اتخاذ سیاست‌های جدید ارز مسافری

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: در تازه‌ترین شرایط ایجاد شده برای استفاده از ارز مسافری، به کسانی که ویزای آنها بیش از 3 ماه باشد ارز مسافری تعلق نمی‌گیرد.

در توضیح این شرایط گفته شده که افرادی که از کشورهای مختلف جهان ویزایی بیش از 3 ماه دریافت می‌کنند، از نظر بانک مرکزی به عنوان مقیم شناخته شده و بر این اساس طبق مقررات ارزی این بانک به ایرانیان مقیم در کشورهای خارجی ارز مسافری تعلق نمی‌گیرد.

در مراجعات مردمی برای دریافت ارز مسافری به برخی بانک‌ها این مورد به عنوان مانعی در اختصاص یافتن ارز مسافری به برخی مسافران خروجی مطرح شده که ظاهرا بخشنامه صریحی در این مورد از سوی بانک مرکزی ابلاغ نشده است. به طور مثال کشور انگلیس ویزای کمتر از 3 ماه نداشته و از این رو افرادی که به این کشور مسافرت می‌کنند بر اساس این شرایط نمی‌توانند از ارز مسافری استفاده کنند.

باید دید شرایط اعطای ویزا از سوی سایر کشورهای خارجی به مسافران ایرانی به ویژه در بخش توریسم چه وضعیتی پیدا می‌کند. متوقف شدن اعطای ارز مسافری به کسانی که دارای ویزای بیش از 3 ماه هستند، موجب خواهد شد که هزینه مسافرت به این کشورها عملا برای ایرانیان افزایش قابل توجه داشته و به مرور کاهش یابد.

یک مقام آگاه در این زمینه به دنیای اقتصاد گفت: ممنوعیت تخصیص ارز مسافری به افراد دارای ویزای بیش از 3 ماه طی تماس‌های تلفنی و بخشنامه به صرافی بانک‌های ملی، ملت و سامان به عنوان بانک‌های ارائه دهنده ارز مسافری ابلاغ شده است.

وی در توضیح این شرایط به خبرنگار ما گفت که اولویت‌های ارزی کشور ایجاب می‌کند که در تخصیص ارز دولتی (مسافری) کسانی که نیازهای واقعی‌تری دارند از این ارز برخوردار شوند. اینکه چه کشورهايی حداقل زمان ویزای آنها 3 ماهه است قطعا در ابلاغ این بخشنامه و دستورالعمل‌های بانک مرکزی به صورت گزینشی ملاک نبوده است. اما محدودیت منابع در تامین اسکناس همانند سایر کشورهای جهان عمدتا سیاست‌هایی را رقم می‌زند که کسانی که نیاز بيشتری دارند بتوانند در اولویت از امکانات کشور بهره ببرند.

در عین حال تغییرات پی‌درپی در دستورالعمل‌های ارزی صادره از سوی بانک مرکزی در قالب بخشنامه‌های سلسله‌وار، انتقاداتی را نیز به همراه داشته است. بانک مرکزی از مهر ماه 89 با اوج گیری تلاطمات ارزی در کشور تا به حال 3 معاون ارزی به خود دیده است..... برهانی، سید کمال سید علی و مینو کیانی راد. با توجه به شرایط و تهدیدات منطقه‌ای و آنچه در این مدت بر بازار ارز کشور به صورت تقاضای سوداگرانه داخلی گذشته بانک مرکزی بارها اقدام به تغییر در بخشنامه‌های خود کرده است.

در گزارشی که خبرگزاری فارس منتشر کرده سابقه‌ای از روند دستورات متفاوت بانک مرکزی در استفاده مردم از ارز مسافری در یک سال گذشته ارائه شده است که بنا براین گزارش موجب سردرگمی مسافران افزایش هزینه‌های پیش بینی نشده برای مردم شده است. در این گزارش از مدیریت ارزی بانک مرکزی به بی‌ثباتی تعبیر شده است.

