آفتابنیوز : آفتاب-فرحناز دهقی: نمایندههای جمهوریخواه کنگره آمریکا، در حالی که تاکنون نتوانستهاند باراک اوباما رئیسجمهوری این کشور را از انجام هرگونه توافق با ایران پشیمان کنند و از طرف دیگر نتایج مطلوب را از سخنرانی تاریخی نتانیاهو در کنگره، را حصول نکردند، این بار سنگ دیگری را برای متوقف کردن قطار مذاکرات ایران و غرب، پرتاب کردهاند.
به گزارش آفتاب، 47 سناتور جمهوریخواه آمریکا در نامهای سرگشاده به رهبر ایران هشدار دادهاند که هر توافقی با باراک اوباما امضا کنند، فقط تا پایان دوره ریاست جمهوری او دوام خواهد داشت.
اما علی بیگدلی، استاد روابط بین الملل و تحلیلگرسیاست خارجی معتقد است «آقای ظریف برای ناکامی مخالفین توافقنامه، قراردادتوافق احتمالی را در دبیرخانه شورای امنیت به ثبت میرساند که اعضای شورا ملزم به امضای آن هستند.»
سناتورها در این نامه خطاب به رهبری ایران نوشته شده است: «ممکن است شما به طور کامل سیستم قانونی ما را نشناسید. اما هرچه که به تصویب کنگره نرسیده باشد، یک 'توافق ریاستی' با ضمانت اجرایی کامل به شمار نمیآید.»
در ادامه نامه گفته شده است: «توافقی که به تصویب کنگره نرسیده باشد، میتواند فقط با یک حرکت قلم رئیسجمهوری بعدی باطل شود و کنگره آینده هم هر زمان لازم دید، قادر است موارد توافق را تغییر دهد.»
سناتورهای جمهوریخواه در این نامه نوشتهاند که دوره ریاست جمهوری اوباما ژانویه ۲۰۱۷ تمام میشود در حالی که بیشتر نمایندگان کنگره بعد از آن و حتی سالها در مسند باقی خواهند ماند.
احتمال ضمانت اجرائی نامه 47 سناتوردر حالی که احتمال توافق میان ایران و غرب، بیشتر از همیشه قوت گرفته است، سناتورهای جمهوری خواه آمریکائی آخرین تلاشهای خود را به منظور متوقفسازی این روند در پیش گرفتهاند. تهدیدکردن مقامات ایرانی مبنی بر اینکه اگر به توافق هم برسید، ما یا رئیسجمهورى بعدى میتواند از رعایت مفاد آن سرباز بزند، شاید آخرین روزنه امیدی باشد که برای مخالفان توافق باقی مانده است.
اما بر اساس نظر کارشناسان، اگر این تهدید جامه عمل بپوشد و کنگره و یا رئیس جمهوری بعدی آمریکا، اعتبار توافقنامه احتمالی با ایران را زیر سوال ببرد، بهای بسیار سنگینی بابت آن خواهد پرداخت و بر هم زدن یکطرفه توافقى که گروه ۱+۵ پاى آن را امضا کرده، در صورتى که طرف ایرانى آن را رعایت کرده باشد، موجب تنش میان واشنگتن و پایتختهاى اروپایى و چین و روسیه خواهد شد که همین میتواند ضمانت اجرائی این تهدید را کاهش دهد.
ضد حمله هوشمندانه ظریف
محمد جواد ظریف، با هوش دیپلماتیک و تجارب ارزشمندی که در این زمینه طی سالها بدست آورده است، برای به ثمر نشستن تلاش های شبانه روزی چندماهه اش، ذکاوتی به خرج داده است که تحسین بسیاری از تحلیلگران را برانگیخته است.
ظریف برای پیشگیری از عملی شدن تهدیداتی نظیر آنچه سناتورهای جمهوری خواه در نامه اشان بیان کرده اند، از احتمال تصویب توافق احتمالی ایران و ۱+۵ به صورت یک قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل خبر داده است که به موجب آن، اگر توافقی با غرب صورت بگیرد، آن در قالب یک قطعنامه فصل هفتمی منشور ملل متحد مورد تأیید قرار میگیرد و در نتیجه به یک توافق بینالمللی و الزامآور برای همه دولتها تبدیل میشود.
در همین رابطه علی بیگدلی استاد روابط بین الملل و تحلیلگر به «آفتاب» میگوید: «آقای ظریف برای ناکامی مخالفین توافقنامه، قراردادتوافق احتمالی را در دبیرخانه شورای امنیت به ثبت میرساند که اعضای شورا ملزم به امضای آن هستند.»
بیگدلی ادامه میدهد: «تصویب توافق احتمالی در شورای امنیت سازمان ملل، اجرای آن را برای همه کشورها الزامی میکند و در آن صورت کنگره آمریکا یا دولت بعدی این کشور نخواهند توانست جلوی اجرای آن را بگیرند.»
او می افزاید:« کار آقای ظریف بسیار هوشمندانه بوده است، اما این احتمال هم وجود دارد که آیا اعضای شورای امنیت آن را امضا میکنند یا خیر.»
این کارشناس مسائل بینالملل در باره عواقب نقض این توافق میگوید: «اگر این توافقنامه نقض شود و یا مفاد آن به اجرای ریاست جمهوری بعدی آمریکا نرسد، حیثیت اوباما لکه دار خواهد شد. برای همین به نظر می رسد که اوباما هم تلاشهایی برای بالا بردن ضریب ضمانت اجرائی این توافق انجام دهد.»
این نامه توسط تام کاتن نوشته شده که چند ماه پیش با پیروزی در انتخابات از ایالت آرکانزاس وارد مجلس سنا شد. مارکو روبیو، تد کروز و رند پال از نامزدهای احتمالی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا هم نامه به سران ایران را امضا کردهاند. در نامه سناتورها آقای اوباما متهم شده که قصد دارد کنگره آمریکا را دور بزند.
همچنین ریک پری، فرماندار جمهوری خواه پیشین ایالت تگزاس در این باره گفت: توافق هستهای با ایران در صورتی که کنگره در جریان همه جزئیات آن قرار نگیرد امنیت ملی آمریکا و متحدانش را به خطر خواهد انداخت و رییسجمهور آینده آمریکا باید آن را لغو کند.
به گفته باب کورکر، دیگر سناتور جمهوری خواه، سناتورهای جمهوری خواه قصد دارند با نوشتن این نامه کنگره در جریان همه مفاد این توافق پیش از امضای آن قرار گیرد.