آفتابنیوز : آفتاب: جنجال بر سر بحران شنود تلفنی توسط روزنامهنگاران به بسته شدن روزنامه نیوز آو د ورلد و طرح سوالات اساسیتر درباره قوانین مطبوعاتی، مالکیت رسانهای، پلیس و رابطه میان سیاستمداران و روزنامهنگاران منجر شده است.
در زیر پاسخ رایجترین سوالها در این زمینه را میخوانید:
این جنجال چگونه آغاز شد؟ هفته نامه "نیوز آو در ولد" (The News of the World) برای تهیه خبر و گزارش، پیام های تلفنی افراد صاحب نام را به طور غیرقانونی شنود می کرده است.
این روزنامه در ماه آوریل به هک کردن پیامگیرهای تلفنی اعتراف کرد. این اعتراف پس از سالها شایعه که این کار به طور گسترده و بارها تکرار شده است، و در پی فشار شدید کسانی که گمان می کردند قربانی این شنودها بوده اند، صورت گرفت.
کلایو گودمن، یکی از دبیران ستون امور دربار هفته نامه نیوز آو د ورلد در ژانویه سال ۲۰۰۷ به مدت ۴ ماه زندانی شد و گلن مولکیر، کارآگاه خصوصی، نیز پس از اعتراف به شنود پیام های تلفنی مشاوران دربار ۶ ماه به زندان افتاد.
انتشار هفته نامه نیوز آو د ورلد در روز ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۱ متوقف شد. آخرین شماره این روزنامه محتوی یک عذرخواهی بود و تیتر صفحه نخستش این بود: "ممنون از شما و خداحافظ."!
نیوز آو د ورلد چه هفتهنامهای بود؟ نیوز آو د ورلد پرفروش ترین هفته نامه عامه پسند روز یکشنبه در بریتانیا بود که به پوشش اخبار زندگی شخصیت های معروف شهرت داشت. میانگین فروش این هفته نامه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نسخه بود. علاقه این روزنامه به پوشش رسوایی های جنسی بر کسی پوشیده نبود.
نیوز آو در ورلد را گروه رسانه ای نیوز اینترنشنال منتشر می کرد که زیرمجموعه نیوزکورپوریشن بود. ریاست نیوزکورپوریشن را روپرت مرداک بر عهده داشت.
تلفن چه کسانی شنود شده است؟ پلیس لندن فهرستی از ۴۰۰۰ نفر را شناسایی کرده است که ممکن است تلفنهایشان شنود شده باشد.
در میان این افراد هنرپیشهها، ستارههای ورزشی، سیاستمدارها و قربانیان جرم و جنایت دیده میشوند.
هیو گرانت، بازیگر، مکس کلیفورد، ناشر، استیو کوگان، کمدین، سینا میلر، هنرپیشه، لرد پرسکات، بوریس جانسون، شهردار لندن، اندی گری، کارشناس فوتبال و پل گاسکوئین از جمله این افراد هستند.
گفته می شود که پیام های تلفنی میلی داولر، نوجوان مقتول و والدین هولی ولز و جسیکا چپمن، دختران مقتول دبیرستان سوهام، نیز شنود شده اند. پیام های تلفنی بستگان سربازان کشته شده بریتانیایی و بستگان قربانیان حادثه تروریستی لندن در سال ۲۰۰۷ نیز احتمالا شنود شده است.
همچنین گفته میشود که یک مامور پلیس به روزنامه نیوز آو د ورلد پیشنهاد داده که دفترچه تلفن حاوی تلفنهای اعضای خاندان سلطنتی و کارمندان آنها را به این روزنامه بفروشد.
دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا ادعاها درباره شنود تلفن میلی داولر را "حقیقتا وحشتناک" توصیف کرده است.
نیوز آو د ورلد چگونه تلفنها را هک میکرد؟
گوشیهای موبایل، سابقا با یک پین (Pin) پیشفرض چهاررقمی همراه بودند. مشتریها میبایست این پینها را تغییر میدادند، ولی کمتر کسی این کار را میکرد.