15بخشنامه ارز مسافرتی در یک سال

بانک مرکزی در یک اقدام بی‌سابقه و نادر در طول سال گذشته تنها برای موضوع ارز مسافرتی 15 بار بخشنامه متفاوت و بعضا متناقض صادر و هر بار دستورالعمل جدیدی وضع کرد که نشان از بی‌ثباتی شدید در مدیریت ارزی کشور دارد.

به گزارش فارس، سال 90 را می‌توان یکی از بی‌ثبات‌ترین سال‌ها در موضوع سیاست‌های ارزی نامید به طوری که بانک مرکزی در این سال بارها و بارها بخشنامه ارزی جدید صادر کرد و حتی شاهد بودیم که در طول یک روز سیاست‌ها تغییر می‌کرد.

افزایش شدید نرخ ارز در سال گذشته مسوولان بانک مرکزی را وادار کرده بود که پی‌درپی سیاست‌های ارزی خود را تغییر دهند و این مساله موجب شد تا مردم و فعالان بازار در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با مسائل ارزی دچار تردید شوند و اعتماد خود را به سیاست‌های ارزی بی‌ثبات بانک مرکزی از دست بدهند.

تغییر مکرر سیاست‌ها نشان از ناتوانی مسوولان بانک مرکزی در پیش‌بینی آینده و مدیریت بازار دارد؛ ضمن اینکه سیاست‌های ارزی که هر روز دچار تغییر می‌شود، دیگر کارآیی لازم را برای تاثیرگذاری بر مردم و بازار ندارد. به گزارش فارس، متن بخشنامه‌ها به همراه تاریخ صدور آنها که از سایت بانک مرکزی استخراج شده است، به شرح زیر است:

۹ خرداد ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد، این بانک به منظور تامین ارز مورد نیاز مسافران در چارچوب ضوابط و مقررات مربوطه، علاوه بر شعب بانک‌های تجاری و صرافی‌های مجاز، نسبت به فروش ارز مسافری از طریق صرافی بانک‌ها نیز اقدام می نماید.

۲۴ مرداد ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: پیرو بخشنامه شماره 1010/60 مورخ 6/4/1390 به اطلاع می‌رساند، فروش ارز مسافرتی علاوه بر شعب بانک‌ها و صرافی‌های مستقر در مبادی خروجی کشور (فرودگاه‌های بین‌المللی و...) از طریق کلیه شعب ارزی بانک‌های ملی ایران، ملت و صادرات ایران در سراسر کشور نیز امکان‌پذیر می‌باشد. از این رو، فروش ارز مسافرتی توسط سایر صرافی‌ها و بانک‌های کشور مجاز نيست.

۵ مهر ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: به منظور رفاه حال هموطنان عزیز، کماکان امکان خرید ارز مسافرتی در فرودگاه بین‌المللی حضرت امام خمینی (ره) فراهم است. گفتنی است از چندی پیش فروش ارز مسافرتی علاوه بر شعب بانک‌های ملی، ملت و صادرات در سراسر ایران، در بانک‌ها و صرافی‌های مستقر در فرودگاه حضرت امام خمینی (ره) نیز امکان‌پذیر می‌باشد.

۷ مهر ۱۳۹۰
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، این بانک طی بخشنامه‌ای به کلیه بانک‌های دولتی و خصوصی اعلام کرد: علاوه بر شعب ارزی بانک‌های ملی، ملت، صادرات در سراسر ایران و صرافی‌ها و بانک‌های مستقر در مبادی خروجی کشور (فرودگاه‌های بین‌المللی و...) شعب مرکزی سایر بانک‌ها نیز مجاز به فروش ارز مسافرتی می‌باشند. برابر بخشنامه یاد شده که در تاریخ 7/7/90 به بانک‌ها ابلاغ گردیده است متقاضیان ارز مسافرتی می‌توانند برای تامین ارز مورد نیاز خود به شعب مرکزی بانک‌ها نیز مراجعه نمایند.

