نخستین تصویر دقیق از چگونگی گسترش نواختر در فضا
دانشمندان مرکز SPring-8 ریکن در ژاپن برای نخستین بار به بررسی یک تصویر زمان‌گریز پرتو ایکس از گسترش یک نواختر کلاسیک با استفاده از نواختر GK Persei پرداختند.
آفتاب‌‌نیوز : محققان امیدوارند با این دستاورد بتوانند درک بهتری از گسترش گازها در جهان، نه تنها در نواخترهای کلاسیک بلکه همچنین در ابرنواخترها ارائه کند.
درک دینامیک انفجارهای ستاره‌ای و بویژه ابرنواخترها که جزء قدرتمندترین رویدادهای شناخته‌شده در جهان هستند، بسیار مورد توجه دانشمندان است. در این انفجارها، یک ستاره در حال سقوط می‌تواند درخششی فوق‌العاده در کل کهکشان داشته باشد.
این رویدادها در محدوده زمانی بسیار طولانی رخ می‌دهند از این رو متاسفانه ممکن نیست که کل فرآیند را در زمان انتشار بقایای ستاره منفجر شده در واسط میان‌ستاره‌ای اطراف آن مشاهده کرد. در نتیجه، دانشمندان بطور سنتی بر مقایسه تصاویر ثبت شده از ابرنواخترهای مختلف که تصور می‌شود در مراحل متفاوتی از تکامل باشند، و همچنین شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای تکیه می‌کنند.
دانشمندان بجای بررسی ابرنواخترها، به مشاهده گسترش یک انفجار نواختر کلاسیک پرداختند زیرا این فرآیند در طول عمر انسان رخ می‌دهد. اگرچه نواختر و ابرنواخترها فرآیندهای متفاوتی هستند، مکانیسم بنیادی که دانشمندان از طریق آن به مشاهده این رویدادها می‌پردازند – موج شوک تولید شده توسط انفجار – در اصل مشابه است.
نواختر GK Persei، سیستم دو ستاره‌ای که در سال 1901 تحت یک انفجار نواختر قرار گرفت، بهترین مدل را برای این بررسی ارائه کرده است. باورها بر این است که این سیستم دو ستاره‌ای از یک ستاره کوتوله سفید که در مراحل پایانی عمر خود قرار دارد و احتمالا یک کوتوله قرمز که هنوز زنده است، برخوردار است، به این معنی که هیدروژن هنوز در سطح این ستاره وجود دارد. ماده این کوتوله قرمز در سطح کوتوله سفید وارد شده و زمانی که به نقطه بحرانی می‌رسد، فرار گرماهسته‌ای آغاز می شود و لایه کوتوله سفید را منفجر می‌کند.
محققان با استفاده از این واقعیت که توسعه بقایای «نوا» نسبتا سریع است، به آزمایش تصاویر پرتو ایکس نواختر نوا توسط رصدخانه فضایی چاندرا در سالهای 2000 و 2013 پرداخته و آن‌ها را با انتشارات پرتو ایکس بین دو دوره مقایسه کردند.
به گزارش ایسنا، آن‌ها دریافتند که اگرچه بقایای نوا طی 14 سال حدود 90 میلیارد کیلومتر منتشر شده، دمای پلاسما در دمای تقریبا ثابت یک میلیون درجه سانتیگراد باقی مانده و . نور آن کمرنگ شده بود اما انرژی فوتونهای غالب ، تغییری نکرده بود، به این معنی که بقایای نوا در منطقه‌ای با تراکم پایین‌تر در حال گسترش است.
درک دینامیک انفجارهای ستاره‌ای و بویژه ابرنواخترها که جزء قدرتمندترین رویدادهای شناخته‌شده در جهان هستند، بسیار مورد توجه دانشمندان است. در این انفجارها، یک ستاره در حال سقوط می‌تواند درخششی فوق‌العاده در کل کهکشان داشته باشد.
این رویدادها در محدوده زمانی بسیار طولانی رخ می‌دهند از این رو متاسفانه ممکن نیست که کل فرآیند را در زمان انتشار بقایای ستاره منفجر شده در واسط میان‌ستاره‌ای اطراف آن مشاهده کرد. در نتیجه، دانشمندان بطور سنتی بر مقایسه تصاویر ثبت شده از ابرنواخترهای مختلف که تصور می‌شود در مراحل متفاوتی از تکامل باشند، و همچنین شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای تکیه می‌کنند.
دانشمندان بجای بررسی ابرنواخترها، به مشاهده گسترش یک انفجار نواختر کلاسیک پرداختند زیرا این فرآیند در طول عمر انسان رخ می‌دهد. اگرچه نواختر و ابرنواخترها فرآیندهای متفاوتی هستند، مکانیسم بنیادی که دانشمندان از طریق آن به مشاهده این رویدادها می‌پردازند – موج شوک تولید شده توسط انفجار – در اصل مشابه است.
نواختر GK Persei، سیستم دو ستاره‌ای که در سال 1901 تحت یک انفجار نواختر قرار گرفت، بهترین مدل را برای این بررسی ارائه کرده است. باورها بر این است که این سیستم دو ستاره‌ای از یک ستاره کوتوله سفید که در مراحل پایانی عمر خود قرار دارد و احتمالا یک کوتوله قرمز که هنوز زنده است، برخوردار است، به این معنی که هیدروژن هنوز در سطح این ستاره وجود دارد. ماده این کوتوله قرمز در سطح کوتوله سفید وارد شده و زمانی که به نقطه بحرانی می‌رسد، فرار گرماهسته‌ای آغاز می شود و لایه کوتوله سفید را منفجر می‌کند.
محققان با استفاده از این واقعیت که توسعه بقایای «نوا» نسبتا سریع است، به آزمایش تصاویر پرتو ایکس نواختر نوا توسط رصدخانه فضایی چاندرا در سالهای 2000 و 2013 پرداخته و آن‌ها را با انتشارات پرتو ایکس بین دو دوره مقایسه کردند.
به گزارش ایسنا، آن‌ها دریافتند که اگرچه بقایای نوا طی 14 سال حدود 90 میلیارد کیلومتر منتشر شده، دمای پلاسما در دمای تقریبا ثابت یک میلیون درجه سانتیگراد باقی مانده و . نور آن کمرنگ شده بود اما انرژی فوتونهای غالب ، تغییری نکرده بود، به این معنی که بقایای نوا در منطقه‌ای با تراکم پایین‌تر در حال گسترش است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید