آفتابنیوز : از راکبان موتورسیکلت هایی می گویم که همه را به تنگ آورده اند و پیر و جوان، سواره و پیاده از آزار و اذیت های آنها بی نصیب نبوده اند، و وضع قوانین نیز برای آنها بازداندگی ندارد زیرا قانون برای آنها معنایی نداشته و این قوانین حکم مسکن های موقت را برای بیماری کهنه قانون گریزی آنها دارد.
به گزارش ایرنا، خود را فرمانروایان سرکشی می دانند که بی محابا می تازند و در هر کوی و برزن غرش کنان ترس و وحشت را برای همگان به ارمغان می آورند.
این ارابه های دو چرخ، عبور از چراغ قرمز، پیاده روها، پارک در هر محدوده ای، بی توجهی به علایم و تابلوها، ویراژ دادن های خطرناک در بزرگراه ها، لایی کشیدن ها، تک چرخ زدن ها، عدم استفاده از کلاه ایمنی، حمل بارهای سنگین و خارج از عرف و سایر تخلفات دیگر را جزو کارهای عادی در موتور سواری می دانند آنها نه تنها به مخاطرات تخلفات خود توجهی ندارند که ممکن است به چه سرنوشتی محکوم شوند، سرنوشت دیگران که در کوچه و خیابان های شهر برای کسب و کاری در حال تردد هستند نیز برایشان اهمیتی ندارد.
این قانون شکنی به اندازه ای عادی شده که گویا برای موتورسیکلت سواران به یک هنجار تبدیل شده حتی پلیس دیگر کاری به کار آنها ندارد و این نکته ای است که آن ها نیز به آن پی برده اند.
البته شاید تنها قانونی که توسط پلیس اجرا می شود و معدود موتورسوارانی رعایتش می کنند، استفاده از کلاه ایمنی است، این در حالیست که این سواران بی ملاحظه، در تقاطع و پشت چراغ های قرمز که پلیس حضور دارد کلاه آویزان شده به دسته موتور را سریع بر سرشان می گذارند تا جریمه نشوند.
حتی رانندگان خودروها از دست آنها عاصی هستند از اینکه همیشه و در همه حال در هر تصادف و حادثه ای، راکبان موتورسکیلت بی تقصیر شناخته می شوند، شکایت دارند از اینکه در نهایت آن فردی که باید در حوادث رانندگی پاسخگو باشد، راننده است و بس شاکی هستند.
رانندگان خودروها همواره از اینکه از سوی موتورسواران مورد آسیب قرار گیرند، نگران هستند.
«صبوری» یکی از رانندگان خطی تهران است، می گوید: وقتی مسافر قصد پیاده شدن از در سمت راست خودرو را دارد بویژه در پشت چراغ سبز، به آنها هشدار می دهم که مواظب موتورسواران باشند.
وی با بیان اینکه در این زمینه بارها دچار آسیب مادی و معنوی شده، ادامه می دهد: وقتی موتورسواری به در خودرو برخورد کند اول و آخر راننده خودرو مقصر است علاوه بر اینکه باید جوابگوی مسافر خود باشد باید موتورسوار را نیز از خود راضی کند.
صبوری اضافه می کند: البته برخی موتورسواران در این زمینه دلال شده اند بگونه ای که به عمد تصادف ایجاد می کنند تا ضررو زیان را از راننده بخت برگشته بگیرند.
وی ادامه می دهد: وای از روزی که پشت چراغ قرمزهای طولانی منتظر سبز شدن چراغ باشیم، از صدای بوق و داد و فریاد موتورسواران به تنگ می آییم مدام فریاد می زنند کمی برو جلوتر تا رد شویم و آنها به راحتی چراغ قرمزها را در جلوی چشم پلیس رد می کنند و کسی هم به این تخلف ایرادی نمی گیرد.
این راننده تاکسی می گوید: وای از آن روزی که به آیینه های خودرو برخورد کنند یا طلبکار می شوند که چرا حرکت نمی کنی یا با یک عذرخواهی ساده و بدون اینکه منتظر جوابی از ما باشند گازش را در اوج ترافیک می گیرند و می روند.
«فرخنده» یک شهروند حدود 50 ساله در مورد تخلفات موتورسیکلت ها می گوید: یک بار موتور در پیاده رو که با سرعت می آمد به من زد و فرار کرد از آن روز به بعد پای سمت راستم دچار مشکل شد به همین دلیل هر وقت صدای موتور را می شنوم از ترس اینکه با سرعت به من بخورد، وجودم می لرزد.
وی ادامه می دهد: آنها به هیچ قانونی پایبند نیستند هر طور که بخواهند و هر جا که بخواهند می روند یکی از بستگانم می گفت می خواهم موتور بخرم چون با موتور سریع تر به محل کارم می رسم چون نیاز نیست پشت چراغ قرمز بمانم یا حتما از فلان خیابان عبور کنم.