خبرنگاران مطبوعات عامهپسند و بازرسهای خصوصی میتوانستند به این شماره زنگ بزنند و اگر تلفن جواب نمیداد، پین پیش فرض را وارد میکردند و به پیامهای تلفنی شخص دسترسی مییافتند.
چرا نیوز آو در ورلد تلفن ها را هک میکرد؟ برای تهیه گزارشهای اختصاصی.
در میان مطبوعات سراسری در بریتانیا رقابت بسیار شدید است و گفته میشود که برخی گزارشگرها و خبرنگارها، تحت فشارهای شدید، مرزهای قانونی را زیر پا گذاشتهاند.
از کجا معلوم شد که تلفن کسانی شنود شده است؟ زندانی شدن گودمن و مولکر از گزارشی در روزنامه نیوز آو د ورلد شروع شد که در نوامبر سال ۲۰۰۵ خبری درباره آسیب زانوی شاهزاده ویلیامز چاپ کرد.
کارآگاهان فایلهایی را در خانه مولکر بازیابی کردند که به فهرستی بلندبالا از شخصیتهای معروف و چهرههای شناخته شده اشاره داشت.
در سال ۲۰۰۹ روزنامه گاردین ادعا کرد که خبرنگاران نیوز آو د ورلد تلفن ۳۰۰۰ شخصیت معروف، سیاستمدار و ستاره ورزشی را هک کردهاند. پلیس نام چند قربانی مظنون را تایید کرد. چند شخصیت معروف دیگر که ادعا میکردند که تلفنهاشان هک شده، با رسانهها گفتوگو کردهاند.
سینا میلر، هنرپیشه، پس از شنود تلفنش توسط نیوز آو در ورلد، دست به اقدام قانونی زد.
روز سه شنبه 19 ژوئیه جسد شان هور، خبرنگار سابق هفته نامه نیوز آو د ورلد که اتهامات مربوط به شنود غیرقانونی تلفنی را برای اولین بار مطرح کرد، در خانهاش در واتفورد پیدا شد.
او به روزنامه نیویورک تایمز گفته بود که میزان شنود بسیار بیشتر از حدی است که اعلام شده است.
سخنگوی پلیس لندن گفته است در حال حاضر مرگ او مشکوک قلمداد نمیشود.
چرا شنود تلفنی اهمیت دارد؟ چون غیرقانونی است. اگر مدیران نیوز آو د ورلد شنود تلفنی را مجاز دانسته باشند، در این صورت مجرم شناخته خواهند شد.
ولی این جنجال، سوالات گستردهتری را نیز درباره قوانین و اخلاق روزنامهنگاری، مالکیت رسانهای، پلیس و رابطه میان سیاستمداران و خبرنگاران مطرح میکند.
قربانیان در این باره چه کرده و میکنند؟ تاکنون چندین پرونده در دادگاهها مطرح شده است. سینا میلر ۱۰۰هزار پوند و اندی پری ۲۰ هزار پوند غرامت گرفتهاند. مکس کلیفورد نیز طی پروندهای خصوصی موفق شده ۷۰۰ هزار پوند خسارت بگیرد.
سایر قربانیان نیز یا در انتظار نتیجه تحقیقات پلیس هستند یا دست به اقدام قانونی زدهاند.
لرد پرسکات، معاون نخست وزیر سابق گفته است که بر این باور است که هکرها تلفن او را شنود کردهاند.
تحقیقات پلیس چه بوده است؟ پلیس لندن به دلیل تحقیقات اولیه اش در سال ۲۰۰۶ درباره روزنامه نیوز آو د ورلد با انتقادهایی رو به رو شده است.
در سال ۲۰۰۹ پلیس لندن با وجود ادعاهای روزنامه گاردین به این نتیجه رسید که تحقیقات را از سر نگیرد. در ژوئیه سال ۲۰۱۱
جان ییتس، افسر ارشد پلیس لندن "تاسف شدید" خود را از این تصمیم اعلام کرد.
