افزایش احتمال جیره‌بندی آب در تابستان آینده

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: کاهش بارندگی امسال نسبت به ۴۰ سال گذشته بی سابقه بوده و تا مرز ۵۰ درصد کاهش نیز پیشروی کرده اما نکته نگران کننده هشدار اخیر سازمان هواشناسی است که تاکید کرده تا اطلاع ثانوی جبهه باران‌زایی در ایران نخواهیم داشت. همین امر باعث شده که این روزها مسئولان آبی کشور از مردم درخواست کنند تا در هر جایی از کشور هستند دست به دعا بردارند و برای بارش باران دعا کنند.

ظاهرا بحران کمبود بارش در سال آبی امسال در حدی است که مسئولان آبی کشور را به شدت نگران کرده تا جایی که چاره این راه را مدیریت مصرف آن هم به طور جدی می دانند. مدیریت مصرفی که سال‌هاست در کشور به خواب رفته و بسیاری از کارشناسان دلیل آن را ارزان بودن قیمت آب در کشور می دانند.

این گلایه کارشناسان اشاره ای دارد به طرح تثبیت قیمت ها که در سال ۱۳۸۳ (در مجلس اصولگرا و برای ناکارآمد نشان دادن دولت خاتمی) مورد تصویب مجلس نشینان قرار گرفت و همین ثابت ماندن قیمت بلای جان صنعت آب وبرق کشور شده است.

در این بین بسیاری از کارشناسان امیدوار بودند تا با اجرای لایحه هدفمند کردن یارانه ها قیمت آب افزایش یابد و همین افزایش قیمت پله ای شود برای مدیریت مصرف آب در کشور! در این بین خبرها حکایت از آن دارد که در مرحله اول اجرای این لایحه قرار نیست قیمت آب افزایش یابد که البته برخی دلیل این تاخیر را در نبود فرمول مشخصی برای تعینن قیمت تمام شده آب می دانند. چرا که فرسودگی تاسیسات آبی به حدی است که قیمت تمام شده آب برای مصرف کننده بسیار بالا خواهد رفت و این ناکامی دولت در به روز رسانی تاسیسات آبی در کشور در قالب افزایش قیمت به مردم تحمیل خواهد شد.

براین اساس امسال نمی‌توان امیدوار بود حداقل تا تابستان سال آینده که مسوولان آبی برای بحران جدی درآن زمان هشدار جدی می‌دهند قیمت آب افزایش یافته باشد و از این سو بتوان مصرف را مدیریت کرد. شاید در شرایط فعلی تنها چاره استدلال بهارستانی‌هایی باشد که در سال ۱۳۸۳ با تاکید بر آن باعث تثبیت قیمت‌ها شدند. مدیریت مصرف از طریق روش‌هایی غیر از افزایش قیمت تنها دلیلی بود که بالاخره توانست مجلس نشینان را برای تصویب طرح تثبیت قیمت‌ها مجاب کند. در شرایط فعلی نیز تنها چاره راه مدیریت مصرف از طریق دیگر روش‌ها چون ترویج فرهنگ استفاده مناسب از آب شرب و … است. مسایلی که تقریبا سال هاست به فراموشی سپرده شده و تنها آثار ترویج این فرهنگ را شاید بتوان در برخی از تبلیغات تلویزیونی آن هم تنها در برخی از ماه های سال چون ماه های گرم سال در تلویزیون ملی دید.

فرهنگ‌سازی که سعی شده در قالب داستان‌های کوتاه و شخصیت‌های کارتونی برای مردم به نمایش گذاشته شود تا شاید بتوان از این طریق اهمیت آب و استفاده مناسب از آن را مورد تاکید قرار داد. البته این داستان‌ها هم به دلیل شخصیت پردازی ضعیف چندان مورد توجه مردم قرار نگرفته است. چرا که به نظر می رسد آنطور که باید برای این داستان ها و شخصیت پردازی مناسب زمان گذاشته نشده و تنها سعی شده در این داستان‌ها از داستان‌های برقی و … چون شخصیت بابا برقی الگو‌برداری شود که البته در حد همین الگو‌برداری هم بسیار ضعیف عمل شده است.