۱۲ مهر ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: به موجب بخشنامه اداره سیاست‌ها و مقررات ارزی این بانک، فروش ارز مسافرتی در هر سفر و برای هر یک از مسافران هوايی به مقصد تمامی کشورها (به استثنای عراق و سوریه) مبلغ 2000 دلار و برای مسافران زمینی، ریلی و دریایی مبلغ 500 دلار یا معادل آن به سایر ارزها می‌باشد. در این بخشنامه همچنین آمده است: فروش ارز مسافرتی هوايی، زمینی، ریلی و دریایی کشورهای عراق و سوریه نیز 500 دلار می‌باشد و فروش ارز مسافرتی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور به میزان 50 درصد مبالغ فوق خواهد بود.

۱۰ آبان ۱۳۹۰
براساس اطلاعات واصله در ماه‌های گذشته و پس از آنکه اختلاف بین نرخ رسمی ارز با بازار غیررسمی زیاد شد، بانک مرکزی تصمیم گرفت با پیش‌بینی مکانیزم‌هایی، از سوءاستفاده برخی افراد سودجو و فرصت‌طلب جلوگیری كند. به همین منظور ارائه ویزای کشور مقصد، بلیت مسافرت، اصل فیش پرداخت عوارض خروج از کشور، تعهد کتبی مسافر مبنی بر خرید ارز مسافرتی فقط از یک منبع را الزامی و به بانک‌ها اعلام كرد تا صفحه آخر گذرنامه و همچنین فیش پرداخت عوارض را به مهر« ارز مسافرتی پرداخت گردید » ممهور كنند.

به جز مراتب عنوان شده، ازدحام مسافرین غیرواقعی در بانک‌ها و کمیاب شدن بلیت مسافرتی برای مسافرین واقعی، بانک مرکزی را بر آن داشت تا در راستای یکی از وظایف مهم این بانک؛ یعنی صیانت از منابع ارزی و جلوگیری از به هدررفتن آن، بخشنامه اخیر مبنی بر ارائه ارز مسافرتی بر پایه نرخ بازار فرعی ارز را صادر نماید.

۱۴ دی ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: این بانک طی بخشنامه شماره 1029 /60 مورخ 1390/10/12 به کلیه شعب ارزی بانک‌ها اعلام کرد: فروش ارز مسافرتی برای هریک از مسافران هوایی به مقصد تمام کشورها ( به استثناي عراق و سوریه که 400 دلار است) به میزان 1000 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و فروش ارز مسافرتی به مسافرین زمینی، ریلی و دریایی کلیه کشورها به میزان400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها می‌باشد. ضمنا در کلیه موارد فوق، فروش ارز مسافرتی به نرخ بازار فرعی و یکبار در سال صورت می‌گیرد. براساس این بخشنامه، فروش ارز مسافرتی به مسافرین با سن قانونی کمتر از 2 سال امکان‌پذیر نبوده و برای سنین 2 تا 12 سال به میزان 50 درصد در هر یک از حالات فوق خواهد بود.

۸ بهمن ۱۳۹۰
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طی بخشنامه‌ای به کلیه شعب ارزی بانک‌های ملی ایران و ملت اعلام کرد:

شعب ارزی بانک‌های ملی و ملت برای فروش ارز مسافرتی ضمن رعایت کامل مقررات ارزی، پس از دریافت معادل ریالی مربوطه، به جای پرداخت ارز به متقاضی نسبت به صدور سند حسابداری یا رسید که در متن آن مبلغ، نام متقاضی، کد ملی، شماره پاسپورت و سایر اطلاعات مرتبط درج شده باشد، اقدام كرده و سند حسابداری / رسید که ممهور به مهر و امضای شعبه می‌باشد را به متقاضی تحویل نمایند. ضمنا شعبه / باجه بانک‌های ملی ایران و ملت مستقر در مبادی خروجی فرودگاه (پس از گیت خروجی)، در مقابل دریافت سند حسابداری یا رسید مزبور نسبت به پرداخت ارز مسافری مربوطه اقدام خواهند كرد.