فرخنده اضافه می کند: چنین صحبت هایی نشاندهنده بی قانونی موتورسیکلت سواران است چون موتور ارزان است، از سوی دیگر آنها از به پارکینگ رفتن موتور ترسی ندارند به راحتی می توانند موتور دیگری خریداری کنند.
وی می گوید: وقتی در پیاده روها حرکت می کنند باید با احترام راه را برایشان باز کنیم در غیر این صورت با ادبیات زشت و زننده یا بوق زدن های مستمر و ویراژ دادن های رعب آور، مسیر را برای خود باز می کنند.
«رضایی» یکی دیگر از شهروندان نسبت به جرایمی که از سوی موتورسواران انجام می شود شکایت دارد، می گوید: بسیاری از کیف قاپی ها توسط آنها انجام می شود زیرا مجرمان بهترین وسیله تردد در سطح کوچه و خیابان ها را این وسیله می دانند.
** آمار تلخ تلفات موتورسواران
باید قوانین بازدارنده ای برای این وسیله تعریف شود در غیر این صورت روزانه شاهد افزایش آمار میزان تخلفات، جرایم و حتی آسیب دیدگان راکبان آن خواهیم بود زیرا براساس گزارش پزشکی قانونی ضربه به سر و شکستگی های متعدد علت بیش از 80 درصد مرگ های موتورسیکلت سواران است که بیش از 60 درصد کشته های موتورسیکلت سواران زیر 30 سال سن دارند.
براساس بررسی های واحد آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، بخش قابل توجهی از تلفات حوادث رانندگی در هر سال، مربوط به موتورسیکلت سواران است به نحوی که مطابق آمارهای موجود در فاصله سال های 1385 تا 1389، 30 هزار و 901 نفر موتورسیکلت سوار در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که این رقم 25.7 درصد از کل قربانیان حوادث رانندگی را در برمی گیرد.
از کل 120 هزار و 70 کشته ناشی از تصادفات رانندگی طی سال های 1385 تا 1389، 30 هزار و 901 نفر موتورسیکلت سوار بودند که این رقم 25.7 درصد از کل قربانیان حوادث رانندگی را در برمی گیرد.
همچنین این رقم بعد از قربانیان تصادفات خودروهای سواری که 34.6 درصد تلفات را شامل می شود، دومین جایگاه را به خود اختصاص داده است.
همچنین بیشترین علت مرگ موتورسواران، ضربه به سر با 61.2 درصد و پس از آن شکستگی های متعدد با 19.7 درصد گزارش شده است.
از سوی دیگر 42.3 درصد موتورسواران در همان محل وقوع حادثه درگذشته اند که تمامی این موارد لزوم استفاده از لوازم ایمنی مانند کلاه ایمنی، لباس مناسب و در کنار آن احتیاط بیشتر در رانندگی و حفظ سرعت مطمئنه را بیش از پیش روشن می کند.
** ضربه به سر، عمده ترین علت مرگ موتورسیکلت سواران
برخورد با وسایل نقلیه دیگر با رقم 83.1 درصد، عمده ترین علت تصادفات منجر به فوت موتورسیکلت ها است.
همچنین بیشترین علت مرگ موتورسواران، ضربه به سر با 61.2 درصد و پس از آن شکستگی های متعدد با 19.7 درصد گزارش شده است.
از سوی 42.3 درصد موتورسواران در همان محل وقوع حادثه درگذشته اند که تمامی این موارد لزوم استفاده از لوازم ایمنی مانند کلاه ایمنی، لباس مناسب و در کنار آن احتیاط بیشتر در رانندگی و حفظ سرعت مطمئنه را بیش از پیش روشن می کند.
** 60 درصد کشته ها زیر 30 سال
از نظر سنی نیز افراد 18 تا 24 سال با 34.1 درصد موارد بیشترین کشته های تصادفات موتورسیکلت را به خود اختصاص داده اند و تأسف بارتر آنکه 60.4 درصد کشته ها افراد زیر 30 سالند، بنابراین اگر 15.4 درصد کشته های 30 تا 39 ساله را هم به آن اضافه کنیم، به این نتیجه می رسیم که سه چهارم کشته های موتورسیکلت زیر 40 سال سن دارند.
همچنین 95.2 درصد کشته های تصادفات موتورسیکلت سواران مرد و 4.8 درصد آنان زن بوده اند، این در حالیست که 78.8 درصد این افراد راننده موتور و 20.3 درصد افراد راکبان ترک موتورسیکلت بوده اند و البته وضعیت هشت دهم درصد افراد نیز نامعلوم گزارش شده است.
