حکم فروش اجناس به قیمت روز و گران تر از قیمت اولیه / فتوای 6 مرجع

سایت شفقنا نظر چند مرجع تقلید را به صورت فتاوایی جداگانه درباره حکم شرعی فروش اجناس به قیمت روز و گران تر از قیمت اولیه منتشر کرده است که خبرآنلاین این فتاوا را به صورت جدول زیر برای کاربران محترم گزارش کرده است.

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: متن پرسش مطرح شده و مجموع پاسخ های مراجع را در جدول زیر می خوانید.

پرسش: «همانطور که مستحضرید، عموماً کسبه ای که از طریق خرید و فروش کالا امرار معاش می کنند سرمایه مشخصی را برای خرید کالا فراهم می نمایند و سپس با درصد متعارف بالاتری نسبت به مبلغ خریدشان، آن کالا را می فروشند و اختلاف مبلغ خرید و فروش، سود فروشنده و منبع امرار معاش و مخارج خود و خانواده ایشان می شود.

اما در شرایطی که اقتصاد دچار عارضه تورم می گردد، این دسته از کسبه باید کالاهای مربوطه را با قیمت بالاتری خریداری نمایند و این امر به معنای آن است که این افراد یا باید در صورت امکان، سرمایه اولیه بیشتری برای کسب و کار خود فراهم نمایند تا همان حجم قبلی کالا را خریداری نمایند که بسیاری از ایشان این امکان را ندارند، یا باید با همان سرمایه قبلی، حجم کمتری از کالا را خریداری نمایند که هر دو حالت به لحاظ اقتصادی، تحلیل تدریجی سرمایه اولیه محسوب و ادامه این روند منفی در نهایت به ورشکستگی احتمالی ایشان منجر می گردد.

در چنین شرایطی یکی از راه های رایج حفظ ارزش سرمایه اولیه کسبه این است که فرد مذکور قیمت پایه کالایی را که قبلاً ارزانتر خریداری نموده به قیمت پایه روز و بالاتر در نظر بگیرد و آن کالا را علیرغم خرید ارزانتر، به قیمت روز و بالاتر بفروشد. انجام این کار از سویی موجب کسب مبلغی مازاد بر سرمایه اولیه و سود متعارف و از سوی دیگر موجب انتقال فشار اقتصادی به خریداران می شود و عدم انجام آن هم احتمال ورشکستگی تدریجی این دسته از کسبه را افزایش می دهد.

سوال این است که وظیفه شرعی کسبه در چنین شرایطی چیست؟ آیا کسبه به منظور حفظ ارزش سرمایه اولیه خود، مجاز به انجام این کار هستند یا وظیفه دیگری دارند؟»

پاسخ 6 مرجع را در جدول زیر می خوانید:

تذکر: خبرانلاین تنها استفتائات موجود در سایت شفقنا را در جدول زیر آورده است و تا زمان ارسال این گزارش، تنها نظرات مراجع زیر منعکس شده بود.

نام مرجع	پاسخ
آیت الله سیستانی	می توانند کالا را به قیمت جدید بفروشند.
آیت الله صافی گلپایگانی	فروشنده کالا شرعاً مختار است که کالای خود را به هر قیمتی که می خواهد بفروشد و خریدار هم چنانچه راضی به آن قیمت باشد و معامله انجام گیرد معامله صحیح است لکن اگر بعد از معامله کشف شود که مشتری مغبون شده است مشتری حق فسخ معامله را دارد البته باید دقت شود که اجحاف و بی انصافی صورت نگیرد.
آیت الله سبحانی	می توانند جنس را به هر قیمتی خریده اند به قیمت روز بفروشند به شرط اینکه قیمت واقعی روز باشد نه ساختگی.
آیت الله صانعی	فروش به قیمت روز و عادلانه بازار مانعی ندارد اما رعایت انصاف امری مطلوب است.
آیت الله موسوی اردبیلی	کسبه، فی نفسه حق دارند که کالا را به قیمت پایه روز و بالاتر بفروشند، مگر آن که در این رابطه تعهدی داشته باشند، اینکه حکومت براساس مصالح عمومی، مقرراتی در این رابطه داشته باشد و اگر عمل به قوانین مذکور موجب ورشکستگی باشد، مشکل با مسوولین حکومتی در میان گذارده شود، تا با کارشناسی و تعدیل قوانین تا حدی جمع بین حقین (کسبه و سایر مردم) بشود.
آیت الله فیاض	بلی مجاز به انجام این کار هستند.