بانکداری اسلامی؛ شعاری زیبا، واقعیتی تلخ
دیاکو عزیزی- بانکداری اسلامی قرار بود بدیلی باشد برای نظام ربوی جهانی؛ سیستمی که سرمایه را به جای سودجویی‌های کوتاه‌مدت، در خدمت تولید، عدالت اقتصادی و رشد پایدار قرار دهد. اما واقعیت امروز ما چیز دیگری است: قرارداد‌های صوری، سود‌های کلان بانکی، فشار بی‌امان بر تولیدکنندگان و وام‌گیرندگان، و تبدیل شدن نظام بانکی به یکی از اصلی‌ترین عوامل رکود و نابرابری اقتصادی.
بانک‌ها به جای نقش‌آفرینی به عنوان شریک در تولید، عملاً به طلبکارانی بی‌رحم تبدیل شده‌اند. مردم، به‌ویژه جوانان و کارآفرینان، برای دریافت تسهیلات با هزار مانع و بروکراسی فرساینده مواجه‌اند، اما در مقابل، برای دریافت سود‌های چندبرابری از وام‌ها و اقساط عقب‌افتاده، هیچ ابایی وجود ندارد. آیا این همان «عدالت مالی» و «تسهیل اقتصاد» است که در مبانی بانکداری اسلامی وعده داده شده بود؟
امروز باید پرسید:
• چرا نظام بانکی ما شفافیت لازم در قرارداد‌ها و تسهیلات را ندارد؟
• چرا بخش عمده منابع بانکی به سمت فعالیت‌های غیرمولد و دلالی سوق می‌یابد؟
• چرا جوان کارآفرین، تولیدکننده و حتی خانواده‌های متوسط جامعه در مقابل بانک‌ها همواره بازنده‌اند؟
روز بانکداری اسلامی باید فرصتی باشد برای بازاندیشی و اصلاح جدی. اصلاحی که بانک‌ها را از بنگاه‌های سودمحور به نهاد‌هایی در خدمت تولید، رفاه اجتماعی و توسعه واقعی کشور تبدیل کند. بدون چنین تحولی، «بانکداری اسلامی» تنها یک عنوان زیبا بر واقعیتی تلخ خواهد بود.
