دمای مناسب برای شارژ باتری‌های موبایل و رایانه
آفتاب: شارژ باتری‌های لیتیومی و حفظ ذخیره انرژی‌این محصولات قابل شارژ تا حد چشمگیری به دمای محیطی بستگی دارد که دستگاه الکترونیک مصرفی مجهز به آنها در آن نگهداری می‌شود؛ به طوری که دمای گرم یا سرد می‌تواند به شدت به یک باتری یون‌های لیتیومی‌آسیب برساند.
باتری‌های قابل شارژ یون‌های لیتیومی‌که با عنوان باتری‌های Li-Ion (لی- یون) نیز شناخته می‌شوند رایج‌ترین باتری ویژه لپ تاپ‌ها و تلفن‌های همراه است که از نظر نسبت وزن/ توان یکی از بهترین باتری‌ها به شمار می‌رود. نسخه پیشرفته تر باتری «لی- یون» باتری‌های لیتیومی- پلمیری هستند؛ اما این باتری‌ها می‌توانند در شرایط محیطی و کاربردی مختلف دچار آسیب دیدگی یا حتی بسیار خطرناک شوند.
تنها نقص باتری‌های «لی- یون»
تنها نقصی که‌این نوع باتری‌ها دارند‌این است که حتی اگر استفاده نشوند پس از مدتی فاسد می‌شوند. در واقع «لی- یون‌ها» یک تاریخ نگهداری دارند که به آن «عمر قفسه‌ای» (shelf life) گفته می‌شود. «عمر قفسه‌ای» از زمانی که محصول در کارخانه تولید می‌شود، مستقل از تعداد دفعات چرخه «شارژ و تخلیه شارژ» محاسبه می‌شود.
باتری «لیتیومی» یک ماشین حساب قابل حمل که نسبت به سطح شارژ ۱۰۰ درصد، ۲۵ درصد شارژ شده و در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد نگهداری می‌شود ۲۰ درصد از توان خود را در سال از دست می‌دهد.
انفجار باتری یک رایانه قابل حمل در دمای بالا
همچنین باتری یک رایانه قابل حمل که فن خنک‌کننده آن درست عمل نمی‌کند، می‌تواند در دمای بالا منفجر شود.
بنابراین عمر قفسه‌ای باتری می‌تواند با افزایش دمای محل نگهداری و وضعیت شارژ کاهش یابد و فرآیند فاسد شدگی را تسریع کند.
استرس‌های گرمایی به باتری آسیب می‌زنند
این باتری‌ها محتوی عناصر شیمیایی هستند که نسبت به استرس‌های گرمایی حساسیت دارند. باوجود‌این، برای‌اینکه دوره زندگی‌این محصول کاهش پیدا نکند، بهتر است که از قراردادن آن در محیط‌های با سرما و گرمای شدید اجتناب شود.
برای حفظ بهتر باتری را در یخچال بگذارید
یکی از مهم‌ترین توصیه‌هایی که برای حفظ بهتر «لی- یون‌ها» ارائه می‌شود قرار دادن این باتری‌ها در یخچال است. این در حالی است که یخ‌زدگی می‌تواند باتری را خراب کند و از سویی دیگر، گذاشتن آن در برابر خورشید و شارژهای طولانی مدت، باتری را با خطر انفجار مواجه می‌کند.
به همین دلیل در‌این باتری‌ها سیستم‌های امنیتی ویژه‌ای شامل «ترموستات» (برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد در موارد شارژهای طولانی) و یک زبانه امنیتی (برای کنترل فشار داخلی) در نظر گرفته شده است.
هرچند به‌رغم این ویژگی‌های امنیتی، باتری‌های لیتیومی از جمله محصولاتی هستند که بارها از سوی کارخانه‌های تولیدکننده پس گرفته می‌شوند، اما به طور معمول، زمانی که در این سیستم‌های امنیتی مشکلی ایجاد شود باتری به طور دائمی‌و برگشت‌ناپذیر غیرقابل استفاده می‌شود.
راه‌هایی برای افزایش طول عمر مفید باتری‌های لیتیومی
در تفاوت با باتری‌های «نیکل- کادمیم»، باتری‌های یون‌های لیتیومی در مدت زمان کوتاهی شارژ می‌شوند، اما اگر پس از شارژ ۱۰۰ درصد برای یک مدت طولانی استفاده نشوند در حدود ۴۰ درصد از شارژ خود را از دست می‌دهند.همان‌طور که در بالا اشاره شد یکی از راه‌های محافظت از این باتری‌ها نگهداری آنها در یک محیط سرد (یخچال) است.
درحالی که باتری‌های «لی- یون» در دمای بالا دچار کهنگی زودرس می‌شوند و به ویژه نگهداری آنها در خودرو منجر به فساد و تجزیه سریع‌تر باتری می‌شود.
شارژ باتری‌های لیتیومی‌هرگز به طور کامل (صفر درصد) تمام نمی‌شود. برپایه برخی تحقیقات، باتری‌های لیتیومی یخ نمی‌زنند.
تنها موارد یخ‌زدگی در دمای ۴۰- درجه سانتیگراد ثبت شده است که‌این دما بسیار پایین‌تر از حدی است که فریزرهای خانگی بتوانند به آن برسند.
مشکلات موبایل، جی پی اس و لپتاپ در زمان کوهنوردی در زمستان این درحالی است که کوهنوردی در ارتفاعات کوهستان‌ها در فصل زمستان می‌تواند مشکلاتی را در باتری‌های دستگاه‌های الکترونیکی چون تلفن‌های همراه، «جی. پی. اس» و «لپتاپ» ایجاد کند و کوهنورد را با تمام شدن ناگهانی شارژ یا از کار افتادن کامل باتری در شرایط سخت و حتی خطرناکی قرار دهد.
یکی دیگر از راه‌های حفظ باتری این است که‌این محصول را تا زمانی که به آن نیاز پیدا نکرده‌اید، خریداری نکنید؛ چراکه فرآیند کهنگی باتری‌های لیتیومی‌از زمان خروج از کارخانه آغاز می‌شود. به هرحال، اگر از رایانه قابل‌حمل خود برای یک مدت طولانی در خانه یا محل کار و از طریق اتصال به برق استفاده می‌کنید، بهتر است که برای تازگی باتری آن را در یخچال قرار دهید.
آیا گوشی مبایل و سیم کارت نیاز به استراحت دارد؟ یا می بایست همیشه فعال باشد.؟
به نظر می رسد که گوشی حتی اگر هیچگونه مشکلی نداشته باشد می بایست در حالت flight mode به آن استراحت داد. و پس از یک restart ویروس اسکن را تا پایان فعال نمود .
موفق باشید
مسعود .