آفتابنیوز : آفتاب: ایرانچکهای 100 هزار تومانی به منظور مبارزه با پولشویی از سه شنبه هفته جاری از چرخه پولی کشور خارج میشوند.
جمعآوری ایرانچکهای 100 هزار تومانی از چرخه پولی کشور در راستای مبارزه با جرم پولشویی از 5 بهمن ماه جاری (سهشنبه هفته جاری) توسط سیستم بانکی لازم الاجرا است، اما ایرانچکهای 50 هزار تومانی فعلا مشمول خروج از چرخه اقتصادی کشور نیست.
پیش از این، قرار بود جمعآوری چکپولهای 100 هزار تومانی از بازار از تاریخ 15 آبان ماه امسال اجرایی شود که به دلیل اینکه در آستانه اجرای هدفمندی یارانهها قرار داشتیم، اجرای این برنامه توسط بانک مرکزی به تعویق افتاد.
بر اساس برنامههای اعلام شده، مقرر شده است که در اولین مرحله چک پول 100 هزار تومانی و در مرحل دیگر چک پولهای 50 هزار تومانی از چرخه پولی کشور خارج شوند.
محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص گفته است: پشتنویسی ایران چکهای 100 هزار تومانی با هدف جلوگیری از پولشویی آغاز میشود.
بهمنی درباره ایرانچکهای 50 هزار تومانی نیز اظهارداشت: تا زمانی که به اندازه نیاز اسکناس 10 هزار تومانی وارد بازار نشود، این ایرانچکها جمعآوری نمیشوند، زیرا از آنها در خودپردازها استفاده میشود و در رفع نیاز مردم موثر هستند.
پیش از انتشار چک پول توسط بانک مرکزی، 12 بانک ایرانی اقدام به انتشار چک پول میکردند که این کار از بهارسال 87 به انحصار بانک مرکزی درآمد.
بانک مرکزی عنوان می کند که به منظور رفع مشکلات ناشی از انتشار چک پولهای بانکی و تسهیل بیشتر مبادلات در کشور در پی مصوبه هیأت وزیران مبادرت به انتشار چکپولها میکند. البته بانک مرکزی سیاست چاپ ایران چک توسط این بانک را سیاستی موقتی عنوان کرده بود.
در پی این اقدام برای اولین بار در مردادماه سال 87 چکپولهای بانک مرکزی روانه بازار و جایگزین ایران چکهای متعدد و بدون پشتوانه بانکها شد. انتشار چک پول توسط بانکها نه تنها باعث اضافه برداشت آنها از منابع بانک مرکزی شده بود و هر روز به میزان آن افزوده میشد، بلکه بانکها بدون پشتوانه خلق پول میکردند.
براساس اعلام بانک مرکزی رواج گسترده ایران چکها تبعات منفی زیادی به همراه داشت که از آن جمله میتوان به تشدید رشد بیرویه نقدینگی، تضعیف انضباط و ثبات پولی، کاهش کارآمدی سیاستهای پولی و افزایش تورم در کشور اشاره کرد.
بانک مرکزی برای مقابله با این شگرد بانکها وارد عمل شد و اعلام کرد از این پس بانکها دیگر اجازه چاپ چک پول را ندارند و این کار را بانک مرکزی انحصاری انجام خواهد داد؛ بدین ترتیب انتشار چک پول توسط بانک مرکزی از آن زمان آغاز و تاکنون ادامه داشته است.
محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی به انتشار چک پول اعتقادی ندارد و انتشار اینگونه چک پولها را از وظایف بانک مرکزی نمی داند و دلیل آن را این طور اعلام میکند: " این کار تنها برای ساماندهی وضعیت انتشار چک پولهای بانکها که بدون پشتوانه اقدام به انتشار میکردند و به افزایش نقدینگی در جامعه دامن میزد، انجام شد."
چک پولهای منتشر شده توسط بانک مرکزی از آن زمان تاکنون با توجه به فقدان اسکناس درشت و اینکه پشت نویسی نمیشد، عملا نقش پول درشت را ایفا میکرد، هم اکنون نیز این دغدغه به وجود آمده که با خروج چکپولها از بازار مبادلات پولی مردم با مشکلاتی مواجه شود.
البته برخی از مسئولان بانک مرکزی بر فقدان اسکناس درشت در کشور صحه می گذارند و مطرح میکنند که هنوز مجوزی برای انتشار اسکناس درشت دریافت نکردهاند، این در حالی است که یکی از نیازهای فعلی جامعه در زمینه پولی را انتشار اسکناسهای درشت همچون 50 و 100 هزار تومانی می دانند ولی در عین حال عنوان میکنند که مجوزی برای انتشار این اسکناسها دریافت نکردهاند.
در این خصوص محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی گفته است: با توجه به اینکه هم اکنون چک پول 50 هزار تومانی در دستگاههای ATM قابل ارائه به مردم است، این دغدغه وجود دارد که پس از جمعآوری این چک پولها، مبادلات مردم از نظر نقدینگی دچار مشکل شود.
بانک مرکزی حدود دو سال پیش چک پولهای 200 هزار تومانی را نیز به چاپ رسانده که هیچگاه وارد جامعه نشده است و مشخص نیست این چکپولها که به گفته مسئولان بانک مرکزی با هزینههای بسیاری به چاپ میرسد با چه هدفی چاپ شده است؟
در قوانین و دستورالعملهای مربوطه در بانک مرکزی برای انتشار چک پول هیچگونه دستورالعملی مبنی بر انتشار ایران چک توسط این بانک وجود ندارد و تمام مقررات در این زمینه از جمله نحوه انتشار، خرید و فروش و سایر مقررات خطاب به بانکها است.