آفتابنیوز : طرح سوال و تذکر بهارستانی ها، تنها چند روز پس از اخذ رای اعتماد وزرای دولت یازدهم آغاز شد و هر چه از آن زمان می گذشت، تعدد سوالات بیشتر و بیشتر می شد؛ این روند اکنون به جایی رسیده که تا سی و یکم اردیبهشت ماه، 9 هزار و 191 سوال و تذکر از طرف مجلس مطرح شده است.
نمایندگان مجلس در این مدت، 6 هزار و 200 تذکر به وزرا و یک هزار و 23 تذکر نیز به رییس جمهوری داده اند.
با توجه به این که امسال، آخرین سال عمر مجلس نهم است، به طور طبیعی نمایندگان سعی می کنند در باقی مانده عمر خدمتشان درخواست های حوزه انتخابیه خود را بیش از پیش پیگیری کنند و به این دلیل شاهد هستیم که در این ایام حجم مراجعات، مکاتبات، سوالات، تذکرها و حتی کارت های زرد و استیضاح ها افزایش پیدا کرده است.
این در حالی است که بیش از 130 طرح و 93 لایحه در حوزه های مختلف در نوبت کار مجلس قرار دارد.
در آستانه دو سالگی عمر دولت یازدهم و همچنین به بهانه پنجمین نشست مشترک دولت و مجلس - که قرار است امشب (یکشنبه شب) به میزبانی دولت در سالن اجلاس سران برگزار شود - نگاهی به روابط مجلس نهم و دولت یازدهم می اندازیم؛ مجلس و دولتی که اگر چه در برخی مسایل از جمله طرح تحول سلامت و هدفمندی یارانه ها با یکدیگر همصدا بودند، اما در بسیاری از دیگر مسایل، برای یکدیگر ساز مخالف می زدند.
** یازده کارت زرد و یک استیضاح
روحانی در بیست و یکم مردادماه سال 92 و در مراسم معرفی وزرای پیشنهادی خود، کابینه ای از اصولگرایان، میانه روها و اصلاح طلبان را به مجلس معرفی کرد که از آن بین، وزرای پیشنهادی آموزش و پرورش، علوم و ورزش نتوانستند رای اعتماد نمایندگان مجلس را جلب کنند.
در آن زمان برخی معتقد بودند که این مجلس به وزرای پیشنهادی برخی وزارتخانه های دیگر، از جمله نفت و صنعت رای اعتماد نخواهد داد؛ اتفاقی که در اوایل کار دولت یازدهم رخ نداد و بعدها هم بخاطر عملکرد مثبت تیم اقتصادی دولت، از دستور کار مجلس خارج شد.
با این حال، مجلس نهم تاکنون یازده بار به وزرای دولت یازدهم کارت زرد نشان داده و یکی از وزرا را استیضاح کرده است؛ هر چند در آیین نامه داخلی مجلس اصطلاحی تحت عنوان کارت زرد وجود ندارد، اما این اصطلاحی است که بین نمایندگان مجلس و وزرا رایج شده و به قانع نشدن نمایندگان مجلس از توضیحات وزیر در حین بررسی سوال در صحن و رای به وارد بودن سوال نماینده سوال کننده اطلاق می شود؛ البته، کارت زرد به خودی خود نمی تواند عاملی برای استیضاح وزیر باشد.
تاکنون هفت وزیر (علی طیب نیا، علی جنتی، علی اصغر فانی، عبدالرضا رحمانی فضلی، محمدرضا نعمت زاده، علی ربیعی و محمود واعظی) در دولت یازدهم از مجلس کارت زرد دریافت کرده اند که از بین آنان رضا فرجی دانا در بیست و نهم مردادماه استیضاح شد و همچنین محمدرضا نعمت زاده، علی اصغر فانی، علی طیب نیا و علی جنتی، دو بار از مجلس کارت زرد گرفته اند.
بنابر این، مجلسی ها تاکنون یازده کارت زرد داده و به استیضاح یک وزیر نیز رای مثبت داده اند و قرار است چهارشنبه هفته جاری جلسه استیضاح علی اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش را برگزار کنند.
