آفتابنیوز : مسوولان نظام سلامت اعلام کرده اند که 33 خدمت پرستاری را همراهان بیماران به دلیل کمبود پرستار، به اجبار در بیمارستان ها انجام می دهند.
خدماتی مانند غذا دادن به بیمار، نشاندن او، همراهی او تا سرویس بهداشتی یا حتی وصل و قطع کردن سرم.
اما اکنون دیگر بیماران نیازی به انجام این کارها ندارند بلکه می توانند با پرداخت پول، این وظایف را به فردی مراقب به عنوان همراه بیمار، محول کنند.
**مراقبی که از بند پ استفاده میکرد
یکی از همراهان بیمار در این رابطه به خبرنگار سلامت ایرنا می گوید: چندی پیش ، مادربزرگم در یکی از بیمارستان های دولتی مورد عمل آنژیو (رگ نگاری) قلب قرار گرفت اما پس از ترخیص از بخش مراقبت های ویژه (آی.سی.یو) نیاز به مراقبت در بیمارستان داشت.
رضا رشیدبیگی می افزاید: به دلیل مشغله فراوان از مسوولان بیمارستان خواستیم که برای پرستاری از مادربزرگ، فردی را به ما معرفی کنند تا 24 ساعته کنار بیمار بماند؛ مسوولان بیمارستان نیز فردی را معرفی کرده و برای این خدمت در ازای 24 ساعت ، یکصد هزار تومان از ما دریافت کردند.
وی خاطرنشان کرد: فردی که برای مراقبت آمد ، فردی در حد خدمه بود؛ البته برای آمدن این مراقب، ما از 24 ساعت قبل پول را به حساب رابط بیمارستان واریز کردیم که بعدا فهمیدیم 20 درصد این پول را رابط بیمارستان گرفته و 80 درصد بقیه برای مراقب است.
رشید بیگی ادامه داد: این مراقب به ما گفت که با پزشکان آشنا هست و هنگامی که همراهان بیمار را از اتاق بیمار خارج می کنند تا بیمار از سوی پزشک ویزیت شود، او به دلیل آشنایی با پزشکان اجازه دارد در اتاق بیمار بماند و می تواند شرح حال کامل بیمار را به پزشک داده و از وضعیت فعلی او اطلاع کسب کند.
**معرفی پرستار به عنوان همراه بیمار، پدیده جدیدی نیست
رییس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی (ره) در این باره به خبرنگار سلامت ایرنا می گوید: بیمارستان ها بسته به اینکه بیمار به چه خدمات و مراقبت هایی نیاز دارد ، افرادی با سطوح علمی کارشناس پرستاری، فوق دیپلم و دیپلم به خانواده های بیماران معرفی می کنند.
دکتر محمدرضا میر می افزاید: همچنین خانواده بیماران می توانند برای معرفی ارایه کنندگان خدمات و مراقبت ها ، درخواست خود را به بیمارستان ارایه دهند.
وی در خصوص ارایه خدمات مراقبتی به عنوان همراه بیمار در بیمارستان ها، تصریح می کند: ارایه اینگونه خدمات و معرفی ها از گذشته در بیمارستان ها وجود داشته و پدیده جدیدی نیست.
وی ادامه می دهد: حتی بیمارستان ها افرادی را به خانواده ها معرفی می کنند تا در صورت نیاز به خانه آنان نیز رفته و خدمات پرستاری را انجام دهند .
**افزایش تعداد بیمارستان هایی که همراه بیمار معرفی می کنند
رییس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی (ره) می گوید: گاهی این معرفی ها و خدمات از سوی مدیریت پرستاری بیمارستان، گاهی از سوی بخش مراقبت های ویژه و گاهی از سوی دیگر بخش ها ارایه می شود.
میر تصریح می کند: تعداد بیمارستان هایی که خدمات پرستاری و مراقبتی را به عنوان همراه بیمار ارایه می کردند ، در گذشته کمتر بوده و اکنون تعداد آنها افزایش یافته است که یکی از دلایل آن این است که طول عمر مردم بیشتر شده و مراجعه بیماران 70 تا 80 ساله به بیمارستان ها افزایش یافته که نیاز به نگهداری دارند.
وی خاطرنشان می کند: از سوی دیگر زندگی شهری مجالی به فرزندان نمی دهد که نگهداری از بیمار را کامل به عهده گیرند. همچنین خانواده های بیماران به این نتیجه رسیده اند که برخی کارهای پزشکی مانند تنظیم میزان دارو، دادن دارو سر وقت و ارایه گزارش صحیح به پزشک را افراد ذی صلاح بهتر می توانند انجام دهند.
وی ادامه می دهد: البته از نقش پراهمیت کمبود نیرو در به وجود آمدن چنین پدیده ای نمی توان غافل شد.
**300 هزار تومان برای نگهداری یک شبانه روز از بیمار
رییس بخش جراحی سرطان بیمارستان امام خمینی (ره) می گوید: ارایه خدمات مراقبتی و پرستاری به عنوان همراه بیمار ، شیفت های گرانی هستند که بسته به شرایط تحصیلی و مراقبتی تا 200 هزار تومان نیز می رسند.
