طرحی جایگزین برای پرداخت یارانه‌ها

شاید روزی که دولت احمدی نژاد اعلام کرد که به دنبال پرداخت یارانه هاست، احساس اقشار جامعه این بود که میزان درآمد و رفاهشان بالا خواهد رفت. حال انکه پس از دوسال پرداخت یارانه ها، به وضوح می بینند که دولت با فراموشی هدف هدفمند کردن یارانه ها مثل گربه ملانصر الدین، رفاهشان نه تنها بالاتر نرفته بلکه به میزان زیادی پایین آمده است. می بینند که دولت ماهی 45 تومان درماه به جیبشان گذاشته و از جیب دیگرشان چند برابر این مبلغ خارج می شود.

آفتاب‌‌نیوز :

آفتاب-شهروز ابراهیمی: گویند روزی ملانصر الدین ازبازار یک کیلو گوشت می خرد و به زن خود می سپارد که برای ناهار که دوستان خود را دعوت به مهمانی کرده پود طبخ نماید. در غیاب ملا، زن ملا گوشت را به سیخ کشیده و تمامأ صرف می کند. ملا که با دوستانش برای ناهار به منزل میایند می بینند خبری از گوشت نیست. ماجرا را می پرسد و زن ملا ابراز می کند که گربه خانگی گوشت را خورده است. ملا تقاضای ترازو کرده و گربه خانگی خود را وزن می کند. می بیند که گربه دو کیلو وزن دارد. روبه زنش می کند و می گوید: وزن گربه همیشه دو نیم کیلو بوده، حالا که یک کیلو گوشت خورده باید وزنش سه و نیم کیلو باشد حالا که نه تنها سه و نیم کیلو نیست بلکه نیم کیلو هم از آن وزن همیشگی اش کمتر است.

حکایت هدفمند کردن یارانه ها این است. شاید روزی که دولت احمدی نژاد اعلام کرد که به دنبال پرداخت یارانه هاست، احساس اقشار جامعه این بود که میزان درآمد و رفاهشان بالا خواهد رفت. حال انکه پس از دوسال پرداخت یارانه ها، به وضوح می بینند که دولت با فراموشی هدف هدفمند کردن یارانه ها مثل گربه ملانصر الدین، رفاهشان نه تنها بالاتر نرفته بلکه به میزان زیادی پایین آمده است. می بینند که دولت ماهی 45 تومان درماه به جیبشان گذاشته و از جیب دیگرشان چند برابر این مبلغ خارج می شود.

پیشنهاد نگارنده این است که پرداخت نقدی یارانه ها برای تمام دهکهاها- که مستلزم اصلاح قانون هدفمند کردن یارانه ها است- متوقف شود. همانطوری که با روی کارآمدن دولت جدید، از زبان ریاست محترم جمهوری و مقامات تصمیم گیر و دیگر کارشناسان به درستی ابراز شده است، هدفمند کردن یارانه ها، هدف را فراموش کرده است.

بی تردید اگر هدف فراموش نمی شد امروز جامعه با چنین معضلی مواجه نمی شد. اگر هدف فراموش نمی شد، جامعه باید به جای تورم، رشد و درامدزایی را تجربه می کرد. چون که به هرحال هدف از هدفمند سازی و نتیجه منطقی هدفمند سازری باید این می شد که از میزان اسراف کمتر می شد و منابع ناشی از مصرف درست ودرامد ناشی از آن بسوی بخش تولید و حداقل بالارفتن استاندارد رفاه جامعه منجر می شد. حال انکه می بینیم نه تنها این هدف بدست نیامد بلکه بالعکس با گرانی بی سابقه و عینی مواجه شدیم که فارغ از آمارهای دولت قبلی مبنی بر میزان تورم، بطور عینی اقشار مردم در خریدهای روزانه خود این تورم و مشکلات را تجربه می کنند. نتیجه این امر به وضوح پیداست که شکاف اجتماعی را به جای کم کردن، گسترده کرده و جای عدالت اجتماعی را بی عدالتی اجتماعی گرفت.

یک عده سود جو از این وضعیت استفاده کرده و برعکس قشر آسیب پذیر و همینطور قشر یقه سفید و حقوق بگیر استاندارد زندگیشان افت نموده و طبقه متوسط بطور فله ای به درون طبقه پایین افول نموده است. بگذریم از این که سقوط طبقه متوسط جامعه در ادبیات سیاسی چه تبعاتی برای جامعه دارد. سقوط طبقه متوسط یعنی به تأخیر افتادن توسعه جامعه. به این امر اگر تبعات روحی- روانی را اضافه کنیم، وضعیت فاجعه بارتر از آنست که در ظاهر امر دیده می شود. نتیجه آن بی اعتمادی، سودجویی، مادی شدن جامعه، افت سرمایه اجتماعی و بحرانهای نهفته درزیر لایه های اجتماعی است.

بی تردید در زمان حاضر از طریق اظهارنامه ها ی مالیاتی، ادارات ثبت اسناد و املاک، بنگاهها، فیش حقوقی، بیمه ها، خوداظهاری و غیره، شناسایی درامد اقشار جامعه تااندازه زیادی میسر است. لازم است دستگاههای مربوطه با برقراری سامانه جامع شناسایی، برمبنای کف درآمدی (مثلأ براساس زیر خط فقر) تعداد نفرات(یا خانوارهای) حائز دریافت یارانه را مشخص سازد. پس از مشخص شدن تعداد نفراتی که حائز دریافت یارانه هستند این پرداخت را به شکل نقدی حذف نموده و در عوض به طریق غیر نقدی مثلأ از طریق پوشش های بیمه ای و یا به طریق پرداخت کالا و تأمین نیازهای اساسی خانوارهای مشمول پرداخت یارانه ها اقدام نماید.

پرداخت غیر نقدی ضمن این که می تواند آثار تورمی پرداخت نقدی را کم کرده، می تواند تأمین کننده نیازهای واقعی خانوارهای آسیب پذیر باشد و به همان اندازه عدالت اجتماعی بطور نسبی تأمین خواهد شد. برای این منظور جهت اقناء افکار عمومی و بویژه اقشار آسیب پذیر، رسانه نقش مهمی می تواند ایفا نماید. بایستی با استفاده از مقامات مسئول و کارشناسان مضرات پرداخت نقدی و محاسن پرداخت غیر نقدی به اقشاری که زیر خط فقر هستند را به اطلاع عموم برسانند تا از فشار روحی به اقشار آسیب پذیر کاسته شده و نگرانی های آنها را برطرف نماید.

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/000tvA

برچسب ها: هدفمندی یارانه ، ظرح جایگزین