این اقدام پس از آن صورت گرفت که ترامپ از زمان آغاز ریاستجمهوریاش در ژانویه، سیاست آمریکا در قبال اوکراین و روسیه را دگرگون کرد و رویکردی مصالحهآمیزتر نسبت به مسکو در پیش گرفت. همچنین این تحولات، پس از یک درگیری شدید در کاخ سفید در روز جمعه است که در آن ترامپ، زلنسکی را به دلیل قدرنشناسی از حمایت واشنگتن در جنگ با روسیه مورد انتقاد قرار داد.
این مقام روز دوشنبه به شرط ناشناس ماندن به خبرگزاری رویترز گفت: «رئیسجمهور ترامپ بهوضوح اعلام کرده که بر صلح تمرکز دارد. ما از شرکای خود هم انتظار داریم که به این هدف متعهد باشند. ما کمکها را متوقف و بازبینی میکنیم تا مطمئن شویم که در جهت یافتن یک راهحل مؤثر هستند.»
کاخ سفید درباره میزان و دامنه کمکهای تحت تأثیر این تصمیم یا مدتزمان این توقف اظهارنظری نکرد. پنتاگون هم جزئیات بیشتری ارائه نداد. دفتر زلنسکی و سفارت اوکراین در واشنگتن هم به درخواست رویترز برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
روز دوشنبه، ترامپ بار دیگر تأکید کرد که زلنسکی باید قدردان حمایت آمریکا باشد. او پیشتر هم با عصبانیت به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس واکنش نشان داده بود که در آن زلنسکی گفته بود پایان جنگ «بسیار، بسیار دور» است.
ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» نوشت: «این بدترین اظهارنظری است که زلنسکی میتوانست بکند و آمریکا دیگر مدت زیادی این وضعیت را تحمل نخواهد کرد!»
ترامپ: توافق معدنی هنوز منتفی نشده است
بر اساس گزارش کمیته مستقل «بودجه فدرال مسئولانه»، از زمان حمله روسیه سه سال پیش، کنگره آمریکا ۱۷۵ میلیارد دلار کمک به اوکراین را تصویب کرده است.
دولت ترامپ ۳.۸۵ میلیارد دلار مجوز کنگره برای استفاده از ذخایر تسلیحاتی آمریکا برای اوکراین را به ارث برده بود، اما با توجه به تنشهای فزاینده بین واشنگتن و کییف، استفاده از این کمکها از پیش بعید به نظر میرسید.
اقدام روز دوشنبه فراتر از سیاست «عدم ارائه کمک جدید» است که ترامپ از زمان روی کار آمدنش در پیش گرفته بود. به نظر میرسد که این تصمیم ارسال تجهیزات نظامی تصویبشده در دولت بایدن، از جمله مهمات، موشکها و دیگر سیستمها را هم متوقف میکند.
اما ترامپ روز دوشنبه همچنین اشاره کرد که باوجود ناامیدیاش از کییف، هنوز امکان توافقی برای سرمایهگذاری آمریکا در معادن اوکراین وجود دارد. این در حالی است که رهبران اروپایی پیشنهادهایی برای آتشبس در جنگ روسیه با اوکراین مطرح کردهاند.
دولت ترامپ این توافق معدنی را راهی برای بازپسگیری بخشی از دهها میلیارد دلاری میداند که آمریکا از زمان حمله روسیه به اوکراین در قالب کمکهای مالی و نظامی ارائه کرده است.
روز دوشنبه، وقتی از ترامپ در کاخ سفید پرسیده شد که آیا این توافق منتفی شده است، پاسخ داد: «نه، فکر نمیکنم.» ترامپ این توافق را «معاملهای عالی برای ما» توصیف کرد و گفت که سهشنبه شب، در جلسه مشترک کنگره، درباره وضعیت آن اطلاعات بیشتری ارائه خواهد داد.
ونس: بهترین تضمین امنیتی، سهم اقتصادی آمریکا در اوکراین است
از سوی دیگر «جیدی ونس» معاون رئیسجمهور آمریکا در مصاحبهای با شبکه فاکس نیوز از زلنسکی خواست که این توافق معدنی را بپذیرد.
ونس گفت: «اگر به دنبال تضمین امنیتی واقعی هستید و میخواهید مطمئن شوید که ولادیمیر پوتین دیگر به اوکراین حمله نخواهد کرد، بهترین تضمین امنیتی این است که آمریکاییها سهم اقتصادی در آینده اوکراین داشته باشند.»
گروههای اوکراینی: ترامپ اوکراین را رها کرده و به روسیه چراغ سبز داده است
زلنسکی بهصراحت اعلام کرده است که آتشبس باید شامل تضمینهای امنیتی مشخص از سوی غرب باشد تا از حمله مجدد روسیه، که حدود ۲۰ درصد از خاک اوکراین را در اختیار دارد، جلوگیری شود.
با این حال، ترامپ از ارائه هرگونه تضمین امنیتی خودداری کرده است.
علاوه بر کمکهای نظامی، حمایت آمریکا از اوکراین شامل کمکهای بودجهای هم میشود که عمدتا از طریق یک صندوق امانی بانک جهانی تأمین میگردد، همچنین کمکهای مالی دیگر که توسط آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده ارائه شده بود، اما اکنون تحت فشار دولت ترامپ محدود شده است.
این تصمیم آمریکا پرسشهای زیادی را بیپاسخ گذاشته است، از جمله اینکه آیا مهمات موردنیاز برای سیستمهای تسلیحاتی ارسالشده همچنان تأمین خواهد شد یا اینکه آیا ایالات متحده همچنان اطلاعات لازم درباره شناسایی اهداف و شلیک موشکها را با اوکراین به اشتراک خواهد گذاشت.
یک منبع مطلع به رویترز گفت که اعضای کلیدی کمیتههای نظارتی کنگره، از جمله اعضای کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا، از این تصمیم مطلع نشده بودند.
گروه حامی اوکراینی موسوم به «Razom for Ukraine» تصمیم کاخ سفید درباره کمکها را محکوم کرد. این گروه در بیانیهای اعلام کرد: «با متوقف کردن ناگهانی کمکهای نظامی به اوکراین، رئیسجمهور ترامپ اوکراینیها را رها کرده و به روسیه چراغ سبز داده است تا به پیشروی خود به سمت غرب ادامه دهد.»
اروپا به دنبال طرح صلح
پیش از تصمیم کاخ سفید برای توقف کمکها، کشورهای اروپایی در حمایت از زلنسکی متحد شده و در تلاش برای تدوین یک طرح صلح بودند.
مقامات اروپایی، چه در جلسات خصوصی و چه در اظهارات عمومی، از آنچه «خیانت» به اوکراین میدانند خشمگین هستند، کشوری که از زمان حمله روسیه، حمایت قاطع واشنگتن را داشته است.
فرانسه، بریتانیا و احتمالا چند کشور اروپایی دیگر پیشنهاد دادهاند که در صورت برقراری آتشبس، نیروهای نظامی به اوکراین اعزام کنند—موردی که مسکو از پیش رد کرده است—اما تأکید دارند که برای این اقدام به حمایت آمریکا یا یک «پشتیبانی مطمئن» نیاز دارند.
سخنگوی «کر استارمر» نخستوزیر بریتانیا با اشاره به این تحولات گفت: «گزینههای مختلفی روی میز قرار دارد.»