سرنوشت گویندگان اخبار دهه 60

آفتاب‌‌نیوز : به نوشته خبرآنلاین دیدن برخی چهره‌ها، دری است به سوی دنیایی از خاطرات، خاطراتی که سال‌ها و به مرور نقش بسته‌اند. تماشای تک عکسی از گوینده خبری در دهه 60، خود یادآور مجموعه‌ای از خاطرات است؛ از روزهایی که دنیای رسانه‌ای بسیار کوچکتر از این روزها بود، مسیر رسیدن به اخبار محدود و در داخل کشور تنها دو شبکه تلویزیونی محل مواجهه مردم با تازه‌ترین خبرها بود.

کوچکی دنیای خبر، و تکرار تصاویری ثابت موجب شده به یاد آوردن چهره اخبارگویان دهه 60 کار دشواری نباشد. اغلب بخش‌های خبری آن سال‌ها را قاسم افشار، محمدرضا حیاتی، فواد بابان، حسن سلطانی و سولماز اصغری اجرا می‌کردند؛ چهره‌هایی که برخی از آن‌ها مدتی‌ست در تلویزیون دیده نمی‌شوند و برخی بعد از بازنشستگی هم قصد دارند همکاری خود را با سازمان صداوسیما ادامه دهند.

قاسم افشار

یکی از خوش‌نام‌ترین مجریان و اخبارگویان دهه 60 قاسم افشار است. او سال‌هاست که دیگر خبری نخوانده و به گفته خود کلا این کار را رها کرده است.

او ۱۳ آبان سال ۱۳۳۰ در تهران به دنیا آمد و دوره ابتدایی و متوسطه را در تهران و قصرشیرین تحصیل کرد و سپس به مدرسه عالی پارس رفت و در رشته روانشناسی ادامه تحصیل داد. در مقطع انقلاب فرهنگی تحصیلات دانشگاهی او نیمه‌تمام ماند. ولی بعد از بازگشایی دانشگاه‌ها کارشناسی روانشناسی را از دانشگاه علامه طباطبایی دریافت کرد. او سپس کارشناسی ارشد خود را در همین رشته از دانشگاه آزاد اسلامی اخذ کرد.

او در دهه 60 به عنوان یکی از گویندگان مهم اخبار شناخته می‌شد، سعید فانیان مدیرسابق شبکه سوم سیما در سایت شخصی خود از افشار به عنوان چهره شاخص خبر سیما نام برده که در کار خود مسلط بود.

بیش از شش سال است که تصویر او در قاب تلویزیون نقش نبسته است. چندی پیش در یک گفت‌و‌گوی کوتاه که در دیداری اتفاقی بین افشار و یک خبرنگار صورت گرفت، او به این پرسش که آیا درست است بعد از انتخابات 88 و آن اتفاقات، از صدا و سیما بیرون آمدید؟ به صراحت چنین پاسخ داد: «کلا کار را ول کردم.»

فواد بابان

بابان به عنوان گوینده‌ای ساختارشکن شناخته می‌شود. او کسی بود که برخلاف اغلب اخبارگویان هم‌دوره‌ای‌هایش، از حرکت مقابل دوربین خودداری نمی‌کرد. خود بابان ماجرای ایجاد تغییرات در شیوه اجرای خود را در گفت‌و‌گویی چنین بیان کرد: «در کار خبر خیلی‌ها معتقدند باید صرفا خبر را قرائت کرد در صورتی که باید خبر را اجرا کرد نه اینکه صرفا قاری بود. این قالب‌ها را من به فرمان آقا شکاندم. زمانی که خدمت حضرت آقا رسیدیم ایشان گفتند که چرا شما این‌گونه خبر می‌خوانید و همین‌طور خشک نشسته‌اید و تکان نمی‌خورید، یک کمی خودتان را تکان بدهید که من از این موضوع خیلی خوشحال شدم به جهت اینکه دوست داشتم این کار را انجام بدهم اما دست و بالم را بسته بودند. مثل اینکه دست و بال کسی را ببندی و بگویی حالا بدو. خب مشخص است که نمی‌تواند.»

او ادامه داد: «پس از اینکه آقا این نکته را فرمودند مجدد خدمت ایشان رفتیم و زمانی که جویا شدیم نحوه اجرا بهتر شده است، خاطرنشان کردند. کمی بهتر شده است اما باز هم جای کار دارد. سپس بشکن زنان به خانه آمدم و گفتم حالا می‌دانم چکار کنم! برای اولین‌بار آن قالب را شکستم. خیلی سخت بود. آن بدعتی که گذاشته بودند و می‌گفتند نباید تکان بخورید و صاف بایستید تغییر کرد و اکنون الی‌ماشاالله این کار را استفاده می‌کنیم و از این ور بوم به آن ور بوم افتاده‌ایم.»