در ژانویه ۲۰۱۱ پلیس لندن بار دیگر تحقیقات را آغاز کرد. در همان روز، نیوز آو د ورلد ایان ادموندسون، دستیار سردبیر را وقتی که گفته شد ایمیلهایی در ارتباط با شنود تلفن در سیستمهای روزنامه پیدا شده، اخراج کرد.
این افراد در جریان تحقیقات تازه پلیس بازداشت یا به قید وثیقه آزاد شده اند: ایان ادمونسون، نویل ترلبک، گزارشگر ارشد نیوز آو د ورلد، جیمز وترآپ، خبرنگار ارشد نیوز آو د ورلد، ترنیا تاراس، روزنامه نگار آزاد، لورا الستون، خبرنگار پرس اسوسییشن، مردی ۳۶ ساله که نامش اعلام نشده، اندی کلسون، ادیتور سابق نیوز آو د ورلد، کلایو گودمن، ادیتور سابق بخش دربار نیوز آو د ورلد، و ربکا بروکز، مدیر عامل سابق شرکت نیوز اینترنشنال.
در ماه ژوئیه افسران پلیس به اعضای کابینه گفتند که نیوز اینترنشنال سعی کرده است که تحقیقات اولیه درباره شنود تلفنی در نیوز آو د ورلد را "ناکام" بگذارد.
همچنین در ماه ژوئیه، سر پل استیونسون، رییس پلیس لندن پس از اینکه انتقادها به او شدت گرفت، استعفا داد. او نیل والیس، یکی از سردبیران سابق نیوز اینترنشنال، را به عنوان مشاور استخدام کرده بود.
وی گفت که ارتباطش با این خبرنگار، ممکن است مانعی بر سر تحقیقات پلیس ایجاد کند.
فردای همان روز جان ییتس، افسر ارشد پلیس لندن در پی افزایش فشارها بر سر شنود غیر قانونی تلفنی در بریتانیا از سمت خود کنارهگیری کرد.
آقای ییتس صلاحیت آقای والیس پیش از استخدام در پلیس لندن را بررسی کرده بود.
شنود تلفنی چه ربطی به پرداخت پول به پلیس دارد؟ منتقدان و قربانیان ماجرای شنود تلفنی، پلیس را متهم میکنند که برای تحقیق اراده کافی ندارد چرا که افسران پلیس بیش از اندازه به این رسانهها نزدیک بودهاند.
اوایل ژوئیه، نیوز اینترنشنال ایمیل هایی را تحویل داد که گفته می شد مدارکی مبنی بر پرداخت پول به پلیس در ازای اطلاعات بوده است. گفته می شود که آقای کلسون این پرداختها را مجاز شمرده است.
سر پل استیونسون گفته که اگر این اتهام که تعدادی از ماموران پلیس به طور غیرقانونی پول دریافت کرده اند، درست باشد، با دادگاه جنایی روبه رو خواهند شد. ربکا بروکس، سردبیر سابق نیوز آو د ورلد، نیز از سمت مدیرعاملی شرکت 'نیوزاینترنشنال' استعفا داده است.
دولت بریتانیا در اینباره چه کرده است؟ دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا وعده داده است که درباره دو موضوع تحقیقات انجام شود: شنود تلفنی و اخلاقیات در روزنامهنگاری.
روز سه شنبه،۱۹ ژوئیه، روپرت مرداک، جیمز مرداک و ربکا بروکس در برابر اعضای پارلمان بریتانیا حاضر شدند و به سوالات آنها پاسخ دادند.
دولت بریتانیا و دولت پیشین که در اختیار حزب کارگر بود، متهم اند که واکنش آنها در این باره کند بوده است.
پس از ادعاهای گاردین در سال ۲۰۰۹، هیأت تحقیق با مدیران نیوز اینترنشنال، از جمله آقای کلسون، گفت و گو کردند.
در گزارشی که در فوریه ۲۰۱۰ منتشر شد، اعضای هیأت تحقیق، نیوز آو د ورلد را به "غفلت جمعی" متهم کردند؛ ولی اعضای پارلمان هیچ مدرکی دال بر اینکه مدیران این نشریه از شنود غیرقانونی باخبر بوده اند نیافته اند.