** بیشترین کشته های تصادفات موتورسیکلت ها در تابستان
بیشترین تصادفات منجر به مرگ موتورسواران در فصل تابستان و در ماه های شهریور با 11.7 درصد، مرداد با 11.1 درصد و تیر ماه با 11 درصد و کمترین آن مربوط به فصل زمستان با 14.6 درصد (در کل سه ماهه زمستان) بوده است.
نکته قابل توجه آنکه بیشترین کشته ها در ماه های فصل زمستان در استان های گرمسیری مانند سیستان وبلوچستان (22.4 درصد)، هرمزگان (21.8 درصد) و خوزستان (19.9 درصد) ثبت شده است.
** وضعیت شغلی و تحصیلی متوفیات تصادفات موتورسیکلت
به لحاظ تحصیلات نیز در میان کشته های 18 سال و بالاتر، 28.9 درصد افراد دارای تحصیلات راهنمایی، 27.4 درصد با تحصیلات ابتدایی، 17.5 درصد با تحصیلات دبیرستان و 17 درصد بی سواد بوده اند که بیشترین آنها دارای شغل آزاد (33.4 درصد) و یا کارگر (25.1 درصد) بوده اند.
** بیش از 46 درصد کشته های موتورسیکلت ها در راه های برون شهری
هرچند به موتور به عنوان وسیله ای نه چندان ایمن و به دیده وسیله نقلیه درون شهری نگریسته می شود اما جالب است بدانیم 46.7 درصد کشته های موتورسیکلت ها مربوط به راه های برون شهری و 38.8 درصد آنها مربوط به معابر درون شهری بوده است.
جاده های خاکی و روستایی با 13.7 درصد در رده بعدی قرار دارند و وضعیت هشت دهم درصد موارد نیز نامشخص گزارش شده است.
اما در میان استان هایی که بیشترین کشته های برون شهری را داشته اند گیلان، قزوین، اردبیل و کرمانشاه در صدر جدول و آذربایجان شرقی، تهران و یزد در انتهای جدول قرار دارند.
این در حالیست که یزد، تهران و اصفهان بیشترین کشته های درون شهری و سیستان و بلوچستان، اردبیل و قزوین کمترین کشته های درون شهری را داشته اند.
** ثبات الگوی مرگ موتورسیکلت سواران در سال های متمادی
اما درمورد حوادث موتورسیکلت ها نکته جالب توجه آن است که طی بررسی های به عمل آمده در سال 1390 و 1391 مشخص شد که این الگوها در آمار تلفات حوادث موتورسیکلت ها تقریباً ثابت مانده بطوریکه قربانیان تصادف موتورسیکلت در سال 1390، 24 و در سال 1391، 23 درصد کل کشته های تصادفات را به خود اختصاص داده اند.
عمده ترین علت مرگ در آنها همچنان ضربه به سر با 60.6 درصد در سال 1390 و 61.8 درصد در سال 1391 بوده و غلبه سنی افراد 24 - 18 ساله با 32.1 در صد در سال 1390 و 32.1 درصد در سال 1391 همچنان حفظ شده است.
وقوع تصادفات منجر به فوت نیز در راه های برون شهری با 44.8 درصد موارد در سال 1390 و 45.8 درصد موارد در سال 1391 همچنان از موارد درون شهری (با 40.1 و 38.8 درصد در سال 1390 و 1391) پیشی گرفته است.
** برخورد با تخلفات حادثه ساز
رییس پلیس ترافیک شهری راهور نیروی انتظامی با اشاره به برخورد با تخلفات حادثه ساز می گوید: علاوه بر رانندگان، با راکبان متخلف موتورسیکلت ها نیز برخورد می شود و روزانه در مناطق مختلف شهرها طرح برخورد با تخلفات موتورسیکلت سواران اجرا می شود.
سرهنگ علیرضا جهانگیری با بیان اینکه راکبان موتور سیکلت نباید تخلفات حادثه ساز را انجام دهند، می افزاید: عبور از چراغ قرمز، حرکت در خلاف جهت، حرکت در پیاده رو و استفاده نکردن از کلاه ایمنی خط قرمزی است که پلیس از آنها عبور نکرده و با متخلفان برابر قانون برخورد می شود.
وی با بیان اینکه پلیس وظیفه خود را انجام می دهد، می گوید: توقیف، جریمه و آموزش در این راستا انجام می شود، اما ساختار و رفتار راکبان موتور از کنترل خارج است.
جهانگیری با بیان اینکه انبوه موتور در سطح شهر تهران زیبنده پایتخت نیست، می افزاید: موتور ضمن آلودگی صوتی و زیست محیطی، وسیله ای خطرناک برای راکبان است زیرا عمر موتورها نهایت 10 سال است در حالیکه اکنون موتورهای موجود بیش از 10 سال عمر دارند.
