آفتابنیوز : آفتاب: در میزگرد بررسی آسیبهای اجتماعی که در خبرگزاری تسنیم برگزار شد در خصوص آسیبهای اجتماعی، علل افزایش آن، رویکردهای موجود نسبت به مسائل اجتماعی، نقش این رویکردها در افزایش آسیبها، علل افول اخلاقیات در جامعه و مواردی از این دست بحث و بررسی شد. در این میزگرد آقایان موسوی چلک، مدیرکل دفتر امور آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی؛ مهدی سروی، رئیس کارگروه پژوهشی انجمن مددکاران و یزدانی، مدیر کلینیک مددکاری اجتماعی رها، حضور داشتند. پرسش محوری جلسه حول رویکردهای امنیتی به مسائل و آسیبهای اجتماعی و تبعات این نوع رویکرد بود که پاسخ اجمالی آن در ذیل آمده است.
رویکرد امنیتی به آسیبها پردازش آنها را با مشکل مواجه میکند
موسوی چلک، مدیرکل دفتر امور آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این خصوص، گفت: رویکرد امنیتی به مسائل اجتماعی چند مشکل ایجاد میکند، از جمله اینکه در این نوع نگاه نمیتوان مسائل را آنطور که باید و شاید پردازش کرده و در مورد آنها آمار واطلاعات داد.
وی افزود: این رویکرد باعث میشود مسائل اجتماعی زیر زمینی شده و فرصت مداخله، درمان و بازتوانی را کم کند. هر چه لایههای زیرزمینی آسیبهای اجتماعی عمیقتر شود شهامت برای لایهبرداری در این حوزه کمتر شده و در این شرایط نمیتوان انتظار راه حل داشت.
مدیرکل دفتر امور آسیبهای اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، همچنین گفت: اجرای طرحهای ضربتی در واقع حاکی از نگاه امنیتی به مسائل اجتماعی است و باید توجه داشت در این صورت بیشترین آسیب به نیروی انسانی که در واقع سرمایههای اجتماعی هستند وارد میشود.
موسوی چلک با اشاره به رویکردهای موجود در رویارویی با مسائل اجتماعی، تصریح کرد: در قبال مسائل اجتماعی دو رویکرد سلبی و ایجابی وجود دارد اما آنچه که تا به امروز دیده شده رویکرد سلبی است که بعد از گرفتار شدن افراد در آسیبهای اجتماعی با اجرای طرحهای امنیتی سعی در حل آنها دارد. در صورتی که حوزه اجتماعی با توجه به ویژگیهای خود رویکرد موثر ایجابی میطلبد.
وی با انتقاد از رویکردهای موجود در کشور نسبت به مسائل اجتماعی، بیان کرد: رویکرد ما در ایران نسبت به مسائل اجتماعی ممیزی فرهنگی است و این رویکرد معتقد است هیچ کاری نباید انجام شود و اگر بخواهیم با این معیار کار کنیم خروجی آن همین وضعیت فعلی است.
شیوههای تربیتی در نگاه امنیتی تاثیر منفی دارند
سروی، رئیس کارگروه پژوهشی انجمن مددکاران نیز در این باره مطرح کرد: بحث امنیتی بودن نگاه به مسائل اجتماعی را باید با رویکرد تربیتی خانوادهها سنجید. باید ابتدا بسنجیم که چرا نگاه ما امنیتی است. سبکهای تربیتی ما در خانواده شامل 4 مدل اصلی مستبدانه، اغماضی، بیتفاوت و قاطعانه است و از دهههای بعد از انقلاب به بعد فرزندان ما بیشتر در خانوادهها به سبک دیکتاتوری پرورش یافتهاند.
وی ادامه داد: که در این سیستم خانواده همیشه بازخواست کننده است، مشورت نمیگیرد، نقد را نمیپذیرد و پاسخگو نیست. فرزندان پرورش یافته این خانوادهها در آینده در جایگاه مدیریتی قرار گرفته که همان شیوه تربیتی را در اداره کارخود به کار میگیرند.
رئیس کارگروه پژوهشی انجمن مددکاران افزود: آمار آسیبهای اجتماعی نشان دهنده ضعف مدیریت است که معتقد است باید مسائل اجتماعی پنهان شده و در واقع صورت مسئله پاک شود.از سوی دیگر انتخاب گروههای مرجع، در واقع خود آئینهسان ما هستند. در جامعه امروزی گروههای مرجع با افزایش ارتباطات افراد تغییر میکند و معنی تهاجم فرهنگی در واقع مقابله با اشتباهات در مورد انتخاب گروههای مرجع است.
رویکرد امنیتی بیشتر به دلیل ترس از برهم خوردن امنیت است
یزدانی، مددکار اجتماعی کلینیک مددکاری اجتماعی رها نیز گفت: از نظر بنده به کار بردن رویکرد امنیتی بیشتر از ایجاد امنیت، به علت ترس از به هم خوردن امنیت است. بر هیچ کس پوشیده نیست که امنیت و نیروهای امنیتی باید در هر کشوری وجود داشته باشند. اما آن موضوعی که میتواند ایجاد آسیب کند، بیش از حد شدن نگاه امنیتی است که یکی از پیامدهای مستقیم آن خودسانسوری افراد است.
وی ادامه داد: نگاه امنیتی به مسائل اجتماعی از سوی مدیران رده بالا به سطوح پایینتر منتقل میشود و زمانی که به سطح کارشناسان رده پایین برسد مشکل خودسانسوری ایجاد میکند.
یزدانی افزود: با توجه به منطق حاکم، تا زمانی که زیرساختها درست بنا نشود انتظار اینکه پیامدها و خروجیها مطلوب باشد، انتظار درستی نیست. در چارچوب نظام ارزشی باید حدی از تحمل را برای خود و در سطح کلان قائل شویم تا مسائل را در حد متعارف مطرح کرد و بتوان برای آن راه حل داد.