«قیمت گوشت در هفتههای اخیر جهش یافت و از کیلویی ۷۰۰ هزار تومان عبور کرد «که فعالان حوزه دامداری دلیل اصلی آن را افزایش بهای خوراک دام میدانند.
یک دامدار اصفهانی گفت: «تأمین جو تنها از بازار آزاد امکانپذیر است؛ در حالی که نرخ مصوب هر کیلو جو ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان است در بازار آزاد ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان فروخته میشود. دامدار پول ذرت را پرداخت میکند، اما ۴۰ روز دیگر دستش میرسد.»
سامانه بازارگاه وزارت جهاد کشاورزی با هدف توزیع نهاده وارداتی به نرخ مصوب دولتی در سال ۱۳۹۹ راهاندازی شد، اما دامداران و مرغداران معتدند این سامانه نتوانسته نیاز آنان را برطرف کند و مجبور به خرید خوراک دام با نرخهای سنگین هستند.
طبق برآوردها ۷۰ درصد هزینه تمامشده گوشت و محصولات پروتئینی به خوراک مربوط میشود و رشد قیمت نهادهها مستقیماً قیمت نهایی گوشت را افزایش داده است در حالی که طبق قانون انتزاع، وزارت جهاد کشاورزی مسئولیت تأمین و نظارت بر قیمت نهادهها و محصولات کشاورزی را بر عهده دارد.
وجود مافیا و رانت در بخش نهادههای دامی به گفته فعالان این حوزه مشکل را دوچندان کرده است. محمود معروفی، مدیرعامل اتحادیه دامداران آذربایجان غربی میگوید: «۳ تا ۴ نفر واردات نهادهها را در اختیار دارند و هر زمان که بخواهند عرضه میکنند یا جلوی آن را میگیرند. این انحصار دسترسی دامدار را سخت و قیمت را بالا برده است.»
داریوش علومی، کارشناس بازرگانی، معتقد است دخالت شرکتهای وابسته وزارت جهاد از جمله موسسه جهاد استقلال و افزایش تعداد وارد کنندگان در یکی دو سال گذشته توانسته انحصار را در این حوزه بشکند.
اما کارشناس کشاورزی ابراهیم مرادزاده میگوید شرکتهای دولتی مهارت بازرگانی ندارند و در قید بروکراسی دست و پاگیر اداری هستند، از سویی افزایش تعداد وارد کنندگان روی کاغذ است و در عمل به همان چند نفر ختم میشود.
کارشناسان راهکار برونرفت از این بحران را تکنرخی شدن ارز، تنوعبخشی واقعی واردکنندگان و تقویت تولید داخل میدانند که بیش از دو سوم نیاز از طریق واردات تامین میشود، موضوعی که میتواند به تعادل در بازار نهاده و کاهش قیمت گوشت منجر شود.