ذره‌بین روی دراگان اسکوچیچ؛ خط و نشان پس از برکناری «بی‌رحمانه»
نام دراگان اسکوچیچ در فوتبال ایران با برکناری غیرمنتظره او، تنها ۳ ماه قبل از جام جهانی ۲۰۲۶ گره خورده است. مربی کرواتی که سریعترین صعود ایران به جام جهانی را رقم زد، اما به اعتقاد خیلی از کارشناسان ناجوانمردانه از تیم ملی کنار گذاشته شد و نتوانست روی نیمکت ایران در قطر بنشیند.
۲۰ ماه پس از شهریور ۱۴۰۱ که اسکوچیچ در حال برنامه‌ریزی برای حضور تیم ملی در مرحله نهایی جام جهانی، حکم اخراجش را دریافت کرد، او تیرماه سال گذشته دوباره به ایران بازگشت تا این بار هدایت تیم فوتبال تراکتور را بر عهده بگیرد. او تابستان ۱۴۰۳ با پرواز استانبول – تبریز به کشورمان آمد تا این بار یک ماجراجویی تازه را آغاز کند. بازگشتی که شاید او می‌خواست با کارنامه‌ای که به جا می‌گذارد، نشان بدهد که اگر برکنار نمی‌شد، تیم ملی در قطر کارنامه بهتری را از خودش به جا می‌گذاشت.
تغییر سیاست تراکتور و چرخش به سمت اسکوچیچ
محمدرضا زنوزی مالک تراکتور پس از پشت سرگذاشتن یک فصل پرماجرا در بیست و سومین دوره لیگ برتر که با هدایت پاکو خمز اسپانیایی شروع شد و با محمد نصرتی و در ادامه حمید مطهری و قرار گرفتن در رده چهارم به پایان رسید، برای لیگ بیست و چهارم سیاست متفاوتی را برای شکستن طلسم قهرمانی در پیش گرفت.
او پس از جذب ۳بازیکن شاخص پرسپولیس، برای انتخاب سرمربی این بار به دنبال نام‌های بزرگ فوتبال جهان نرفت. به‌خصوص که تجربه حضور جان توشاک و پاکو خمز اسپانیایی نشان داد که نیمکت قرمز‌های تبریز برای مربیانی که روزگاری نام بزرگی در فوتبال جهان داشته‌اند، چندان آمد ندارد.
زنوزی این بار روی گزینه‌ای دست گذاشت که هم فوتبال ایران را می‌شناخت و هم کارنامه‌اش آنقدر خوب بود که انتخاب او پیش هواداران قابل دفاع باشد. با این نقشه راه، اسکوچیچ مورد توجه باشگاه تراکتور قرار گرفت. با این حال زنوزی کار آسانی برای متقاعد کردن اسکوچیچ پیش رو نداشت. به خصوص که اسکوچیچ با وجود یک کارنامه فوق‌العاده از تیم ملی کنار گذاشته شده بود.
اخراج، پاداش سریعترین صعود بود
اسکوچیچ در حالی بهمن ۹۸ پس از مارک ویلموتس، هدایت تیم ملی را برعهده گرفت که با توجه با ۲ شکست متوالی برابر بحرین و قطر، تیم ملی در آستانه حذف، آن هم در همان مرحله دوم انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قرار گرفته بود. تیم کشورمان برای زنده شدن امید‌های صعود به ۴ برد در ۴ بازی باقی‌مانده احتیاج داشت.
تیم ایران در خرداد ۱۳۹۹ در بازی‌های برگشت که به صورت متمرکز در منامه برگزار شد، با هدایت اسکوچیچ و با ۴ برد متوالی برابر هنگ‌کنگ، کامبوج، بحرین و عراق مأموریت غیرممکن را ممکن کرد و ایران به عنوان تیم اول گروه راهی مرحله سوم و نهایی انتخابی شد.
روند صعودی تیم در مرحله نهایی انتخابی هم ادامه پیدا کرد و تیم ملی کشورمان بهمن ۱۴۰۰ و سه هفته قبل از پایان مسابقات با برتری مقابل امارات در تهران، سریعترین صعود به جام جهانی را ثبت کرد. اسکوچیچ در مجموع ۱۸ بازی روی نیمکت تیم ملی نشست و ۱۵ برد، ۱ تساوی و ۲ دو شکست حاصل کار او بود. سرمربی کروات رکورد فوق‌العاده ۸۳ درصد پیروزی و میانگین امتیازی ۲.۵۶ را به ثبت رساند.
یک کارنامه فوق‌العاده که با بی‌مهری مهدی تاج، رییس وقت فدراسیون فوتبال روبه‌رو شد. مهدی تاج شهریور ۱۴۰۱ در مجمع انتخاباتی فدراسیون فوتبال با رأی اعضا بار دیگر به عنوان رییس به این مجموعه بازگشت و یکی از وعده‌های انتخاباتی او بازگرداندن کارلوس کی‌روش بود. او پس از انتخاب دوباره به عنوان رئیس، وعده‌اش را عملی کرد.
شهریور ۱۴۰۱، اسکوچیچ در فاصله ۳ ماه تا آغاز جام جهانی قطر برکنار شد و کی‌روش که بهمن ۹۷ و پس از پایان جام ملت‌های ۲۰۱۹ از ایران رفته بود، دوباره به کشورمان بازگشت تا برای سومین جام جهانی روی نیمکت تیم ملی ایران بنشیند.
