آفتابنیوز : آفتاب- سرویس فرهنگی: بودجه ناچیز فرهنگ و هزاران مطالبه و خواسته هنرمندان در حالی روی میز قرارگرفته که مجلسیها باز هم برای وزارت ارشاد طرح کسر بودجه درانداختند. کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی تصمیم گرفته تا 20 درصد از بودجه سازمان سینمایی را کم کند و آن را صرف برپایی جشنواره فیلم دفاع مقدس (مقاومت) کند. خبر ضد و نقیضی که هنوز صحت و سقم آن مشخص نیست اما بحث و گفتگوهای زیادی را در رسانهها به راه انداخته است.
به گزارش آفتاب، از سویی خزاعی دبیر جشنواره مقاومت اعلام کرده قرار است بودجه مستقلی برای این جشنواره درنظر گرفته شود و این پول قرار نیست از بودجه سازمان سینمایی کم شود و از سوی دیگر از تلاشهایی در مجلس برای دراختیارگرفتن 20 درصد بودجه وزارت ارشاد خبر میرسد. این خبر عجیب با واکنش نوش آبادی سخنگوی وزارت ارشاد نیز روبهرو شد. حسین نوش آبادی با صراحت از این نوع نگاه به بودجه فرهنگ انتقاد کرده وگفت: «فکر نمیکنم نمایندگان فرهیخته مجلس اجازه بدهند بودجه حداقلی سینما با مطالبات فراوانی که از این هنر وجود دارد دستخوش تغییر شود و بعید میدانم این پیشنهاد رای بیاورد و مجالی برای تصویب پیدا کند.» نوش آبادی همچنین تاکید کرده که فرهنگ گوشت قربانی نیست که هرکس تکهای از آن را جدا کند. نهادهای دیگر هم اهمیت دارند اما دلیل نمیشود برای یک کار خوب، کار خوب دیگری را نادیده گرفت.
شواهد نشان میدهد چالش مجلس و دولت که روزی به اکران فیلمها و صدور مجوز کتابها اختصاص داشت حالا بر سر مسئله بودجه خودش را بیشتر نشان میدهد. تفاوت دیدگاهی که ریشه بسیاری از مشکلات مجلس ودولت را رقم زده است، عارضه ثابت مشخصی مانند دو قطبی و تبعیضآمیزکردن فضای فرهنگی و هنری کشور دارد که سالهاست منتقدین وکارشناسان فرهنگی نسبت به آن هشدار دادهاند؛ دوقطبی شدنی که کیوان کثیریان رئیس انجمن منتقدان در تازهترین گفتوگوی خود با "آفتاب" آن را وسیله سودبردن برخی افراد و جناحها معرفی میکند و ایوبی رئیس سازمان سینمایی نسبت به آن هشدار میدهد.
زمینهسازی جدایی بین هنرمندان و ارشاد
بررسیها نشان میدهد که مجلسیها برای افزایش بودجه جشنواره مقاومت خود دلایلی دارند و میگویند دورخیز برای کسب بودجه نوعی حمایت از سینمای دفاع مقدس بهشمار میرود. ژانری که بنا به گفته مرتضی حسینی هنرمندانش باید به کمیسیون فرهنگی مجلس مراجعه کنند تا مشکلاتشان حل شود! مرتضی حسینی درباره اهمیت جشنواره صحبت کرده و گفته است: «بودجه این نوع فیلمها و جشنوارهها مربوط به وزارت فرهنگ و ارشاد است اما با این وجود ما به سینماگران اعلام کردیم تا به صورت خصوصی برای مشکلاتشان به کمیسیون فرهنگی مراجعه کنید تا کمیسیون فرهنگی در حد توان به آنها کمک کند.»
وی در اظهاراتی عجیب اعلام کرده است: «سینماگران مربوط به این ژانر میخواهیم تا ارتباط تنگاتنگی با مجلس داشته باشند زیرا هرچقدر این ارتباطها بیشتر باشد اعضای کمیسیون فرهنگی بیشتر در بطن ماجرا قرار میگیرد و قطعا کمکهایی در این زمینه خواهد شد. اما این اظهارنظر تنها نوع نگاه به ژانر سینمای دفاع مقدس نیست. لاله افتخاری دبیر کمیسیون مجلس از تفاوت میان هنرمندان صحبت به میانآورده وگفته است: «گلایه فیلمسازان ما به جای اینکه از کم بودن بودجه باشد باید بیشتر از این باشد که چراگاهی از هنرمندنماها حمایت میشود. به اعتقاد بنده علاوه بر افزایش بودجههای هنری باید مسئولان و سینما در حمایت از هنر متخصص و هنرمندان متعهد باشد زیرا در اینصورت است که میتوانیم به خواستههای هنرمندان در عرصه هنر کشور جامه عمل بپوشانیم.»