بابان هم بازنشسته شده و دیگر سراغ اجرای خبر در تلویزیون نمی‌رود.

سولماز اصغری

سولماز اصغری از معدود اخبارگویان زن در دهه 60 است، او هم مدتی‌ست که از کار اجرا فاصله گرفته است، اما کار اخبارگویان این روزها را دنبال می‌کند و نظراتی در این زمینه دارد. او در مورد ویژگی‌های یک اخبارگو در جریان یک گفت‌وگو چنین توضیح داد: «اصلاً در شأن یک رسانه نیست که مجری خود را صرفاً به خاطر چهره زیبایش انتخاب کند. صدا و تصویر اگر در حد معمولی هم باشد هیچ ایرادی ندارد ولی آنچه تعیین کننده است مهارت خبرخوانی و مهارت اجراست که صدا و تصویر را هم تحت تأثیر خود قرار می دهد. البته مسلم است کسی که صدا و تصویر را هم داشته باشد، قدرت تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت ولی باز هم تأکید می کنم مهارت های خبری مهم‌تر است.»

او همچنین در مورد شکل اجراهای جدید اخبار گفت: «مجري بايد با توجه به خصوصيات فرهنگي و اجتماعي حاكم در جامعه پيش رود و با آن هماهنگ باشد و اگر خلاف آن عمل كند مخاطب او را پس مي زند و موفق نخواهد بود. مجري بايد با توجه به معيارهاي مردم عمل كرده و تعادل را حفظ كند. به اعتقاد او يك مجري به خصوص يك گوينده خبر در مرحله نخست بايد به زبان فارسي احاطه كامل داشته باشد و تا آنجا كه بتواند، اطلاعاتش به روز باشد زيرا زبان تلويزيون، زبان معيار است و با ميليون ها مخاطب با سلايق و جهان بيني متفاوت روبه روست و مدام از سوي اين طيف عظيم مردمي مورد قضاوت قرار مي گيرد.»

محمدرضا حیاتی

انتشار خبر بازنشستگی محمدرضا حیاتی در فضای مجازی واکنش‌های بسیاری را در میان عموم مردم به همراه داشت. واکنش‌هایی که در قابل کامنت‌ها و نظراتی مطرح شد، اما نکته در اینجاست که بازنشستگی حیاتی به معنای وداع او با اجرا نیست. او در گفت‌وگویی در مورد ادامه همکاری خود گفت: « با نظر رئیس سازمان صداوسیما، قرار شده است که کسانی که بازنشست می‌شوند، با داشتن شرایط همکاری، به همکاری با صداوسیما ادامه دهند. نظر آقای سرافراز بر بازنشستگی اداری من بود، اما بنا به صلاحدید مدیران سازمان، همچنان به همکاری با صداوسیما ادامه خواهم داد.»

حیاتی همچنین درباره دوره‌های مهم کاری خود گفت:‌« دوره‌‌های خیلی سختی را گذراندیم. در این بیش از سه دهه فعالیت، حوادثی به وجود آمد که شاید همین همکاران ما حاضر نبودند در آن دوران بیایند و گویندگی کنند ولی من بخاطر احساس وظیفه و احساس مسئولیتی که داشتم، در همه دوران‌ها و تمام عرصه های انقلاب حضور داشتم و هیچ گاه عرصه تلویزیون و گویندگی را خالی نکردم. سخت ترین دوران‌های کار رسانه‌ای را گذراندم و کار حتی به تهدیداتی از سوی برخی شخصیتها هم کشیده شدو بر اثر اتفاقاتی که افتاده بود در برخی از محافل هم نمی‌توانستم حاضر شوم.یکی از این دوران‌های سخت انتخابات سال 88 بود که جامعه به شدت ملتهب شده بود، دوران رحلت امام و 8 سال دفاع مقدس هم از نظر امنیتی و اجتماعی و روحی دوران سختی بود.»

حسن سلطانی

حسن سلطانی که این روزها برنامه سحر تلویزیون را اجرا می‌کند و پیش از این نیز سابقه اجرای برنامه‌هایی از این دست داشته، در دهه 60 از اخبارگویان بود.

او در سال 1358 وارد بخش صدا و سیمای ایران شده و تا سال 1379 در شبکه دوم به گویندگی خبر مشغول بوده است، سپس به شبکه خبر ایران رفته و در سال‌های 1381 تا 1383 در واحد اطلاعات و اخبار سازمان صدا و سیمای ایران مشغول به کار بوده است، او هم‌چنین سابقه گویندگی خبر را در شبکه جام‌جم هم دارد.

سلطانی از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۰ بخش گفت‌وگوهای سیاسی شبکه خبر ایران را اجرا کرد.