آفتابنیوز : آفتاب: کمیته حقیقتیاب اسرائیلی برای بررسی ماجرای مرگبار در کشتی ترکیهای ماوی مرمره، روز یکشنبه از ارتشبد گابی اشکنازی، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل بازجویی کرد.
به گزارش خبرگزاریها این دومین بار در دو ماه اخیر، از آغاز به کار این کمیته تحقیق است که از ارتشبد اشکنازی بازجویی میکند. بازجویی یکشنبه پس از آن صورت گرفت که ارتشبد اشکنازی حاضر نشد ژنرال ماروم، فرمانده نیروی دریایی ارتش از سوی کمیته بازجویی شود.
ارتشبد اشکنازی گفته است که شخص او همه مسئولیتها را به عهده میگیرد و فرماندهان و سربازان نباید بازجویی شوند. کمیته تحقیق اسرائیلی به ریاست قاضی بازنشسته یعکوو تیرکل پیشتر نیز از نخستوزیر، وزیر دفاع و شمار دیگری از مقامات اسرائیل در هفتههای اخیر بازجویی کرده است.
کشتی ترکیهای ماوی مرمره همراه با پنج کشتی دیگر در چارچوب «ناوگان آزادی یک» برای کمک رسانی به فلسطینیها، اصرار در رفتن به سوی بندر محاصره غزه را داشت، اما با برخورد نیروی دریایی اسرائیل متوقف شد. درآن رخداد در روز سی و یکم ماه مه، ۹ نفر از شهروندان ترکیه کشته و حدود چهل نفر دیگر زخمی شدند.
رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل در بازجویی روز یکشنبه درکمیته تحقیق ملی اسرائیل گفت که نیروی دریایی قصد خشونت با سرنشینان کشتی را نداشته ولی پس از آنکه کشتی به همه درخواستها برای توقف به منظور بازرسی پاسخ رد داد، تکاوران «ناچار» به تسلط بر کشتی شدند.
رییس کمیته از ارتشبد اشکنازی پرسید چرا تکاوران از راه کم مخاطره تری در صدد تسلط بر کشتی برنیآمدند. ارتشبد اشکنازی از فرود تکاوران دفاع کرد و آنرا در «وضعیت دشواری» که ایجاد شده بود، تصمیمی درست دانست درحالی که قاضی تیرکل با مطرح کردن پرسشهای زیادی دراین باره، بهنظر میرسید که از پاسخهای رییس ستاد کل ارتش قانع نشده است.
ارتشبد اشکنازی گفت هنگامی که کماندوها با طناب از بالگرد برعرشه کشتی فرود آمدند، مورد اصابت گلوله سرنشینان کشتی قرار گرفتند. اسرائیل مدعی است که فعالان «تعلیم دیده» سازمان اسلامگرای ترکیه با اسلحه ای که در اختیار داشته اند و نیز با ربودن اسلحه تکاوران، به سوی نخستین سربازانی که در کشتی فرود آمدند، آتش گشودند و سایر تکاورانی که وارد کشتی شدند، در واکنش به تیراندازی اولیه به سلاح گرم متوسل شدند.
آقای بولنت یلدریم، رئیس «اینسانی یاردیم وقفی» و سایر سرنشینان ماوی مرمره نیز مدعی هستند که کاربرد اسلحه از سوی آنها «اتهامی کذب است».
رئیس کمیته تحقیق اسرائیلی یکشنبه از ارتشبد اشکنازی پرسید که چرا بعد از هدایت کشتی به بندر اسرائیلی، افرادی از سربازان برخی تجهیزات خبرنگاران سرنشین ماوی مرمره را سرقت کردند. آقای اشکنازی در پاسخ سرقت برخی از تجهیزات را تایید کرد و گفت از آن شرمنده است، و سارقان را «علفهای هرزه» خواند. با وجود تاکید ارتشبد اشکنازی بر اینکه تنها باید از شخص او به عنوان «سرباز اول» ارتش اسرائیل بازجویی شود، اما اعضای کمیته تحقیق یکشنبه به او گفتند ممکن است بازجویی از فرماندهان زیردستش را همچنان ضروری بدانند.
رئیس ستاد کل ارتش در بازجویی دو ماه پیش خود نیز قصوراتی را تایید کرد و گفت ما فکرمیکردیم که ده پانزده نفر سرنشین آن کشتی هستند و با یکی دو حرکت و با ۱۵ تکاور میتوانیم کشتی را در زمانی کوتاه از رفتن به غزه بازداریم. ماوی مرمره حدود ۷۰۰ سرنشین داشت که اکثرا از ترکیه و بقیه، اعراب و مسلمانان از کشورهای مختلف و نیز چند اروپایی و آمریکایی حامی فلسطینیها بودند.
ارتشبد اشکنازی درحالی مورد بازجویی بیشتر قرار گرفت که ترکیه محاکمه او و سایر سران اسرائیل را طلب میکند. در همین حال، ترکیه از گزارشی که یک کمیته دیگر تحقیق اسرائیلی در مورد عملکرد ارتش اسرائیل در آن رخداد منتشر کرد، تا حدی ابراز رضایت کرد و گفت اسرائیل اعترافاتی کرده است.
کمیته حقیقتیاب شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز ماه گذشته اسرائیل را عامل خشونتها در ماوی مرمره معرفی کرد. اسرائیل با این کمیته شورای حقوق بشر همکاری نکرده بود و در پاسخ به گزارش آن، شورای حقوق بشر را به «غرضورزی همیشگی علیه اسرائیل» متهم کرد.
اما اسرائیل با کمیته حقیقتیاب جداگانهای که از سوی بان گی مون، دبیرکل سازمان ملل برای بررسی همین رخداد برپا شده است، همکاری میکند هرچند که این کمیته هنوز گزارش خود را منتشر نکرده است. در همین حال، شهروندان کشورهای مختلف که سرنشینان ماوی مرمره بودند، علیه اسرائیل به دادگاههای جهان شکایت کردهاند. گروه اعراب سرنشین کشتی که تابعیت فرانسه را داشتند، در روزهای اخیر به دو دادگاه فرانسه و نیز به دیوان بینالمللی لاهه شکایت بردند.
از زمان ماجرای ماوی مرمره، دو حرکت دریایی مشابه دیگر نیز صورت گرفت؛ کشتی «ریچل کوری» و قایقی شامل ۹ نفر از سرنشینان یهودی اسرائیلی و اروپایی توسط اسرائیل از رفتن به غزه منع شدند. «جنبش غزه آزاد» همراه با «کمپین اروپایی رفع حصر غزه» در اروپا و کشورهای عربی واسلامی زیادی در حال تدارک ارسال کشتیهای دیگری درچارچوب «ناوگان آزادی دو» به غزه است اما تاریخ دقیق کشتیهای آن هنوز تعیین نشده است.
اسرائیل از زمان روبرو شدن با انتقادهای گسترده جهانی، تا حد زیادی محاصره زمینی غزه را لغو کرده اما محاصره سیاسی و دریایی غزه بدلیل تسلط سازمان اسلامگرای حماس بر این باریکه ادامه دارد. اسرائیل میگوید که هدف حماس نابودی اسرائیل است و لذا اسرائیل نمیتواند اجازه دهد که کشتیها آزادانه از جهان به غزه بروند زیرا ممکن است که تروریست و تسلیحات برای سازمانهای مسلح فلسطینی ببرند.