چرا عباس عراقچی به عربستان رفت؟
«ادامه مشورت‌ها درباره مسائل منطقه و مطلع کردن مقامات منطقه از روند مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا»، جمله‌ای بود که وزیر امور خارجه ایران سیدعباس عراقچی درباره سفر امروزش به جده و دوحه بیان کرد.
وی گفت: ما از ابتدا رایزنی مستمر و اطلاع رسانی دائم با کشور‌های منطقه داشتیم، چون معتقدیم پایداری هرگونه توافق احتمالی به میزان زیادی بستگی به این دارد که ملاحظات کشور‌های منطقه و نگرانی‌های آنها و منافع مشترک بین آنها و ایران در حوزه هسته‌ای رعایت شود. آنها نگرانی‌هایی دارند و منافع مشترکی وجود دارد و اینکه ما مرتب آنها را در جریان قرار بدهیم، به نظرم اقدام مثبتی است که از ابتدا در پیش گرفتیم و اثرات خوبی هم داشته و خوشبختانه کشور‌های منطقه نیز همراهی خوبی از خودشان در این خصوص نشان دادند.
برگزاری دور نخست گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط با استقبال کشور‌های منطقه از جمله عربستان سعودی و قطر رو‌به‌رو شد. پس از برگزاری دور نخست وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای با اعلام اینکه از این تلاش‌ها در راستای پایان دادن به اختلافات منطقه‌ای و بین‌المللی حمایت می‌کنیم، ابراز امیدواری کرد که نتایج مذاکرات ایران و آمریکا به تقویت امنیت، ثبات و صلح در منطقه کمک کند.
در این مدت وزیر امور خارجه ایران با همتایان خود در این کشور‌ها تلفنی گفت‌و‌گو کرد از جمله وزرای خارجه عربستان سعودی و قطر.
عراقچی ۲۵ فروردین‌ماه و در آستانه دور دوم این گفتوگوها در تماسی تلفنی با همتای عربستانی او را در جریان این مذاکرات قرار داد. فرحان هم ضمن قدردانی از اطلاع‌رسانی همتای ایرانی و استقبال از روند گفتوگوها، ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات منجر به نتیجه مطلوب برای ایران و کل منطقه شود.
هشتم اردیبهشت‌ماه سالجاری هم عراقچی در گفت‌وگوی تلفنی با فیصل بن فرحان او را از آخرین روند گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم ایران و آمریکا مطلع کرد. وی همچنین با اشاره به تشدید روزافزون ناامنی در منطقه در نتیجه ادامه جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و کرانه باختری و تجاوزات مکرر آن علیه لبنان، خواستار بسیج جامعه جهانی برای توقف این نسل‌کشی شد.
در آستانه دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که قرار است فردا (یکشنبه) ۲۱ اردیبهشت‌ماه به ریاست سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکاف نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه در مسقط برگزار شود، رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ظهر امروز (شنبه) ۲۰ اردیبهشت‌ماه در سفری چندساعته و در رأس هیأتی دیپلماتیک وارد مقصد نخست سفرش به منطقه یعنی جده شد و قرار است در ادامه هم به دوحه برود تا ضمن دیدار با مقامات قطری در چهارمین دور گفت‌وگوی ایرانی - عربی شرکت کند.
سفر عراقچی به عربستان دومین سفر دوجانبه و سومین سفر او به عربستان پس از تصدی وزارت امور خارجه است. ۱۸ مهر ۱۴۰۳ برای نخستین بار عراقچی در چارچوب تور منطقه‌ای در پی تحولات منطقه و تشدید حملات رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان به ریاض رفت و ضمن دیدار با فیصل بن فرحان همتای عربستانی با محمد بن سلمان ولی‌عهد عربستان دیدار و از آنجا هم راهی دوحه شد. او همچنین عصر ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۳ به منظور شرکت در نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در رأس هیأتی به جده رفت و ۱۷ اسفندماه در این نشست شرکت و سخنرانی کرد. نشستی که به ابتکار و پیشنهاد ایران برگزار شد.
وزرای خارجه ایران و عربستان در این مدت چندین بار با یکدیگر ملاقات و چندین بار هم تلفنی گفت‌و‌گو کرده‌اند.
به نظر می‌رسد مناسبات دوجانبه ایران و عربستان که روند رو به گسترشی را طی می‌کند، آنچنانکه اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه ۱۵ اردیبهشت‌ماه و در نشست هفتگی با خبرنگاران گفته بود که روابط ایران و عربستان در حوزه‌های مختلف و سطوح مختلف به خوبی جلو می‌رود و همچنین اوضاع جاری در فلسطین و ضرورت اتخاذ موضعی قاطع برای مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و دیگر تحولات منطقه، از جمله مباحث مورد گفت‌وگوی عراقچی با مقامات عربستانی در این سفر چند ساعته باشد.
در ماه گذشته نیز رفت و آمد‌هایی بین مقامات ایرانی و عربستانی صورت گرفت. در اواخر فروردین‌ماه شاهد سفر خالد بن سلمان بن عبدالعزیز وزیر دفاع عربستان به تهران بودیم. این مقام عالی‌رتبه عربستانی در این سفر با مقام معظم رهبری و دیگر مقامات ایرانی از جلمه رئیس‌جمهور دیدار کرد. در روز‌های پایانی فروردین‌ماه سالجاری وحید جلال‌زاده معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت خارجه به عربستان سفر کرد.
پس از بیانیه مشترک ایران و عربستان در پکن در ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۱ حاصل پنج دور گفت‌و‌گو در عراق و سه دور مذاکره در عمان، وزرای خارجه دو کشور در ۱۷ فروردین ۱۴۰۲ در پایتخت چین دیدار کردند. دو طرف توافق کردند مناسبات دیپلماتیک که از دی ماه ۱۳۹۴ در پی حمله به سفارت و سرکنسولگری عربستان در ایران در واکنش به اعدام شیخ نمر روحانی شیعه قطع شده بود را از سربگیرند و در نهایت خرداد ۱۴۰۲ با گشایش اماکن دیپلماتیک ایران در عربستان و پس از آن هم سفارتخانه عربستان در تهران و سرکنسولگری در مشهد، عملا مناسبات دیپلماتیک وارد فاز اجرایی شد و پس از آن سفر‌هایی بین دو طرف برقرار شد.