در این بین به‌نظر می‌رسد اگر مسئولان آبی شرایط فعلی را واقعا یک هشدار جدی می‌دانند و آمارها هم بر همین بحران تاکید دارد تا تابستان سال آینده فرصت دارند که استفاده مناسب از آب را فرهنگ سازی کنند و در این راستا باید در مناطق و شهرهایی که بحران کم آبی در آنها جدی خواهد بود بحث فرهنگ‌سازی را به طور جدی دنبال کنند که البته این امر تنها با تبلیغات در قالب فرهنگ سازی کارساز نخواهد بود و باید از روش‌های جدید برای رفع این بحران بهره برد.

بر این اساس به جای آنکه مسئولان آبی در تلاش باشند تا مردم را به سمت دعا کردن سوق دهند باید در تلاش باشند تا مردم را با اثرات این بحران بیشتر آشنا کنند و با تشریح عواقب آن مردم را نسبت به مصرف مناسب آب حساس کنند. البته دعا کردن قطعا بدون نتیجه نخواهد بود اما این نمی تواند راه حلی برای حل این بحرا ن آن هم از سوی مسئولان آبی کشور مطرح شود و در عین حال برای رفع این بحران به فکر نبود.

یک مدیر آبی کشور مدیریت فعلی برای مرتفع کردن بحران آبی در کشور را اینگونه تشریح می کند: تا شهریور سال آینده مخازن را از لحاظ تامین آب شرب به نحوی مدیریت می‌کنیم که در پیک (اوج) مصرف آب در فصل تابستان مردم مشکل خاصی نداشته باشند، ولی انتظار می‌رود در برخی از شهرها که با کاهش قابل توجه آب‌های سطحی مواجه شده‌اند، مشکلاتی داشته باشیم که برای حل این مشکلات باید به سمت مدیریت مصرف حرکت کنیم، به نحوی که بتوانیم مخازن بیشتری را برای توزیع آب در طول سال آبی داشته باشیم.

بر اساس اظهارات مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، در صورتی که مدیریت مصرف در دستور کار قرار نگیرد، سال آبی سختی در انتظار کشور خواهد بود.

به گفته علیرضا الماسوندی متاسفانه آخرین وضعیت بارندگی حکایت از آن دارد که در سال آبی جدید بارش مناسبی را در کشور نداشته‌ایم و درحالی که بارندگی مجموع شش حوزه اصلی کشور در سال قبل معادل ۲۴ میلی‌متر بوده، این مقدار امسال با ۵۳ درصد کاهش نسبت به سال گذشته به ۱۱ میلی‌متر رسیده است.

به اذعان این مدیر آبی در کشور ، متاسفانه پیش‌بینی‌های هواشناسی هم مبنی بر این است که جبهه باران‌زایی را در ایران نخواهیم داشت و تا پایان آبان که دو ماه از سال آبی جدید می‌گذرد، شاهد کمترین بارش در طول مدت ۴۰ سال اخیر بوده‌ایم.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران درباره اقدامات صورت گرفته از سوی بخش آب کشور برای مقابله با شرایط فعلی گفت: اقدامات لازم را برای ذخیره آب برای مصارف شرب که در اولویت است را در دستور کار قرار دادیم و این در حالی است که باتوجه به وضعیت بارندگی‌ها در این دو ماه، برای تامین آب کشاورزی در فصل پاییز مشکل داریم. سازمان هواشناسی خشکسالی را در فصل پاییز اعلام کرده وبرای کشت پاییزه تاکید داشته که محصولی کشت نشود.

با این حال پیش‌بینی می‌شود در صورتی که آذر امسال هم کمبود بارندگی دو ماه گذشته جبران نشود تابستان سختی در پیش مسئولان آبی کشور و مردم باشد. چرا که پیش بینی می شود آب در بسیاری از شهرهای کشور جیره‌بندی شود مگر آنکه از امروز وزارت نیرو به این فکر باشد تا با استفاده از روش‌های مختلف حساسیت مردم را نسبت به مصرف آب بالاخص در فصل بهار و تابستان آینده جلب کند در غیر این صورت بحران آبی کشور جدی‌تر از سال های گذشته خواهد بود.