روایتی تلخ از وضعیت برق در ایران
بحران ناترازی انرژی در ایران، امروز به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اقتصادی و اجتماعی کشور بدل شده است. افزایش بی‌رویه مصرف، کاهش توان تولید، فرسودگی زیرساخت‌ها، و ناکارآمدی سیاست‌های قیمت‌گذاری انرژی، مجموعا ساختاری را شکل داده‌اند که هم امنیت انرژی را تهدید می‌کند و هم توسعه اقتصادی کشور را با مانع رو‌به‌رو ساخته است. در این میان، مجموعه‌ای از کارشناسان اقتصادی و متخصصان حوزه انرژی با پشتیبانی نهاد‌های رسمی، طرحی را برای حل این بحران طراحی کرده‌اند که مبتنی بر رویکرد‌های چندبعدی و سناریو‌های متنوع سیاست‌گذاری است.
نشست اخیر گروه هم‌اندیشی اقتصادی و مالی ایران (هاما) به ریاست دکتر حسین عبده تبریزی، فرصتی فراهم آورد تا بخشی از تیم طراح این برنامه، ابعاد گوناگون ناترازی انرژی و چارچوب طرح پیشنهادی خود را در برابر جمعی از صاحب‌نظران و فعالان اقتصادی تشریح کنند. این گزارش، شرحی است از سخنان کلیدی کارشناسان حاضر در این نشست و روایت ابعاد بحرانی وضعیت موجود انرژی کشور و راهکار‌هایی که برای عبور از آن پیشنهاد شده است.
به گفته محمد علی خادم، از کارشناسان تدوین کننده این طرح، این مدل پیشنهادی که به سفارش دولت گذشته تهیه شده، به دلایل اجرایی هنوز به مرحله اجرا نرسیده و اکنون با نظارت مستقیم دفتر ریاست‌جمهوری دنبال می‌شود؛ شامل پنج سناریوی ممکن برای مواجهه با ناترازی است. نکته کلیدی در سناریوی پنجم، که به عنوان «راه‌حل پیشنهادی» معرفی می‌شود، «خروج دولت از فرآیند قیمت‌گذاری» و «تخصیص سهمیه انرژی به افراد» و «واگذاری فرایند قیمت‌گذاری به بازار رقابتی» است. به باور طراحان، چنین مدلی به افزایش بهره‌وری و صرفه‌جویی منجر می‌شود و از فشار مالی مستقیم بر دولت هم می‌کاهد.
متن کامل گزارش نشست را در ادامه می‌خوانید:
در نشست «گروه هم اندیشی اقتصادی و مالی ایران»، «هاما»، که به ریاست دکتر «حسین عبده تبریزی» و با حضور جمعی از کارشناسان و فعالان اقتصادی در «خانه اندیشمندان علوم انسانی» برگزار شد، نمایندگانی از تیم مسئول طراحی طرح رفع ناترازی انرژی، به بیان وضعیت موجود ناترازی انرژی در کشور و چارچوب‌های طرحی که تدوین شده و همچنان در حال تکمیل است، پرداختند.
در این نشست، محمد علی خادم سهی، کارشناس اقتصادی و از طراحان طرح رفع ناترازی انرژی با بیان اینکه طرح رفع ناترازی انرژی کشور به سفارش دولت رئیسی آغاز شد و قرار بود در سال آخر دولت سیزدهم اجرا شود، خاطرنشان کرد:، اما به دلایل متعددی امکان اجرای آن فراهم نشد و اکنون نیز پیشبرد مطالعات و تکمیل آن و مباحث اجرایی، زیر نظر دکتر حاجی میرزایی، رئیس دفتر رئیس جمهور پیش می‌رود و این دولت نیز مصمم به اجرای آن است.
بخش مهمی از ناترازی و مصرف بالا، ناشی از مصرف بخش خانگی است
از تیرماه خاموشی بخش خانگی از ۲ ساعت، به حدود ۶ ساعت می‌رسد
وی ضمن تشریح ناترازی‌های موجود انرژی در کشور با بیان اینکه بخش مهمی از ناترازی و مصرف بالا، ناشی از مصرف بخش خانگی است، گفت: برآورد می‌شود از ۸۶ هزار مگاوات حداکثر توان مورد نیاز مصرفی، ۴۲ هزار مگاوات مربوط به بخش خانگی است که بیش از نیمی از آن به دلیل استفاده از وسایل سرمایشی است. مساله مهم در بخش خانگی این است که تلفات توزیع آن هم زیاد است. چالش جدی این است که مصارف از برآورد‌ها هم بیشتر بوده و برآورد می‌شود از تیرماه خاموشی بخش خانگی از حدود ۲ ساعت فعلی، به حدود ۶ ساعت در روز برسد. فقط در ساعت پنج و شش صبح است که مقدار کمی مازاد داریم و در بقیه ساعات، حتی ساعت یک شب هم کسری توان داریم؛ بنابراین وضعیت ناترازی انرژی بسیار جدی است و قطع ۶ ساعت برق در طول روز، غیرقابل اجتناب است.
سال گذشته ۱۲۴ روز برق و ۱۵۰ روز هم گاز صنایع قطع شد
خادم به وضعیت قطعی برق صنایع اشاره کرد و ادامه داد: سال گذشته ۱۲۴ روز برق و ۱۵۰ روز هم گاز صنایع قطع شد که چالش‌های جدی در بخش‌های مختلف اشتغال و صنعت ایجاد می‌کند.
