طرح آمارگیری از کارگاههای صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر از سال ۱۳۵۱ به صورت سالانه بهجز سالهای ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ در سراسر کشور اجرا میشود.
مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۲ پنجاهمین دوره آمارگیری از کارگاههای صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر را به منظور شناخت ساختار صنعتی کشور، فراهم آوردن زمینه اطلاعاتی مناسب برای برنامهریزیهای توسعه صنعتی، اتخاذ سیاستهای اقتصادی صحیح و ارزیابی نتایج اجرای برنامهها، با مراجعه به کارگاههای صنعتی و اخذ آمار و اطلاعات سال ۱۴۰۱ کارگاه در سراسر کشور اجرا کرده است.
جامعه آماری این طرح شامل تمامی کارگاههای صنعتی واقع در نقاط شهری و روستایی کشور است که در سال ۱۴۰۱ متوسط تعداد کارکنان آنها ۱۰ نفر و بیشتر بوده است. روش آمارگیری در این طرح برای کارگاههای صنعتی دارای ۵۰ نفر کارکن و بیشتر به صورت سرشماری و برای کارگاههای صنعتی دارای ۱۰ تا ۴۹ نفر کارکن به صورت نمونهگیری بوده است.
طبق اعلام مرکز آمار، این گزارش بر پایه اطلاعات مربوط به ۲۱ هزار و ۷۳۸ کارگاه صنعتی که دسترسی به آنها فراهم شده، تهیه شده است. از ۲۱ هزار و ۷۳۸ کارگاه تعداد ۱۷۹۷ کارگاه در سال ۱۴۰۱ غیرفعال بودهاند.
در پرسشنامه طرح آمارگیری از کارگاههای صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر دلیل غیرفعال بودن کارگاه سوال شده است. برای دلایل غیرفعال بودن کارگاه ۱۰ گزینه درنظر گرفته شده است. گزینههای درنظر گرفته شده برای این سوال عبارتند از عدم تأمین مواد اولیه خارجی به دلیل مشکلاتی از قبیل عدم واردات، تأمین ارز و ترخیص کالا از گمرک، عدم تأمین مواد اولیه داخلی به دلیل مواردی از قبیل کمبود نقدینگی، بدهی بانکی، بدهی مالیاتی، بیمه، آب، برق و گاز، عدم توان رقابت با کالاهای وارداتی، نداشتن مشتری و ...، عدم ثبات اقتصادی در بازار، کمبود قطعات اساسی ماشینآلات یا فرسوده بودن آنها، توسعه و بهبود عملکرد کارگاه، درحال آمادهسازی و سایر.
شایان ذکر است کارگاه غیرفعال امکان انتخاب بیش از یک گزینه برای دلیل غیرفعال بودن را داشته است؛ بنابراین جمع تعداد گزینههای انتخاب شده بیشتر از تعداد کارگاههای غیرفعال است.
گفتنی است؛ دو دلیل عدم تأمین مواد اولیه داخلی به دلیل مواردی از قبیل کمبود نقدینگی و عدم ثبات اقتصادی در بازار در هر دو سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به عنوان گزینههای با بالاترین فراوانی ثبت شدهاند.
در سال ۱۴۰۱ معادل ۴.۹ درصد به دلیل عدم تأمین مواد اولیه خارجی به دلیل مشکلاتی از قبیل عدم واردات، تأمین ارز و ترخیص کالا از گمرک، ۲۴.۲ درصد به دلیل عدم تأمین مواد اولیه داخلی، ۹.۱ درصد به دلیل بدهی بانکی، ۵.۹ درصد به دلیل بدهی مالیاتی، بیمه، آب، برق و گاز، ۱۰.۲ درصد به دلیل عدم توان رقابت با کالاهای وارداتی، نداشتن مشتری و ...، ۱۵.۱ درصد به دلیل عدم ثبات اقتصادی دربازار، ۸.۷ درصد به دلیل کمبود قطعات اساسی ماشین آلات یا فرسوده بودن آن، ۷.۲ درصد به دلیل توسعه و بهبود عملکرد کارگاه، ۴.۹ درصد به دلیل درحال آماده سازی و ۹.۸ درصد به دلیل سایر موارد کارگاههای صنعتی غیر فعالی بودهاند.
طبق تعاریف طرح، کارگاه صنعتی مکان ثابتی است که در آن مجموعهای از سرمایه و نیروی کار به منظور تولید یک یا چند محصول صنعتی به کار گرفته شده است. کارگاههای صنعتی بر طبق نوع فعالیتشان و بر اساس طبقه بندی ارائه شده در توصیههای سازمان ملل بر حسب کد طبقهبندی فعالیت اقتصادی (ISIC) ویرایش ۴ گردآوری و منتشر شده است.
کارگاهی فعال محسوب میشود که حداقل ۳۰ روز کاری را در سال به طور منظم یا غیرمنظم به فعالیت تولیدی اشتغال داشته باشد. منظور از کارگاه صنعتی غیرفعال کارگاهی است که به هر دلیلی، در زمان آماری به صورت موقت تعطیل بوده و در سال مورد نظر هیچگونه فعالیت تولیدی نداشته است. این کارگاهها در آینده دوباره به فعالیت صنعتی خود ادامه خواهند داد. علاقهمندان برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوان به این لینک مراجعه کنند.