۹ بهمن ۱۳۹۰
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران این بانک با توجه به سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز ترتیبات خرید و فروش ارز را به شرح ذیل جهت اجرا به کلیه شعب ارزی بانک‌ها ابلاغ نمود:

1- از تاریخ شنبه 8/11/1390سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز اعمال می شود. در این راستا فروش ارز به بانک‌ها صرفا به نرخ رسمی (مرجع) بانک مرکزی خواهد بود، بنابراين نرخ بازار فرعی از مکانیزم فروش ارز حذف خواهد شد. بدیهی است کلیه مصارف ارزی که طبق مقررات به نرخ بازار فرعی تعیین می‌شد با نرخ رسمی اعلامی از سوی بانک مرکزی تامین خواهد شد‌.

2- نرخ رسمی (مرجع) بانک مرکزی برای هر دلار آمریکا از روز شنبه 8/11/1390 در سطح 12260 ریال تعیین و کلیه نیازهای ارزی بانک‌ها در چارچوب مقررات و بخشنامه‌های این بانک صرفا با نرخ رسمی (مرجع) تامین خواهد شد.

3- ارز مسافرتی براساس بخشنامه شماره 1031/60 مورخ 5/11/1390 بانک مرکزی در فرودگاه حضرت امام خمینی (ره) به مسافر تحویل داده می شود.

به گزارش دنیای اقتصاد،تاکید می‌شود نرخ فروش ارز مسافرتی، نرخ مرجع بانک مرکزی بوده و میزان ارز مسافرتی براساس بخشنامه‌های قبلی بانک مرکزی خواهد بود. ضمنا برای برخی کشورها با توجه به بعد مسافت امکان افزایش ارز مسافرتی تا سقف 1500 دلار برنامه‌ریزی شده و طی بخشنامه جداگانه‌ای ابلاغ خواهد شد.

۱۱ بهمن ۱۳۹۰
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران پیرو بخشنامه شماره 1032/60 مورخ 6/11/1390 درخصوص فروش ارز مسافرتی (موضوع بند 1 از قسمت «ب» بخشنامه شماره 1029/60 مورخ12/10/1390) اعلام کرد:

1- فروش ارز مسافرتی برای هر یک از مسافران هوایی (به استثناي سوریه، عراق، آذربایجان، ارمنستان، پاکستان، افغانستان، امارات متحده عربی و عربستان سعودی) به مقصد کشورهای ترکیه، ترکمنستان، کویت، قطر، بحرین و عمان به میزان 1000دلار یا معادل آن به سایر ارزها و در مورد سایر کشورها به میزان 1500 دلار به نرخ رسمی (مرجع) خواهد بود.

2- فروش ارز مسافرتی به هریک از مسافران هوایی به مقصد کشورهای آذربایجان، ارمنستان، پاکستان، افغانستان و امارات متحده عربی به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها به نرخ رسمی(مرجع) خواهد بود.

3- مسافرانی که قبلا از ارز مسافرتی هوایی استفاده كرده‌اند، می‌توانند در دو نوبت از ارز مسافرتی بابت سفر به سوریه، عراق یا عربستان (عمره مفرده) استفاده نمایند. بدیهی است فروش ارز مسافرتی هوایی به مسافرانی که دو نوبت از ارز مسافرتی مربوط به سوریه، عراق یا عربستان (عمره مفرده) استفاده نموده‌اند، نیز مجاز خواهد بود.

۲۷ بهمن ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: هموطنان عزیزی که عازم مسافرت خارج از کشورهستند، می‌توانند ارز موردنیاز خود را از شعب بانک‌های مستقر در مبادی خروجی فرودگاه‌‌ها تهیه کنند.
این گزارش می‌افزاید: متقاضیان دریافت ارز مسافرتی پس از پرداخت معادل ریالی ارز مورد نیاز خود به شعب ارزی بانک‌های ملی و ملت در سطح شهر و دریافت سند حسابداری یا رسید مربوطه به شعبه‌ بانک‌های یادشده مستقر در مبادی خروجی فرودگاه (‌پس از گیت خروجی) مراجعه و در مقابل ارائه سند حسابداری یا رسید، نسبت به دریافت ارز مسافری خود اقدام كنند. در سند حسابداری یا رسید باید مبلغ، نام متقاضی، کد ملی، شماره پاسپورت و سایر اطلاعات مرتبط درج و ممهور به مهر و امضای شعبه ‌باشد.

