مشاور وزیر ارشاد:
سهم دولت از حوزه فرهنگ اندک است / راه حل را باید در تشکل های مدنی جستجو کرد
من فکر می کنم در حالت کلی در حوزه سیاست های دولت می توان گفت، دولت در حوزه سیاست های خارجی، فهم، منطق و برنامه دارد. در حوزه اقتصاد دولت هم دارای فهم و منطق است چرا که این حوزه با سیاست های خارجی او گره خورده است و برای آن نیز برنامه ای دارد.
آفتاب‌‌نیوز :
سایت سرو نوشت: بابک دربیکی را پیش از مشاوره‌اش در وزارت فرهنگ و ارشاد و مسئولیت بخش اطلاع‌رسانی این وزارت خانه، در سمت‌هایی چون، معاون اطلاع‌رسانی و ارتباطات اجتماعی دبیرخانه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی، قائم مقام مدیرکل روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، مدیر گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، سردبیر سایت اتاق ایران و کارشناسی معاونت اجتماعی فرهنگی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام می شناختیم. در گفت وگویی با دربیکی عملکرد دولت را در وزارت خانه ای که سکان دار فرهنگ است و متولی رسمی دولت در امور فرهنگی بررسی می کنیم.
می‌گویم عملکرد دولت در حوزه فرهنگ چنان که از خاستگاه آن انتظار می رفت، گرایشی به شدت سنتی داشت. اما به نظر می رسد که وزرات فرهنگ و ارشاد حتی گام‌های عقب‌تری را از رییس دولت در این حوزه دنبال می کند. می‌گوید: «من فکر می کنم در حالت کلی در حوزه سیاست های دولت می توان گفت، دولت در حوزه سیاست های خارجی، فهم، منطق و برنامه دارد. در حوزه اقتصاد دولت هم دارای فهم و منطق است چرا که این حوزه با سیاست های خارجی او گره خورده است و برای آن نیز برنامه ای دارد.
اما در سایر حوزه‌ها من معتقدم مسئله در این است که اولویت دولت نیست. این را به عنوان یک شهروند می‌گویم. فکر می‌کنم رفتار دولت در این مورد رفتار درستی بوده است. چرا که اولویت را به بخش‌هایی داده که در آن دست بالایی داشته است. بنابراین در حوزه هایی که این چنین نبوده، اولویت کمتری هم به آن داده. مثلا در حوزه سیاست خارجه، دولت ارزیابی هایش را کرده، چانه‌زنی‌هایش را هم انجام داده، برنامه‌هایش را هم مشخص کرده و در حوزه اختیاراتش اقدام کرد. اما در حوزه‌ای مانند فرهنگ و ارشاد، سهم این وزارت خانه در حوزه سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرا، درمقایسه با سایر نهادهای دخیل در حوزه فرهنگ چقدراست؟ در حقیقت دولت دراین حوزه تنها یک نهاد دارد. قابل انتظاراست که درشرایط فعلی نخواهد برایش جنگ راه بی اندازد. کماینکه این محافظه کاری درحوزه فرهنگ یه طور نسبی همیشه و تقریبا در همه دولت ها وجود داشته است. بنابراین نمی شود یک شبه این محافظه کاری تاریخی را کنار گذاشت. از طرف دیگر می بینیم وزارت ارشاد با این بودجه و شرایط، بسیاری از حوزه ها را شامل می شود. مثل کانون مساجد، اوقاف، امور سینمایی، اینها جزایر گوناگونی هستند که هر کدام هم ساز خودشان را می زنند و شما یاید با بودجه یک وزارت خانه پاسخ گوی مخاطب های بسیاربسیارگسترده ای باشید.»
می گویم به هر حال وزارت ارشاد نمی تواند در مورد همه مسائل منفعل عمل کند. دربیکی اما معتقد است که شدت انفعال آن طور که در جامعه ترسیم می شود نیست. او می گوید: «ببینید در مورد همین مسئله کنسرت‌ها که شخص رییس جمهور هم ورود پیدا کرد، برای حرکت به سمت اولویت قرار گرفتن، باید توان آن هم وجود داشته باشد. آرزوها و آمال های ما یک چیز است آنچه می توانیم انجام دهیم و برنامه های سیاسی چیز دیگری. ما در درجه اول یک فهم داریم یعنی موضوع را درک می کنیم. یک منطق داریم یعنی می توانیم متغیرهای دخیل در موضوع و ارتباط آن ها را با هم شناسایی کنیم و در نهایت باید برنامه داشته باشیم. یعنی بتوانیم برای فعالیت ها، با سلیقه های ذی نفع و سیاسی ( منظورم از سیاست در معنای صرف آن نیست) تعامل کنیم و براساس قدرت و ظرفیت ها حرکت کنیم. در خود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شما با ساز و کاری مواجه هستید که ریشه دارد. تعامل با این ریشه و در گام بعدی برون رفت از انها کار یک روز و دو روز نیست. ریشه هایی که برایشان کارویژه ها و مدعیانی تعریف شده است.»
