فدا حسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با اشاره به امضای توافقنامه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان درباره کریدور زنگزور گفت: ما تا به حال در قبال حل مناقشات میان دو کشور آذربایجان و ارمنستان و نشستن آنها بر سر میز مذاکره، نظر مثبت داشتیم و روسها نیز با این روند موافق بودند. اما اینکه در این شرایط، آمریکاییها حضور پیدا کنند و در واقع نقش تصمیمگیرنده نهایی را ایفا کنند، دارای اما و اگرهای بسیاری است و قطعاً واکنش کشورهای قدرتمند منطقه را در پی خواهد داشت. این کشورها به نوعی باید به انتظارات همسایگان خود پاسخگو باشند. به هر حال، ورود آمریکا به عنوان میانجیگری برای کشورهایی چون ایران و ترکیه، میتواند برای روسیه و چین سنگین تمام شود.
وی در باب حضور آمریکا در منطقه اشاره کرد: حضور آمریکا در این منطقه، که به بخش خصوصی واگذار شده، به هیچ عنوان در عرف معادلات بینالمللی موضوعیت ندارد و قطعاً در پی این قضایا، اتفاقات دیگری رقم خواهد خورد. هر جایی که آنها حضور داشته باشند، بوی فتنه و تنش به مشام میرسد. آنها به دنبال این هستند که حواس خود را بیشتر به حیاط خلوت کشورهایی چون ایران، قفقاز و روسیه معطوف کنند. این وضعیت بازتاب خوبی نخواهد داشت و جمهوری اسلامی ایران از این مسأله خشنود نیست و اعتراض خود را به ارمنستان اعلام خواهد کرد. شاید این یکی از بدترین تصمیماتی باشد که مقامات ارمنستان اتخاذ کردهاند و به نظر میرسد که نتیجهای که آنها انتظار دارند، محقق نخواهد شد.
نماینده زاهدان، سپس به بحث مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا اشاره کرد و گفت: در بحث مذاکرات مشخص شد که اسرائیل بهعنوان یک پایگاه آمریکایی مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع جداگانهای است که باید در آن چارچوب بررسی شود. مسألهای که آمریکاییها پیشنهاد دادند برای ایران قابلقبول نیست. ما در میز مذاکره بودیم و این آمریکاییها بودند که دیپلماسی را از صحنه خارج کرده و گزینه نظامی را مطرح کردند.
وی ادامه داد: ما در واقع در میز مذاکره بودیم و این آمریکاییها بودند که دیپلماسی را از صحنه خارج کرده و گزینه نظامی را مطرح کردند. تحلیل کارشناسان غربی نشان میدهد که آنها به مرگ مذاکرات ایران و آمریکا معتقدند، اما از دید ما، مذاکره به پایان نرسیده است. البته سؤالاتی وجود دارد که باید به جمهوری اسلامی پاسخ داده شود؛ از جمله اینکه ما با چه چیزی و برای چه چیزی مذاکره کنیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که حضور لاریجانی تا چه اندازه میتواند تأثیرگذار باشد؟ گفت: در موضوع مذاکره، فرد لاریجانی و عراقچی نقش دارند، اما موضوع اصلی، نظام است. تصمیمگیری کلان نظام باید انجام شود. آقای لاریجانی میتواند در این پازل نقش موثری ایفا کند، اما تصمیمگیری در مورد این نکات اساسی است. اگر مشخص نشود که مذاکره برای چه هدفی و با چه تضمینی خواهد بود، جمهوری اسلامی زیر بار نخواهد رفت.