰ تومان رسید (طبق مشاهدات بازار آزاد در ۲ اسفند ۱۴۰۳)، که افزایشی حدود ۹۰ درصد را نشان می‌دهد. این جهش، هزینه واردات قطعات کلیدی مانند موتور‌های پمپ و اجزای هیتر‌ها را به‌شدت بالا برده است. از آنجا که بسیاری از تجهیزات استخر یا مستقیماً وارد می‌شوند یا به قطعات خارجی وابسته‌اند، این افزایش نرخ ارز به‌طور مستقیم بر قیمت نهایی تأثیر گذاشته و مصرف‌کنندگان را با چالش‌های جدیدی مواجه کرده است.
با وجود این فشارها، تولیدکنندگان داخلی تلاش کرده‌اند با استفاده از مواد اولیه داخلی یا کاهش حاشیه سود، بخشی از این افزایش هزینه را جبران کنند. اما وابستگی به فناوری‌های پیشرفته، که عمدتاً از خارج تأمین می‌شود، این تلاش‌ها را محدود کرده است. به عنوان مثال، یک پمپ تصفیه استاندارد که در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۰ میلیون تومان قیمت داشت، حالا به ۱۲.۵ تا ۱۳.۵ میلیون تومان رسیده است، که بخشی از آن ناشی از افزایش هزینه‌های ارزی است. در این میان، داده‌ها نشان می‌دهد خرید آنلاین تجهیزات استخر در دو سال گذشته (۱۴۰۱-۱۴۰۳) حدود ۴۰ درصد رشد داشته است. این رشد به افزایش نفوذ اینترنت (۸۱.۷ درصد در ۱۴۰۳ طبق DataReportal) و تمایل مصرف‌کنندگان به یافتن گزینه‌های ارزان‌تر از طریق مقایسه قیمت‌ها در پلتفرم‌های آنلاین برمی‌گردد. در واقع، گرانی دلار و بالا رفتن هزینه‌های حضوری، خریداران را به سمت فروشگاه‌های اینترنتی سوق داده که اغلب تخفیف‌های فصلی یا حذف واسطه‌ها را ارائه می‌دهند.
این وضعیت همچنین تقاضا برای محصولات داخلی را افزایش داده، اما کیفیت پایین‌تر برخی تولیدات داخلی نسبت به نمونه‌های خارجی، هنوز مصرف‌کنندگان حرفه‌ای‌تر را به سمت برند‌های وارداتی می‌کشاند. در بلندمدت، اگر نرخ دلار در این سطح باقی بماند یا باز هم رشد کند، احتمالاً شاهد فشار بیشتری بر قیمت‌ها خواهیم بود، مگر اینکه دولت با تخصیص ارز ترجیحی یا حمایت از تولید داخلی وارد عمل شود. این شرایط نشان‌دهنده تعادل شکننده‌ای بین عرضه و تقاضا در بازار تجهیزات استخر است که هم از تورم داخلی و هم از نوسانات ارزی تأثیر می‌پذیرد.
چشم‌انداز بازار تجهیزات استخر در سال ۱۴۰۴
با تداوم چالش‌های افت فشار گاز و آب، تقاضا برای تجهیزات استخر در سال ۱۴۰۴ احتمالاً ۱۵ تا ۲۰ درصد رشد خواهد داشت. این پیش‌بینی بر اساس رشد سالانه ۳-۵ درصدی مصرف تجهیزات تأسیساتی و افزایش تعداد استخر‌های سرپوشیده استوار است. وزارت صمت گزارش داده که تولید لوازم خانگی در سال ۱۴۰۱ به ۱۹.۵ میلیون دستگاه و در ۱۴۰۲ به ۲۰.۲ میلیون دستگاه رسیده است. با فرض تداوم این رشد، تولید کل لوازم تأسیساتی (شامل تجهیزات استخر) در ۱۴۰۴ می‌تواند به ۲۰.۸ تا ۲۱ میلیون دستگاه برسد. به نقل از تأسیسات شاپ (https://tasisatshop.com)، فروشگاه اینترنتی تجهیزات استخر، تقاضا برای سیستم‌های کم‌مصرف و هوشمند در سال آینده می‌تواند بازار را متحول کند.
جمع‌بندی
زمستان ۱۴۰۳ با افزایش تقاضا برای تجهیزات استخر همراه بوده که به دلیل سرما، افت فشار گاز و آب، و رشد قیمت‌ها شکل گرفته است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این روند در ۱۴۰۴ با رشد ۱۵-۲۰ درصدی ادامه خواهد یافت و فناوری‌های هوشمند نقش مهمی در این تحول خواهند داشت. بازار تجهیزات استخر در ایران با پتانسیل بالای خود، در مسیر توسعه قرار دارد.