تاج مهر ۱۴۰۱درباره برکناری اسکوچیچ گفت: «اسکوچیچ مربی بسیار محترمی است، اما تنها چیزی که من فکر می‌کردم این بود که شاید تغییر وی به نفع کشور باشد.» او اسفند امسال هم در گفت‌و‌گو با یک برنامه تلویزیونی زوایای بیشتری از برکناری اسکوچیچ مطرح کرد: «آقای اسکوچیچ زحمات زیادی کشیده و نتایج خوبی هم گرفته بود. به من هم انتقاد شد که اگر کسی موفق است، چرا باید او را تغییر داد؟ واقعیت این است که من اطلاعاتی از داخل تیم داشتم که مشکلاتی به‌وجود آمده بود. همانطور که می‌دانید مشکلاتی نبود و به یکباره ۱۴۰۱ مطرح شد و جو را دیدید. احساس من این بود که آقای کی‌روش می‌تواند این موضوع را حل کند.»
بی‌رحمانه بود، دیگر به ایران برنمی‌گردم
با توجه به نحوه برکناری از تیم ملی، دلخوری اسکوچیچ باعث شد تا او دیگر به پیشنهاداتی که از ایران می‌رسد، فکر هم نکند. سرمربی کروات پیش از این به تراکتور و فولاد برای بازگشت به فوتبال ایران و پس از برکناری‌اش از تیم ملی، جواب منفی داده و عنوان کرده بود نمی‌خواهد به ایران برگردد.
اسکوچیچ مهر ۱۴۰۱ و یک ماه پس از برکناری در مصاحبه با یک رسانه کروات، اخراجش را بی‌رحمانه توصیف کرده بود: «بعد از رفتار بی‌رحمانه‌ای که با من و همکارانم صورت گرفت، کم کم دارم به حالت عادی و روزمره خود برمی‌گردم. آنها جام جهانی را از ما ربودند، اما این موضوع که ما با بیشترین برد و بیشترین امتیاز توانستیم سریعترین راهیابی به تاریخ جام جهانی در قاره آسیا را رقم بزنیم، نمی‌توانند از ما بگیرند.»
صادق درودگر که سابقه دوستی با اسکوچیچ را دارد، تیرماه ۱۴۰۲ پاسخ منفی اسکوچیچ به فولاد را اینطور روایت کرد: «یکی از اعضای هیات مدیره باشگاه فولاد به من زنگ زد و گفت می‌خواهیم با اسکوچیچ تماس بگیری تا او را به ایران بیاوریم. گفتم باید زنگ بزنی ایجنتش و گفتند ایجنتش نتوانسته او را ایران بیاورد، اما می‌دانیم با شما رابطه‌ای صمیمانه دارد. گفتم دوستی چه ربطی به کار دارد و، اما خواهش کردند زنگ بزنم. گفتم خب باشد زنگ می‌زنم، گوشی دستم بود و با آن گوشی از طریق واتساپ تماس گرفتم. سلام کردم و گفتم فلان باشگاه یک میلیون دلار می‌دهد که بیایی مربی شوی. گفت من دیگر برنمی گردم. گفتم چرا، گفت یادت نیست مرا چگونه از تیم ملی بیرون انداختند؟ گفت من آمدم ایران و با یک تساوی حذف می‌شدید، اما من این تیم را بردم جام جهانی و مرا کنار گذاشتند. برای همین برنمی‌گردم به ایران.»
تکرار شدن موفقیت تیم ملی در تراکتور
اسکوچیچ، اما یک سال بعد با قبول پیشنهاد باشگاه تراکتور نشان داد که از مواضعش کوتاه آمده و قصد دارد اتفاقات تلخ برکناری از تیم ملی را فراموش کند. او تیرماه سال گذشته به تبریز آمد و رسما به عنوان سرمربی تراکتور کارش را آغاز کرد. او در مراسم معارفه گفت: «تراکتور را انتخاب کردم، چون حس خوبی به آن دارم.»
حالا در شرایطی سال ۱۴۰۳ به پایان رسید که کارنامه اسکوچیچ با تراکتور در ۹ ماه گذشته درخشان بوده است. این مربی کروات توانسته در بازگشت دوباره به فوتبال کشورمان شایستگی‌هایش را به اثبات برساند.
تراکتور در حالی سال را به پایان رساند که در پایان هفته بیست و دوم با ۴۸ امتیاز در صدر جدول قرار دارد. آنها با ۱۵ برد، ۳ مساوی و ۴ باخت توانسته‌اند با هدایت این مربی کروات یکی از مدعیان اصلی قهرمانی باشند. ترکتور با ۳۷ گل زده و ۱۱ گل خورده، بهترین خط حمله و دفاع لیگ را هم در اختیار دارد.
اگرچه پرسپولیس ۴۷ امتیازی و سپاهان ۴۶ امتیازی با قرار گرفتن در رده‌های دوم و سوم جدول منتظر لغزش تراکتور هستند، اما اسکوچیچ این تیم تبریزی را در فصل جاری به عنوان شانس اول قهرمانی مطرح کرده است.
تراکتور در لیگ قهرمانان آسیای ۲ هم با اسکوچیچ تا یک‌چهارم نهایی صعود کرد، اما در این مرحله با شکست برای التعاون از دور مسابقات کنار رفت.
حالا در شرایطی سال ۱۴۰۴ آغاز شده است که اسکوچیچ با تراکتور به دنبال ادامه این مسیر تا پایان لیگ بیست و چهارم و کسب جام است. او با این موفقیت یکی از چهره‌های فوتبال در سال گذشته بود.