**بورسیه ها بزرگترین چالش دو ساله مجلس و دولت
اوج اختلافات دولت یازدهم و مجلس نهم را باید پیگیری ماجرای بورسیه های غیرقانونی از سوی رضا فرجی دانا وزیر سابق علوم، تحقیقات و فناوری عنوان کرد که در نهایت پاشنه آشیل او شد و به استیضاح وزیر انجامید.
روحانی که در زمان برگزاری جلسه استیضاح وزیر علوم به منظور انجام هفتمین سفر استانی خود عازم اردبیل شده بود، بعد از شنیدن خبر افتادن وزیر علوم، گفت: دولت به رای مجلس شورای اسلامی در خصوص استیضاح وزیر علوم احترام می گذارد اما به نمایندگان مجلس اعلام می کنم در دنیای پرآشوب امروز هر چقدر وحدت و اتحاد سه قوه بیشتر باشد، دشمنان ما ناراحت و دوستان ما در جهان خوشحال تر خواهند شد.
رییس جمهوری با تاکید بر اینکه همه ما نمایندگان ملت هستیم و نباید این گونه امور بین قوا فاصله بیندازند، گفت: اگر سه قوه بخواهند مچ گیری کنند کارمردم بر زمین می ماند، باید خواست ما بر خواست عمومی مردم منطبق باش؛ دولت و مجلس باید کاری کنند تا مردم از اقداماتشان احساس جناحی عمل کردن نداشته باشند.
رییس جمهوری همان روز، طی حکمی محمد علی نجفی را به عنوان سرپرست وزارت علوم تعیین کرد.
** نشست های مشترک دولت و مجلس
نخستین نشست مشترک دولت یازدهم و مجلس نهم، در مهر ماه سال 1392 به میزبانی دولت و در نهاد ریاست جهوری برگزار شد؛ این نشست در شرایطی برگزار شد که تنها دو ماه از عمر دولت نوپای روحانی می گذشت و با توجه چینش مجلسی ها و دولتی ها و همچنین همراهی نسبی بهارستانی ها در روز رای اعتماد به وزرای پیشنهادی، قالب رابطه دولت و مجلس در حال شکل گیری بود.
در آن زمان، با اعلام مواضع تندی که توسط برخی نمایندگان مجلس شده بود، به نظر می رسید دولت در نخستین گام خود یعنی اخذ رای اعتماد برای وزارت پیشنهادی با چالش مواجه شود اما در پایان چهارمین روز از بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی، تیم اقتصادی دولت توانستند بیشترین آرای موافق نمایندگان را از آن خود کنند و در آن میان، محمد علی نجفی، جعفر میلی منفرد و مسعود سلطانی فر برای وزارتخانه های آموزش و پرورش، علوم و تحقیقات، و ورزش و جوانان نتوانستند از مجلس رای اعتماد بگیرند.
نخستین نشست مشترک دولت و مجلس البته تحت تاثیر موضوعی دیگر نیز قرار گرفت و آن، حضور روحانی در شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل و رضایت از مواضع وی بود؛ آنچنان که علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی در نخستین نشست دولت و مجلس ضمن تقدیر و تشکر از مواضع روحانی در سفر به نیویورک گفت: رییس جمهوری با سخنان خود در نیویورک خیلی خوب از منافع ملی ایران دفاع و صیانت کردند.
اصلاح بودجه 92، تعامل دولت و مجلس برای تنظیم لایحه بودجه 93، موضوع انرژی هسته ای، محکوم کردن حرکت های افراطی و تکفیری ها در عرصه بین المللی و همچنین محکوم کردن تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران از دیگر مباحث مطرح شده از سوی رییس مجلس در این نشست بود.
روحانی نیز در این نشست، در خصوص مسایل گوناگون کشور از جمله طرح ها و برنامه های اقتصادی دولت برای تامین کالاهای اساسی و رفع مشکلات معیشتی مردم، هدفمندی یارانه ها، دیپلماسی عمومی و بین المللی جمهوری اسلامی ایران در تعامل با دیگر کشورها و گزارشی از سفر هیات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران به مقر سازمان ملل متحد و قرقیزستان سخنرانی کرد.