افتخاری حتی به شیوه تقدیر از هنرمندان را را داری ضوابطی دانسته و گفته است: «گاهی دیده شده که یک هنرمند از چند نهاد و موسسه مورد تشویق و توجه قرار میگیرد در صورتیکه تقدیرها باید بر اساس شاخصهها و تعهدها باشد. تجلیلها باید از هنر فاخر و صاحب هنر و همچنین گیشه در خدمت هنر متعهد باشد.»
انتقاد رئیس سازمان سینمایی از مرزبندی بین هنرمندان
اگر معنا و محتوای این چند اظهارنظر عجیب را کنار یکدیگر قرار دهیم بازهم شائبه مرزبندیهای دیرین و خودی و غیرخودی تلقیکردن هنرمندان به گوش میرسد. آفتی که سالهاست بنا به گفته بسیار از منتقدان بدبینیها و سوظنهای زیادی بین هنرمندان و جدایی برخی دیگر از آنها از دستگاههای فرهنگی کشور شده است. زمزمه این جداییها و اظهارنظرهای خاص که با تشکیل دولت یازدهم شروع شده هر روز مورد انتقاد مسئولان فرهنگی کشور قرار گرفته است. حجت الله ایوبی در تازهترین گفتوگوی خود به انتقاد از برخوردهای دوگانه و تبعیضآمیز بین هنرمندان که آخرینش در بودجه جشنواره مقاومت خودنمایی میکند؛ اشاره کرده و گفته است: «عدهای علاقهمند هستند که سینما و فرهنگ کشور را دوقطبی کنند و سینما را در مقابل مفاهیم ارزشمند و بویژه مفهوم والای دفاع مقدس قرار دهند.»
ایوبی همچنین به خسارت بودجههای تبعیضآمیز اشاره کرده وگفته است: «این خبر یک مفهوم بد هم دارد و آن این است که برای برگزاری جشنواره مقاومت باید ۲۰ میلیارد خرج شود آن هم در سالی که سال «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی» است! طراحان این پیشنهاد عملاً دارند میگویند که شما باید برای برگزاری جشنواره ۲۰ میلیارد هزینه کنید. با اینکه با یک دهم این هزینه میتوان جشنواره را بهبهترین شکل برگزار خواهد کرد.» ایوبی تلویحا به ریختوپاشهای اضافه در جشنواره مقاومت اشاره کرده وگفته است: «البته جشنواره که خرج زیادی ندارد منتهی بعدش اگر بخواهیم هر هفته سفر خارجی برویم خرجاش بالا میرود که ما با همت و ادای دین تمام اهالی سینما به دفاع مقدس بدون این سفرهای بیحاصل جشنواره را به بهترین شکل برگزار خواهیم کرد.» رئیس سازمان سینمایی تنها منتقد این رویکردهای تبعیضآمیز به سینمای دفاع مقدس نیست بلکه منتقدان سینما نیز از زوایه دیگری این رویکرد را آسیبشناسی میکنند.
دورزدن دولت برای کسب بودجه تفرقه میافکند
کیوان کثیریان، رئیس انجمن منتقدان در گفتوگو با آفتاب میگوید: «متاسفانه فضای خودی و غیرخودی و مرزبندی بین هنرمندان همیشه از سوی برخی افراد وگروهها دنبال میشود. با توجه به شرایط سیاسی موجود ظاهرا و خطکشیهای سیاسی این ماجرا تشدید نیز شده است و عدهای با این بازیها درعرصه فرهنگ به دنبال زمینگیرکردن دولت و کسر انرژی از دولت هستند.»
کثیریان تاکید کرد: «برخی تبلیغات گسترده و پرهزینه را را با تولیدات سینمایی ماندگار اشتباه تلقی کردند؛ مرور کارنامه این جشنواره نشان میدهد که فیلم ماندگار و کیفی در حوزه دفاع مقدس از این جشنوارهها بیرون نیامده است. شواهد نشان میدهد که عدهای با در اختیار داشتن همه امکانات نتوانستند کار با کیفیت در این حوزه بسازند.»
کثیریان تاکید کرد: «این که هر جشنواره فرهنگی بودجه مستقلی در مجلس داشته باشد به هیچوجه درست نیست زیرا گروه و جناحی میتواند از فردا جشنوارهای تعریف کند و برای بودجهاش سازمان سینمایی را دور بزند.»
عدالت فرهنگی که فراموش میشود
درحالی که عدهای درصدد برخوردهای تبعضآمیز بین جامعه هنری هستند و برخی دیگر به آن انتقاد میکنند علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بارها به موضوع عدالت فرهنگی تاکید کرده است و بهنوعی با صراحت موضع خود را در این باره اعلام کرده است. حسین نوش آبادی چندی پیش به این موضع فرهنگی دولت یازدهم اشاره کرده و گفت: تلاش است تا ذهنیتهای ناشی از احساس تبعیض را به حداقل برساند، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تلاش هستیم این احساس تبعیضها را کم کنیم. باید منتظر ماند و دید دوت یازدهم چگونه سنگهای نابرابری را برداشته و هجمهها و برنامهریزیهای مداوم برخی جناحها و افراد که نهادهای قدرتمندی نیز در اختیار دارند را مدیریت خواهد کرد.