اعطای امتیاز واردات حبوبات به شرکت غیرمرتبط با نام مبهم
براساس ابلاغ مشترک وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی، گمرکات سراسر کشور مجاز به ترخیص سهمیه مشخصی از گندم و حبوبات وارداتی از اتحادیه اقتصادی اوراسیا با تعرفه صفر شد؛ این درحالی است که در لیست شرکت‌های متقاضی واردات از اوراسیا شرکتی با سابقه فعالیت کاملا غیرمرتبط با اقلام اساسی دیده می‌شود که قرار است از امتیاز تعرفه صفر درصد استفاده کند.
اعطای سهمیه واردات حبوبات با تعرفه صفر به یک شرکت پلیمری، بار دیگر شائبه رانت‌خواری و لابی‌گری را ایجاد کرده است و مشخص نیست وزارت صمت و جهاد کشاورزی چگونه یک شرکت با سابقه فعالیت پلمیری و شیمیایی را در فهرست ۱۷ شرکت برتر برای واردات اقلام اساسی غذایی قرار داده است و اهلیت آن را برای دریافت سهمیه حبوبات با تعرفه صفر را تائید کرده است؟
براساس اسناد رسیده به دست تابناک، فهرست سهمیه بگیران واردات حبوبات با تعرفه صفردرصدی از اوراسیا تنها به ۱۷ شرکت اختصاص داده شده است که اولا سوال این است که چرا از بین بیش از ۱۰۰ تا ۱۱۴ شرکت عضو انجمن واردکنندگان و تولیدکنندگان حبوبات تنها ۱۷ شرکت این مجوز را دریافت کرده اند؟ که این مساله به این معنی است که تعداد زیادی شرکت بازرگانی دیگر مشمول امتیاز تعرفه صفر نخواهند شد.
شائبه لابی گری دوباره کلید خورد
همچنین فرآیند «تأیید شرکت های متقاضی واردات» ابهام آمیز است و مشخص نیست که چرا فرآیند انتخاب این شرکت‌ها شفاف و بر اساس ضوابط عمومی نبوده است و به طور محدود به شرکت‌های خاصی اعلام یا واگذار شده است که این مساله شائبه لابی‌گری و به نفع عده‌ای خاص تمام شدن را به ذهن می آورد.
اهلیت سنجی برای واردات حبوبات را از یکسو وزارت صمت و از سویی دیگر وزارت جهاد کشاورزی برعهده دارد به طوری که بررسی اولیه و صدور مجوز بازرگانی آن با وزارت صمت است و در مرحله ثبت سفارش و تایید فنی کالا، وزارت جهاد کشاورزی دخالت مستقیم دارد که لازم است توضیح دهند برچه اساس این اهلیت سنجی را انجام داده اند که به یک شرکت غیرمرتبط مجوز واردات حبوبات داده شده است.
تعرفه صفر درصد به نفع چه کسانی می‌شود؟
گرچه دولت، هدف از تعرفه صفر درصد در واردات کالا را کمک به کاهش بهای تمام شده کالا و تنظیم بازار به نفع مصرف کننده اعلام می کند ، اما سود مستقیم و اصلی به جیب واردکننده می‌رود و این شرکت‌ها می‌توانند کالا را با قیمت رقابتی‌تری وارد کنند یا حاشیه سود خود را افزایش دهند ؛ بنابراین آنچه مهم است این است که پس از واردات کالا به کشور نظارت شود که با چه قیمتی این کالاها به دست مصرف کننده می رسد.
بنابراین شاید هدف اعلامی دولت از کاهش تعرفه، تنظیم بازار و کاهش قیمت مصرف‌کننده باشد، اما لازم است واردکننده این کالاها را با قیمت پایین‌تری به بازار عرضه کند تا اگر بازار انحصاری به وجود آمد یا نظارت کافی وجود نداشت مانند شرایط حاضر، کالا با همان قیمت‌های پیشین به فروش نرسد .
شائبه رد پای پایداری در لیست سهیمه بگیران صفر درصدی
اما نکته دیگری که حائز اهمیت است این است که واژه «پایدار» در صدر شرکت های دریافت کننده سهمیه واردات حبوبات دیده می شود که به نظر می رسد از شرکت‌های وابسته به « ابوالفضل پایداری» باشد ؛ گرچه محور فعالیت این شرکت در حوزه تأمین، واردات و فروش مواد اولیه شیمیایی و پلیمری فعالیت دارد و در حوزه صنایع شیمیایی، لاستیک و پلاستیک فعال است و مدیرعامل این شرکت «کاوه تهرانی متین»معرفی شده و در برخی منابع دیگر، نام «منوچهر طاهائی» به عنوان مدیرعامل و «اکبر صحرانوردجلده باخانی » به عنوان رئیس هیئت مدیره ذکر شده است ، اما احتمال دارد که در ترکیب سهامداران خانواده پایداری حضور پشت پرده ای داشته باشند.
در حالی که ابلاغیه جدید از سوی وزارت صمت و کشاورزی به گمرکات اجرایی مبنی بر ترخیص سهمیه مشخصی از گندم و حبوبات وارداتی از اتحادیه اقتصادی اوراسیا با تعرفه صفر ابلاغ شد اما نحوه اعطای سهمیه حبوبات به ویژه اختصصاص این سهمیه به شرکت های غیرمرتبط و تعداد محدودی از آنها مجددا منجر به رانت اقتصادی برای واردکنندگان خاص و تضعیف انگیزه تولیدکنندگان داخلی خواهد شد و دردی را هم از نظر قیمت برای مردم دوا نخواهد کرد.