او در ادامه بحثش، نمایشگاه بین المللی کتاب ایران را به عنوان مصداق انتخاب می کند و ادامه می دهد: «برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب کار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست. اما انقدر این کار را انجام داده است که به صورت یک وظیفه درامده. در فضایی مانند نمایشگاه هم منافع مادی تعریف شده است. ارشادامسال بن کتاب را لغو کرد. دلیلی ندارد هرکس دست را توی جیبش کند و یک مشت بن در بیاورد که معلوم نیست از کجا آمدهو چگونه هزینه می شود. کار ویژه ها را درن ظر بگیرید. امسال ارشاد 50 درصد از نمایشگاه را به اتحادیه ناشران کتاب واگذارکرد و برگزاری آن برای دولت با رقمی نزدیک به 60 درصد کاهش هزینه انجام شد. اما همه معترض بودند. در همه حوزه ها یک سری منافعی هم تعریف شده است که برای اصلاح امور مقاومت ایجاد می کند. یا درمورد بودجه، در بسیاری از مواقع بودجه به طور مستقیم به معاونت ها تعلق می گیرد. آن هم همین بودجه ای که به طور حداقلی به وزارت فرهنگ و ارشاد داده می شود.»
او می‌گوید: «حقیقت این است که فرهنگ پاشنه آشیل همه دولت هاست. حوزه ای که 70 میلیون نفر در مورد آن خود را متخصص می دانند. شما در مورد یک معامله بانکی اگر چیزی ندانی می پذیری که نمی دانی یا درمورد مذاکرات هسته ای که بسیاری از افراد از آن چیزی نمی دانند و فقط می گویند که حق مسلم ماست. اما در حوزه فرهنگ برداشت های متفاوتی وجود دارد با حوزه عملکرد کمتر ( از سوی دولت) اگر قرار باشد فضای فرهنگ را متحول کرد باید همه دستگاه های مرتبط ودخیل در این موضوع در دولت کنار هم باشند .»
پیش تر او را درجریان هجمه انتقادی که به مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در گلستان می شود قرار داده بودیم. او با یادآوری این موضوع می گوید: «در شورایی مانند فرهنگ عمومی، فقط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار ندارد. هم سایر نهادهای دخیل فرهنگی دولت در آن جلسه حضور دارند و هم انتظار می رود که اگر هجمه ای علیه مثلا یک مدیر صورت می گیرد، سایر نهادها ساکت ننشینند. به عنوان مثال استاندار نباید اجازه برخی اظهار نظر ها را بدهد. باید همه نهادها کنار هم قرار بگیرند. دولت باید یک دست عمل کند. به طور ویژه شورای فرهنگ عمومی از نهادهای وزارت فرهنگ و ارشاد نیست. بلکه متعلق به همه است.»
او درمورد واکنش های برخی ائمه جمعه به حوزه های زیر پوشش این وزارت خانه و به طور خاص موسیقی می گوید: «این نکته نباید فراموش شود که شورای فرهنگ عمومی 10 هزار عضو در سراسر کشور دارد. همه نهادها هم عضو آن هستند. وزارت فرهنگ و ارشاد فقط دبیر آن است. از منتقدین و معترضین سوال شود که شما تا این لحظه چه کاری کرده اید؟ قرا نیست توپ را توی زمین یک دیگر بیاندازیم. این بازی است که متعلق به همه ماست.» دربیکی در خصوص تغییر و تحول نیروهای انسانی در بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهرستان ها و شهرها می گوید: «نکته اول اینکه اگر قرارباشد تحولی رخ بدهد. چندان به این بستگی ندارد که الزاما ما مدیر کل یا مدیر شهرستانمان راعوض کنیم. ما محدودیت هایی در نیروی انسانی داریم. از طرفی قرار هم نیست که همه مدیران را دور بیاندازیم. امکانش را نداریم. این مازاد نیروی اضافی در بدنه دولت را باید مدیریت کرد. به هر دلیلی در دولت قبلی یک سری افراد استخدام شدند بنابراین اماکن تغییر و تحول در حوزه نیروهای انسانی ما بسیار اندک است.»
او در پایان صحبت هایش بر ضرورت فعال شدن تشکل ها تاکید می کند. دربیکی می گوید: نمی توانیم همه چیز را از مجموعه دولت بخواهیم. تشکل ها باید فعال شوند. این مشکل عمده ماست که فردی عمل می کنیم. اگر مشکلی در منطقه ای برای هر یک از هنرهای وجود دارد نهادهای مدنی در ان حوزه کجا هستند؟ چه کسی باید مطالبات را از دولت پیگیری کند؟ درگرگان درمورد ماجرای تدفین مرحوم لطفی، یک اراده و خواست جمعی مردم با آن همه مخالفت توانست کاری که می خواست را انجام دهد. در حوزه محیط زیست همین طور.»
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید