اولین علت مرگومیر در دنیا بیماریهای قلبی عروقی هستند. به بیان دیگر، انسانها در سرتاسر جهان بیشتر از هر علت دیگری به دلیل بیماریهای قلبی عروقی جان خود را از دست میدهند.
حدود سهچهارم مرگومیرهای ناشی از بیماریهای قلبی در کشورهایی با سطح اقتصادی پایین یا متوسط اتفاق میافتند. اغلب بیماریهای قلبی عروقی قابلپیشگیری هستند و باتوجهبه عوامل خطری مانند مصرف دخانیات، رژیم غذایی نامناسب، چاقی و اضافهوزن، بیتحرکی و مصرف الکل میتوان میزان مرگومیر ناشی از این بیماریها را کاهش داد.
سکته یا حمله قلبی هنگامی اتفاق میافتد که جریان خون در قسمتی از قلب به علت ایجاد لخته قطع میشود. اگر این قطع جریان به طور کامل رخ دهد، بخشی از عضله قلب که توسط آن شریان خونرسانی میشود، شروع به مردن میکند.
اغلب کسانی که برای بار اول سکته قلبی میکنند، به دنبال آن به زندگی طبیعی خود برمیگردند و سالها از زندگی مؤثر لذت خواهند برد. ولی تجربه یک حمله قلبی بدان معناست که ما نیاز به ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود داریم.
فریدون نوحی، رئیس دهمین کنگره مشترک قلب و عروق ایران، در مراسم افتتاحیه این رویداد علمی، اظهار داشت: در ابتدای آغاز کنگره ضروری دانستم مروری مختصر بر روند روبهرشد خدمات قلبی کشور داشته باشم؛ مسیری که با تلاش و همراهی جمعی همکاران متخصص بهدستآمده است و در حال حاضر مردم کشورمان از این خدمات بهره میبرند.
نوحی با ابراز نگرانی از سرعت بالای شیوع بیماریهای قلبی در ایران نسبت به میانگین جهانی، خاطرنشان کرد: حدود ٢٥ درصد جمعیت کشور مبتلا به چاقی، ٣٢ درصد فاقد فعالیت بدنی کافی و نزدیک به ٦٠ درصد دارای اضافهوزن هستند. همچنین، شیوع سندروم متابولیک در زنان به ٢٥ درصد و در مردان به ١٧ درصد رسیده و حدود ١٠ درصد جمعیت نیز با دیابت دستوپنجه نرم میکنند.
وی با بیان اینکه دسترسی به خدمات درمانی قلب و عروق در کشور به سطح قابلقبولی رسیده، تصریح کرد: بیماریهای قلبی و عروقی در صدر شایعترین علت فوت در دنیا و همچنین کشور ما ایران، است. بر اساس آمارهای بینالمللی، تعداد مرگهای ناشی از این بیماریها از ١٣ میلیون نفر در سال ٢٠٠٤ به بیش از ٢١ میلیون نفر در سال ٢٠٢٤ افزایشیافته و اکنون حدود ٣١ درصد از کل مرگومیرها در جهان را به خود اختصاص میدهند.
وی در ادامه با اشاره به پیشرفت چشمگیر منابع و تجهیزات در حوزه زیرساختهای درمانی قلب و عروق کشور گفت: در سال ٢٠٠٤ تنها ٧٩ دستگاه آنژیوگرافی در کشور فعال بود؛ درحالیکه این رقم اکنون به ٦٥٩ دستگاه افزایشیافته است. همچنین، تعداد مراکز جراحی قلب از ٤١ به بیش از ١٠٠ مرکز و مراکز آموزش کاردیولوژی از ٨ به ٣١ مرکز افزایش یافتهاند. در حال حاضر، بیش از ٢٢٠ جراح قلب در کشور مشغول به فعالیت هستند.
نوحی افزود: اگرچه برخی استانها از خدمات پیشرفتهتری بهرهمند شدهاند، اما هنوز در برخی نقاط کشور نیاز جدی به توسعه و تقویت خدمات قلب و عروق وجود دارد. خوشبختانه، امروز روشهای درمانی پیشرفته که در جهان انجام میشود، در ایران نیز قابلارائه است. برای نمونه، تنها در انستیتو قلب و عروق شهید رجایی طی سال گذشته بیش از ١٨٠٠ عمل جراحی عروق کرونر، ١٠٠٠٠ مورد آنژیوگرافی، ٧٧١ مورد PPCI و ٣٦٧ مورد تعبیه دریچه آئورت از طریق کاتتر (TAVI) و ٤٨٨ مورد خدمت EPS انجام شده است.
وی با اشاره به ثبت بیش از ٢٤٧ هزار خدمت تخصصی قلب و عروق در سال گذشته، گفت: این حجم از خدمات تأثیر بسزایی در کاهش مرگ و ناتوانی ناشی از بیماریهای قلبی داشته است. بااینحال، تنها توسعه خدمات درمانی کافی نیست و اقدامات پیشگیرانه باید به شکل فراگیر، ساختاریافته و مستمر در دستور کار قرار گیرد.
نوحی با تأکید بر نقش بنیادین سلامت در توسعه پایدار کشور، گفت: لازم است نحوه شیوه زندگی مردم تغییر کرده و از زندگی ماشینی دور شویم.
وی افزود: همچنین باید بیشترین توجه خود را بهسلامت داشته باشیم، زیرا سلامت، زیربنای سایر بخشهای توسعه است. بدون سلامت، سایر امکانات و ظرفیتها نیز کارکرد و ارزش خود را از دست خواهند داد.