واکنش نیوز اینترنشنال به این جنجالها چه بوده است؟
ربکا بروکس که در زمان شنود غیرقانونی تلفن میلی داولر ادیتور نیوز آو د ورلد بود، از سمت مدیر عاملی نیوز اینترنشنال کنارهگیری کرد.
لس هینتون، یکی از مدیران ارشد روپرت مرداک در نیوزکورپوریشن نیز استعفا داده است.
او در سال های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ رئیس نیوز اینترنشنال بوده است؛ در همان دورهای که نیوز آو د ورلد در حال شنود غیرقانونی تلفن بوده است.
روپرت مرداک، غول رسانهای جهان، در یک آگهی یک صفحهای که در شمارههای روز شنبه، ۱۶ ژوئیه (۲۵ تیر) روزنامههای بریتانیا منتشر شد، به دلیل "اشتباهات جدی" عذرخواهی کرد.
نیوز اینترنشنال از تحقیقات استقبال کرده است و گفت که با پلیس همکاری میکند.
سرنوشت اندی کلسون به کجا رسیده است؟ اندی کلسون، مسئول مستعفی امور ارتباطات و رسانههای دیوید کامرون و سردبیر سابق هفته نامه نیوز آو د ورلد بود.
آقای کلسون در زمانی که گودمن و مولکر محکوم شدند، سردبیری این نشریه را بر عهده داشت.
آقای کلسون روز جمعه ۱۷ تیر( ۸ ژوئیه) در ارتباط با ماجرای شنود غیرقانونی تلفنی در بریتانیا و اتهام ارتشا برای ساعاتی بازداشت و سپس با قید وثیقه شد.
بی اسکای بی چه خواهد شد؟ شرکت رسانهای روپرت مرداک اعلام کرده است که از پیشنهاد خرید کل سهام تلویزیون ماهواره ای "بی اسکای بی" (بریتیش اسکای برودکاستینگ) صرفنظر کرده است.
مسئولان شرکت "نیوز کورپریشن" که صاحب ۳۹ درصد شرکت تلویزیون ماهوارهای بی اسکای بی است، میگویند که پیشبرد این معامله در فضای موجود کاری بسیار دشوار است.
این خبر در شرایطی از سوی مسئولان این شرکت بزرگ رسانهای اعلام شد که مجلس عوام پارلمان بریتانیا خود را برای رایگیری جهت درخواست از روپرت مرداک درباره انصراف از خرید شرکت "بی اسکای بی" آماده میکرد.
پس از آنکه رسوایی شنود پیامهای تلفنی توسط خبرنگاران یکی از روزنامههای وابسته به شرکت آقای مرداک بار دیگر در بریتانیا در مرکز توجه عمومی قرار گرفت، ماجرای خرید کل سهام شرکت بریتانیایی "بی اسکای بی" توسط روپرت مرداک به بحثی حساسیت برانگیز در مجامع سیاسی بریتانیا تبدیل شد.
اد میلیبند، رهبر حزب کارگر این خبر را "یک پیروزی برای مردم بریتانیا" دانست که به گفته او از شنیدن خبرهای شنود پیام های تلفنی و "بی مسئولیتی" مسئولان روزنامه نیوز اینترنشنال "منزجر" شده بودند.
رابرت پستون، خبرنگار اقتصادی بی بی سی در مورد تصمیم جدید این غول رسانه ای جهان می گوید: "این بزرگترین طرح سرمایه گذاری برای شرکت نیوز کورپریشن بود. در واقع طرح خرید بی اسکای بی بزرگترین سرمایه گذاری بود که تا کنون نیوز کورپریشن قصد انجام آن را داشت".
خبرنگار اقتصادی بی بی سی افزود که اکنون باید منتظر بود تا ابعاد خساراتی که این مساله به شرکت نیوز کورپریشن وارد خواهد کرد مشخص شود.