دومین نشست دولت و مجلس به بهمن ماه سال 92 بر می گردد که دولتی ها با حضور در صحن مجلس، میزبان بهارستانی ها شدند؛ در شرایطی که دولت برای نخستین بار لایحه بودجه را در زمان قانونی تقدیم مجلس کرده بود و مجلسی ها نیز کلیات بودجه را به تصویب رسانده و در حال بررسی و تصویب نهایی لایحه بودجه بودند؛ در آن زمان بنای کابینه یازدهم تعامل با مجلس بود و مجلسی ها نیز در آن راستا سنگ تمام گذاشته و با مجریان کشور راه تعامل در پیش گرفتند به گونه ای که این امر در بررسی لایحه بودجه و مسایل اقتصادی به خوبی نمایان بود.
در سومین نشست دولت و مجلس، علی لاریجانی رییس و جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تیرماه 1393 در نهاد ریاست جمهوری با حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی و اعضای کابینه دولت یازدهم دیدار و در ضیافت افطار شرکت کردند؛ تحرک بیشتر دولت در موضوعات فرهنگی، قدردانی از دولت در کنترل نرخ تورم، انتقاد از افزایش قیمت خودرو ،اجرای صحیح قانون هدفمندی یارانه و درخواست بر نظارت و تنظیم بازار کالای کشاورزی از مهمترین نقطه نظرات نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود که در سومین نشست مشترک دولت و مجلس مطرح شد.
دید و بازدیدهای دولتی ها و مجلسی ها در قالب نشست های مشترک به چهارمین دور خود رسید و این بار، در مهرماه 1393 دولتی ها در صحن مجلس شورای اسلامی میهمان بهارستانی ها بودند؛ در آن زمان، هنوز پرونده بورسیه ها در اوج اخبار قرار داشت و یک وزیر از کابینه استیضاح شده بود و چالش هایی میان دولت و برخی نمایندگان مجلس به وجود آمده بود.
روحانی در آن دیدار به برخی ادعاها پاسخ داد و گفت: آمار اعلامی از سوی دولت باید مورد توجه همه باشد، اختلاف و تفاوت نظر درباره مسایل طبیعی است اما همه باید از حرکت کشور به سمت شکوفایی خوشحال باشند و نباید برخی به گونه ای عمل کنند که مردم گمان کنند آنها از پیشرفت کشور خوشحال نیستند.
پنجمین نشست مشترک دولت و مجلس، در بیست و سوم فروردین ماه سال جاری به میزبانی دولت در نهاد ریاست جمهوری برگزار شد؛ مباحث مرتبط بامذاکرات هسته ای، مهمترین محور این نشست بود؛ در آن زمان مخالفان دولت در مجلس بر مذاکرات هسته ای متمرکز شده بودند و با تشکیک در جامعه، استنباط های متفاوتی از روند مذاکرات را مطرح می کردند.
روحانی البته در آن جلسه به برخی نگرانی های دلواپسان پاسخ داد و گفت: اینگونه نخواهد بود که در یک توافق، یک طرف قضیه به تعهدات خود عمل کند و طرف دیگر از مسئولیت خود شانه خالی کند؛ ما نباید قدرت خود را دست کم بگیریم؛ دیپلمات ها، حقوق دانان و سیاستمداران ما ورزیده هستند و اینگونه نیست که طرف مذاکره بتواند بر ما چیره شود؛ طرف مقابل امروز به خوبی می داند که این دولت و ملت اهل تسلیم نیستند؛ آنچه از روز اول به مذاکره کنندگان و به مردم گفتم این بود که باید به فکر بازی برد – برد باشیم، زیرا تلاش برای بازی برد – باخت به نتیجه نخواهد رسید.
روابط برخی بهارستانی ها با پاستورنشینان اکنون در مداری قرار گرفته است که اگر چه همکاری هایی در موضوعاتی نظیر مباحث اقتصادی وجود دارد، اما به لحاظ سیاسی پر تنش است؛ هر روز بر تعداد سوالات و کارت های زرد آنها افزوده می شود؛ در هفته جاری مراسم استیضاح علی اصغر فانی را برگزار می کنند و هنوز رسیدگی استیضاح یک وزیر تمام نشده، پای یک استیضاح دیگر را امضا می کنند.