۱۷ اسفند ۱۳۹۰
روابط عمومی بانک مرکزی به منظور پاسخگویی به سوالات آن دسته از هموطنانی که عازم سفر خارج از کشور هستند و در راستای رفع ابهامات موجود در زمینه میزان و نحوه فروش ارز مسافرتی، دستورالعمل‌های مربوطه را بار دیگر در ‌اختیارهموطنان عزیز قرار داده است. سفر هوایی به مقصد کشورهای ترکیه، ترکمنستان، کویت، قطر، بحرین و عمان به میزان 1000دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یکبار در سال. سفر هوایی به مقصد کشورهای آذربایجان، ارمنستان، پاکستان، افغانستان و امارات‌متحده‌عربی به میزان 400دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یکبار در سال. سفر هوایی به مقصد کشورهای عراق، سوریه و عربستان «عمره‌مفرده» به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و دو نوبت در سال. سفر هوایی به مقصد سایر کشورها به میزان 1500 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یک بار در سال.

- سفرهای زمینی به مقصد کشورهای عراق، سوریه و عربستان «عمره‌مفرده» به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و دو نوبت درسال. سفرهای زمینی به مقصد سایر کشورها به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یک بار در سال.

۲۳ اسفند ۱۳۹۰
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به منظور تامین نیازهای ارزی متفرقه متقاضیان،جلسه‌ای با کانون صرافی‌ها در بانک مرکزی تشکیل شد. به صرافی‌های مجاز که مجوز خود را از بانک مرکزی اخذ نموده‌اند اجازه داده شد تا راسا نسبت به خرید و فروش ارز و تامین نیازهای مشتریان بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضای بازار در مقابل صدور فاکتور اقدام نمایند.

۲۸ اسفند ۱۳۹۰
به‌منظور تامین نیازهای متقاضیان اعم از مسافرین، دانشجویان، بیماران، واردکنندگان و صادرکنندگان به مبادلات ارزی از تاریخ 23/11/1390 به کلیه صرافی‌های دارای مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مجهز به سامانه سنا اجازه داده می‌شود تا نسبت به خرید و فروش ارز با نرخ توافقی اقدام کنند. تبصره 1: تاقبل از تعیین حداقل و حداکثر کارمزد توسط کانون،‌ تعیین و اخذ کارمزد با توجه به عرف بازار و به صورت توافقی، بلامانع است.

۵ فروردین ۱۳۹۱
تصمیمات کمیسیون ارز درخصوص فروش ارز مسافرتی به ایرانیان مقیم خارج از کشور، میزان ارز مسافرتی به مقصد کشورهای آذربایجان، ارمنستان، پاکستان، افغانستان، امارات‌متحده‌عربی، لبنان، عراق، سوریه و عربستان، فروش ارز مسافرتی صرفا به زائرین عتبات عالیات که از طریق کاروان‌های تحت پوشش سازمان حج و زیارت اعزام می‌شوند و... به شرح زیر به اطلاع هموطنان گرامی می‌رسد:

سفرهای هوایی به مقصد کشورهای ترکیه، ترکمنستان، کویت، قطر، بحرین و عمان به میزان 1000دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یکبار در سال.

سفرهای هوایی به مقصد کشورهای آذربایجان، ارمنستان، پاکستان، افغانستان، امارات‌متحده‌عربی و لبنان به میزان 400دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یکبار در سال.

سفرهای هوایی به مقصد کشورهای عراق، سوریه و عربستان «عمره‌مفرده» به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و دو نوبت در سال.

سفرهای هوایی به مقصد سایر کشورها به میزان 1500 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یک بار در سال. 

سفرهای زمینی، ریلی و دریایی به مقصد کشورهای عراق، سوریه و عربستان «عمره‌مفرده» به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و دو نوبت درسال. سفرهای هوایی به مقصد سایر کشورها به میزان 400 دلار یا معادل آن به سایر ارزها و یک بار در سال.