وی می گوید: باید موتورهای «سی.ان.جی» درون سوز (موتورهای احتراق داخلی) جایگزین موتورهای فعلی که قدیمی، ناکارآمد و بدوی هستند، شود زیرا اکنون در دنیا از موتورهای برقی کم مصرف و کم شتاب استفاده می شود.
رییس پلیس ترافیک شهری راهور نیروی انتظامی اضافه می کند: اکنون در کشور 10میلیون موتور وجود دارد در حالیکه این وسیله از چرخه حمل ونقل کشورهای اروپایی خارج شده و از آن در مباحث تخصصی مثل مسابقات حرفه ای استفاده می شود.
جهانگیری ادامه می دهد: در کشورهای اروپایی به جای استفاده از این وسیله، از دوچرخه، وسایل نقلیه عمومی و مترو استفاده می شود زیرا هزینه نگهداشت و خسارات ناشی از آن بالا است، به عنوان مثال سال گذشته 16 هزار و 800 نفر در تصادفات کشته شدند که سه هزار و 800 نفر از آنها موتورسوار بودند.
وی اضافه می کند: در سال 93 در تهران 657 نفر در تصادفات کشته شدند که 200 نفر از آنها موتورسوار بودند.
جهانگیری ناکارآمدی حمل ونقل و مدیریت را در گرایش مردم به استفاده از موتور موثر می داند و می گوید: سهل الوصول بودن این وسیله و از سوی دیگر ارزان بودن آن سبب شده تا به راحتی در دسترس مردم قرار گیرد.
رییس پلیس ترافیک شهری راهور نیروی انتظامی ادامه می دهد: اگر از امروز تصمیم بگیریم تا این مساله را ساماندهی کنیم، 10 سال زمان نیاز است.
وی با بیان اینکه جوانان 18 تا 35 سال از موتور استفاده می کنند، می گوید: در تهران بزرگ و در هسته مرکزی این شهر یعنی در بازار تهران، شاهد حجم انبوهی از موتورسواران هستیم، از سوی دیگر کاسبان برای جابجایی کالا و برخی برای حمل مسافر از این وسیله استفاده می کنند. در مجموع چهره شهر تهران با وجود این وسیله زشت و ناهنجار شده است.
جهانگیری با تاکید بر خارج شدن این وسیله از چرخه تولید و توزیع، ادامه می دهد: افرادی که صنعت موتور را به نوعی وارد کردند، کار پسندیده ای انجام ندادند و باید سازمان ملی استاندارد، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان محیط زیست در زمینه ورود کنند و باید به تدریج موتورهای برقی آن هم برای سفرهای نزدیک و در دستری جایگزین موتورهای کنونی شوند.
رییس پلیس ترافیک شهری راهور نیروی انتظامی اضافه می کند: اکنون در مراکز آموزشی دنیا دوچرخه و موتورهای برقی ایمن و کم سرعت برای اقشار کم درآمد مثل دانشجویان مورد استفاده قرار می گیرد، این درحالیست که این موتورها همراه با کلاه، دستکش، زانو و بازو بند و لباس های مخصوص عرضه می شوند.
وی با اشاره به اقداماتی که پلیس در برخورد با راکبان موتورسوار پر خطر انجام می دهد، می گوید: پلیس در برخورد، موتورها را به پارکینگ می برد اما فایده ای ندارد زیرا موتوسوار بعد از یک هفته، موتور را ترخیص کرده یا اصلا سراغی از آن نمی گیرد چنانکه در تهران و سایر استان ها پارکینگ هایی مملو از موتورهایی وجود دارد که خاک گرفته اند.
رییس پلیس ترافیک شهری راهور نیروی انتظامی می افزاید: موتورسیکت، برمودای تصادفات است و هر فردی درگیر آن شود را غرق می کند و در این راستا، تر و خشک با هم می سوزند
جهانگیری می گوید: موتورسیکلت به ازای هر یکصد کیلومتر باید کمتر از هشت دهم بنزین مصرف کند در حالیکه این رقم بسیار بالاتر است و به سه تا چهار لیتر می رسد، بنابراین به هر میزان که بنزین مصرف شود، به همان میزان آلودگی هوا بیشتر خواهد شد.
سخن آخر اینکه، نبود قوانین بازدارنده نه تنها سبب ضایع شدن حقوق شهروندان می شود بلکه عواقب جبران ناپذیری را برای موتورسواران به همراه دارد به این منظور توجه جدی دستگاه ها تصمیم گیرنده و نظارتی به اتخاذ تصمیمات مناسب در حوزه وضع قوانین بازدارنده لازم و ضروری است.