چشم‌انداز مبادلات چین و خاورمیانه

اگر در گذشته فرش، جواهرات، ادویه و اشیای مسی و برنجی در کوچه پس کوچه‌های خیابان‌های قاهره مبادله می‌شد و مسافران بر قیمت‌های آن مشغول چانه‌زنی بودند، امروزه کارخانه‌های چین جای آن کارگاه‌های تولیدی این کالاها را گرفته است.

آفتاب‌‌نیوز :

سرویس اقتصادی- تجارت چین با خاورمیانه در دهه گذشته بیش از 600 درصد افزایش یافته و در سال 2014 به 230 میلیارد دلار رسیده است.

به گزارش «آفتاب» به نقل از اکونومیست،بحرین، مصر، ایران و عربستان سعودی، همگی بیشتر از چین کالا وارد می کنند تا از کشورهای دیگر. همچنین چین همچنین مهمترین مقصد صادرات کالا برای تعدادی از کشورهای خاورمیانه شامل ایران، عمان و عربستان سعودی است. در ماه آوریل قطر نخستین بانک تسویه کننده در خاورمیانه را تاسیس کرد تا معاملات را با یوان واحد پول چین انجام دهد.

مانور اقتصادی چین در خاورمیانه بدون دخالت سیاسی

روز به روز به دامنه مبادلات نفتی چین و عربستان افزوده می شود و سیاستی که چین تا کنون در پیش گرفته، تفکیک سیاست از اقتصاد بین المللی است. این معاملات، مربوط به کمبود نفت در چین است. در سال 2015، چین به بزرگ ترین واردکننده نفت خام در جهان تبدیل شد. چین نصف این نفت یعنی بیش از سه میلیون بشکه در روز را از خاورمیانه خریداری می کند. چائولینگ فنگ از دانشگاه کورنل آمریکا گفت: براساس برآورد آژانس بین المللی انرژی، در سال 2035 واردات نفت چین از خاورمیانه بار دیگر دو برابر می شود و تفاوت فاحشی با واردات هر کشور وارد کننده دیگر خواهد داشت.

کشورهای فقیرتر خاورمیانه، یک بازار پرسود برای محصولات ارزان چین هستند. در سال 2013 شی جین پنگ رییس جمهوری چین پیشنهاد احیای جاده ابریشم که جاده ای بازرگانی برای اتصال چین به ایران و عربستان است، را مطرح کرد.

خودروهای چینی، خیابان های پایتخت های مصر، سوریه و ایران را به طور کامل در بر گرفته است. البسه، اسباب بازی و محصولات پلاستیکی ساخت چین همه جا به چشم می خورد. براساس اعلام انستیتو صلح آمریکا، چین همچنین اسلحه های کوچک بسیاری می فروشد.

کشورهای عربی برای فروش نفت به شرق نگاه می کنند، زیرا فناوری شکست هیدرولیکی انقلابی در بازار جهانی انرژی بوجود آورده است. در حالی که آمریکا امروز بیشتر به نفت و گاز شیل خود متکی است و کمتر از خاورمیانه نفت وارد می کند. در سال 2000، آمریکا از خاورمیانه روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت وارد می کرد که این میزان در سال 2011 به 1.9 میلیون بشکه در روز کاهش یافت. بنابه اعلام آژانس بین المللی انرژی، آمریکا در سال 2035 فقط روزانه 100 هزار بشکه در روز از خاورمیانه نفت خواهد خرید و آسیا خریدار 90 درصد نفت خاورمیانه خواهد بود.

مترو تهران، دو بندرگاه در مصر و قطار سریع السیر میان مکه و مدینه در عربستان سعودی را شرکت های چینی ساختند. کارخانه های واقع در منطقه اقتصادی ویژه کانال سوئز که توسط چین اداره می شوند، در حجم وسیع محصولات پلاستیکی، فرش و البسه تولید می کنند. در همین راستا در 15 ژوئن مصر و چین، قراردادی به ارزش 10 میلیارد دلار برای اجرای پروژه های جدید امضا کردند.

تاکنون یک همکاری صرفا اقتصادی میان چین و خاورمیانه برقرار بوده است. کشورهای منطقه کمتر نگران استثمار منطقه توسط چین هستند، در حالی که در مورد آمریکا این نگاه را داشتند اما در مورد چین نیز شرایط ممکن است، تغییر کند.اگرچه کشورهای خاورمیانه می دانند که چین نیروی نظامی یا نفوذ دیپلماسی آمریکا را ندارد، می خواهند که این کشور خلاءهای موجودشان در این زمینه ها را پر کند.

یکی از مقامات شورای همکاری خلیج فارس، گفت: خلیج فارس که همیشه به آمریکا برای امنیت خود وابسته بوده، به نظر می رسد در حال متنوع سازی روابط سیاسی خود است. اما پکن مدت ها است از سیاست عدم مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر پیروی می کند. چین مخالف حمله نظامی به عراق در سال 2003 به رهبری آمریکا بود و به اتفاق روسیه به منع فعالیت ها برای سرنگون کردن بشار اسد در سوریه رای داد. همچنین تلاش کرده که در منطقه با اسراییل و فلسطین و با ایران و عربستان سعودی دوست باشد.

شی رییس جمهوری چین و نخست وزیر وی لی که چیانگ با وجود آنکه از سراسر جهان دیدن کرده اند، تاکنون قدم به خاورمیانه نگذاشته اند. شی دیدار خود از عربستان در آوریل گذشته را به تاخیر انداخت تا احتمالا از اظهار نظر در مورد حملات هوایی عربستان به یمن بپرهیزد.

پایان بی طرفی چین

چین اکنون بیش از همیشه بی طرف ماندن را دشوار می یابد. به عنوان مثال با وتو کردن قطعنامه ها در مورد سوریه، این کشور یکی از قدرت هایی شناخته می شود که از بشار اسد حمایت می کند اما با این وجود با مخالفات بشار اسد نیز گفت و گو می کند.

این کشور، ایفای نقش فعال تر در بخش های دیگر خاورمیانه را نیز آغاز کرده است. چین یکی از شش کشور مذاکره کننده با ایران در مورد مناقشه هسته ای این کشور است. با این وجود، سال گذشته با ایران در بخش نیروی دریایی همکاری کرد. نیروی دریایی این کشور همچنین از کشتی های تجاری در برابر دزدان دریایی در اطراف خلیج عدن محافظت می کنند.

همچنان که منافع اقتصادی چین در خاورمیانه افزایش می یابد، ممکن است این کشور چه دوست داشته و چه دوست نداشته باشد، ناچار به در پیش گرفتن رفتارهای نادرست یا رقابت ظالمانه شود. باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا سال گذشته به دلیل اجتناب چین از جنگ با داعش، این کشور را مورد انتقاد قرار داد. اوباما چین را متهم کرد که مدت هاست با پرداخت بهای ناچیزی در قبال برقراری یک جریان ثابت صادرات نفت، در حال گرفتن سواری مجانی است که رهبران عرب نیز با آن موافقند.

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/001HIP