دموكراسي موضوع ديروز، امروز و فرداي جامعه ايران است
سعيد حجاريان، عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت ايران اسلامي که از سخنرانان آخرین جلسه این سلسله نشستها بود، دموكراسي را موضوع ديروز، امروز و فرداي جامعه ايران دانست و با اشاره به اقدامات صورت گرفته براي بررسي پروژه دموكراتيزاسيون و توسعه سياسي در ايران كه در مركز تحقيقات استراتژيك رياست جمهوري در زمان هاشمي از سوي وي و همفكرانش صورت گرفت، ضرورت تغيير در برخي ساختارها را به عنوان نتيجه تحقيقات هشت ساله در اين مركز به منظور ايجاد توسعه سياسي در ايران مطرح كرد.
حجاريان بررسي انقلاب را به عنوان پنجمين پروژه تحقيقاتي اصلاحطلباني چون بهزاد نبوي، محسن آرمين، هاشم آغاجري، عباس عبدي، عليرضا علويتبار، محسن كديور، دكتر بشريه و برخي ديگر از اساتيد دانشگاهها، عنوان كرد كه به دليل خارج شدن از قدرت در دهه 70 در مركز تحقيقات استراتژيك رياستجمهوري هاشمي گردآمده بودند و گفت: نتايج اين تحقيقات مورد توجه مسوولان قرار نگرفت و به همين دليل خودمان تصميم گرفتيم آن را اجرا كنيم.
وي گفت: طي اين تحقيقات به اين نتيجه رسيديم كه توسعه سياسي در ايران، در درجه اول نيازمند تغيير در ساختار سياسي است و در درجه بعدي بايد فرهنگ سياسي ايران متناسب با فرهنگ يك جامعه توسعه يافته تغيير كند، چراكه فرهنگ سياسي ايران فرهنگي مردسالار و ساديسمي است.
حجاريان با بيان اينكه رفتار سياسي مردم ايران نيز در مركز مورد بررسي قرار گرفت، گفت: ما اين مسأله را بررسي كرديم كه چرا مردم ايران گاهي منفعلانه و گاهي انقلابي عمل ميكنند، گاهي دامنه خشونت در ايران بالا ميرود و گاهي انزوا برجامعه حاكم ميشود، اين نوساني است كه مقتضاي يك رفتار سياسي مناسب نيست.
وي با بيان اينكه پس از دوم خرداد 76 دوباره وارد فعاليت سياسي شديم و به همين دليل از بحثهاي تئوريك دور مانديم، به گفتوگوهاي خود با "جان كين"، استاد دانشگاه كمبريج لندن در مورد جامعهمدني اشاره كرد و گفت: پس از اين گفتوگوها به اين نتيجه رسيديم كه موضوعاتي از جمله، مسأله اخلاق در دموكراسي يا رابطه خشونت و دموكراسي و مسائل ديگري مورد غفلت ما قرار گرفته بود.
اين عضو جبهه مشاركت تصريح كرد: در 15 سال اخير اتفاقات مهمي در جهان و منطقه افتاده است كه بايد روي آن كار كنيم، مثل فروپاشي شوروي، 11 سپتامبر ، اشغال عراق و افغانستان و نوع جديدي از دموكراسي كه به وسيله غرب وارد كشورها ميشود كه بايد مورد بررسي قرار گيرد.
حجاريان تاكيد كرد: براي ما كشورهاي جهان سوم پاسخ دادن به اين سوالات مهم است كه آيا ميتوانيم به "دموآمريكا كراسي" تن بدهيم، آيا پذيرفتن چنين دموكراسي اخلاقي وصحيح است يا پذيرفتن استبداد موجود صحيحتر است، اينها مسائلي است كه بايد مورد بررسي قرار بگيرد.
گفتنی است ، جلسات "تا دموكراسي" از دي ماه سال گذشته با سخنراني عمادالدين باقي با موضوع دموكراسي و انتخابات توسط حوزه شمال تهران جبهه مشاركت آغاز شد.
اين نشستها كه در ابتدا قرار بود تنها در هشت جلسه برگزار شود، به دليل استقبال روشنفكران و نوانديشان و توصيه اصلاح طلبان تا 15 ماه ادامه يافت. در اين مدت 40 نفر از نوانديشان كه بيشتر به جريان روشنفكري ديني تعلق داشتند، در سه محور "تعريف و تبيين نظري مساله دموكراسي"، "سنجش نسبت دموكراسي با مقولههايي نظير دين، فرهنگ، حقوق بشر، اقتصاد، اخلاق" و "بررسي موانع تحقق دموكراسي در ايران" به بيان ديدگاهها و نظرات خود پرداختند.
نظام دموكراتيك به نام دين حق حاكميت مردم را سلب نميكند
داوود سلیمانی ، عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت ايران اسلامي گفت: در يك نظام دموكراتيك به نام دين و حكومت ديني، حق حاكميت مردم سلب نميشود.
وی با بیان اینکه دموکراسی تحت تأثير تئوريهاي مختلف، بومها و فرهنگهاي متفاوت و محتواي يك جامعه به لحاظ اخلاقي قرار دارد، از جامعهاي به جامعه ديگر فرق ميكند و يكسان نيست، گفت: به همين دليل وقتي ميخواهيم نسبت بين دين و دموكراسي را بررسي كنيم، بايد به اين سوال پاسخ دهيم كه محتواي دموكراسي را چه چيزي تعيين ميكند، نخبگان، مردم يا وحي.
سلیمانی با تصريح بر اينكه بايد نسبت ميان دين و نظام دموكراتيك سنجيده شود، برخي حوزههاي ديني را وحياني و غير قابل رأيگيري دانست و گفت: در يك نظام دموكراتيك، حاكميت نه ديني است و نه مقدس، بلكه كاملا مردمي است و در اين نظام قانونگذار مردم هستند و نه شرع، حتي اگر اشتباه كنند.
سليماني خاطرنشان كرد: در يك نظام دموكراتيك اگر مردم نخواهند، دين حاكميت نمييابد كه البته اين به معناي حق بودن اين خواست نيست.
اعمال حاكميت مردم به صرف خواستن محقق نمی شود
الهه كولايي ، سخنگوي ستاد انتخاباتي دكترمعين نیز در این نشست با اشاره به اینکه آداب و ساختارهايي كه در قرون متمادي شكل گرفته است، با تحولات سياسي و حتي با وارد كردن قانون هم دگرگون نخواهد شد، گفت: دموكراسي و اعمال حاكميت مردم چيزهايي نيست كه به صرف خواستن محقق شود بلكه نيازمند لوازم و زيرساختهايي است كه بايد بر اساس تجربيات گذشته اخذ شود.
عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت ايران اسلامي اظهار داشت: ما امروز درحال تمرين رفتارهايي هستيم كه در تاريخ ما بي سابقه بوده و از داخل ساخت خانواده تا سطوح بالاي قدرت روابط به شكل غيردموكراتيك، در حال بازسازي است. پيامدهاي برپايي حكومت دموكراتيك، امروز در كشور ما با ديروز و پنجاه سال پيش فرق مي كند، امروز در جهاني متفاوت از گذشته زندگي ميكنيم، در اين جهان امروز دموكراسي به بهانه اي براي مداخلات بيروني و اشتغال نظامي تبديل شده است.