میر می افزاید: ارایه این خدمات در یک شیفت (صبح یا بعدازظهر) ، 60 هزار تومان بوده که شب ها قیمت آن دو برابر می شود و نگهداری از بیمار در یک شبانه روز به 300 هزار تومان نیز می رسد.
**کمبود 200 هزار پرستار
بدون شک یکی از عواملی که موجب می شود همراهان بیمار کنار بیمار باقی مانده و از او مراقبت و نگهداری کنند ، به غیر از فرهنگ عمومی مردم، کمبود نیروی پرستاری و دیگر پرسنل بیمارستانی برای مراقبت کافی از بیمار است.
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری کشور در این رابطه می گوید: اکنون به ازای هر تخت بیمارستانی در کشور ، 9 دهم پرستار و در بهترین شرایط یک پرستار فعالیت دارد درحالیکه در دیگر کشورهای دنیا این رقم ، دست کم به 2 و حتی به 7 پرستار نیز می رسد.
سعید لک در گفت و گو با خبرنگار سلامت ایرنا می افزاید: البته گاهی استاندارد تعداد پرستار را به ازای هر یکهزار نفر جمعیت یا به ازای تعداد پزشکان می سنجند، اما به هر حالت که سنجیده شود، در شرایط فعلی 200 هزار پرستار کم داریم.
**33 خدمتی که همراهان بیمار مجبورند برای بیمارشان انجام دهند
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری می گوید: حدود 417 خدمت برای پرستاران تعریف شده که باید برای بیماران انجام دهند اما 33 خدمت از این 417 خدمت، خدمات اولیه و غیرتخصصی هستند.
سعید لک می افزاید: قرص دادن به بیمار، کمک به راه رفتن بیمار، غذا دادن به بیمار و تزریق زیرجلدی (تزریقی که اکنون بیماران دیابتی برای خود انجام می دهند) از جمله خدمات اولیه و غیر تخصصی به شمار می روند.
**راه حل برای خدمات اجباری که همراهان بیمار انجام می دهند، چیست؟
هر چند که معرفی هایی که از سوی بیمارستان ها انجام می شود ، کار همراهان بیمار را راحت می کند اما نباید این نکته را از نظر دور داشت که همه افراد به دلیل هزینه های سنگین مراقبان، قادر به بکارگیری آنان ، نیستند.
این امر ، مصداق همان ضرب المثل است که پولدارها به کباب و بی پول ها به بوی کباب . بنابراین کم نیستند همراهانی که ناگزیر به انجام 33 خدمت مراقبتی هستند و گاهی حتی در اموری که هیچ تخصصی در آن ندارند دخالت کرده و موجب بروز مشکلاتی در این حوزه می شوند.
اما اکنون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طرحی را آماده کرده تا این مشکل را برطرف کرده یا دست کم کاهش دهد.
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری در این رابطه می گوید: وزارت بهداشت ، 10 هزار مجوز صادر کرده تا افرادی را به عنوان کمک پرستار در مراکز آموزشی مربوطه، تربیت کرده و آنان را در بیمارستان ها برای انجام 33 خدمت مراقبتی، بکارگیری کند.
لک می افزاید: این افراد ، جایگزین پرستاران نیستند و نمی توانند وارد سازمان نظام پرستاری شوند بلکه کمک پرستارانی هستند که بعد از یک دوره یک ساله ، بکارگیری می شوند تا حفظ سلامت بیماران ارتقا یابد.
وی یادآور می شود: در کشورهای پیشرفته به ازای هر پنج پرستار، یک کمک پرستار فعالیت دارد.
**چه کسی مسوول کار مراقبانی است که بجای همراهان بیمار ، خدمت می کنند؟
مراقبانی که به عنوان همراه بیمار بر بالین بیمار به خدمت می پردازند یا نیروی خدمه معمولی هستند یا بهیار یا پرستار.
حال این پرسش در ذهن شکل می گیرد که چه کسی بر کار این مراقبان نظارت دارد و در صورت قصور از سوی آنان، کدام مرجع پاسخگو است؟
مدیر روابط عمومی سازمان نظام پرستاری در این خصوص می گوید: این سازمان باید مدافع حقوق پرستاران و مردم باشد.
لک تصریح می کند: چون بیمارستان اینگونه مراقبان را معرفی می کند درصورت بروز هرگونه قصوری در وهله اول ، خود بیمارستان مسوول است هر چند در مراحل بعدی سازمان نظام پرستاری نیز حضور خواهد یافت.
به هرحال از مراقبانی که به عنوان همراه بیمار از بیماران مراقبت می کنند به عنوان شغل کاذب یاد می شود اما برخی دیگر آن را کمک به خانواده بیماران و نجات جان و سلامت بیمار می دانند.
آنچه مسلم است این است که انجام خدمات و مراقبت های بیمارستانی جزو وظایف بیمارستان ها بوده و به نظر می رسد پرداخت پول از سوی خانواده ها برای انجام خدمات غیرتخصصی و اولیه ، به ویژه در بیمارستان های دولتی و آن هم به صورت مستقیم، شایسته نظام سلامت کشور نیست.
این امید می رود که با ورود کمک پرستاران به نظام بیمارستانی کشور ، بار انجام خدمات اجباری و پرداخت پول های اضافی از دوش خانواده های بیماران، برداشته شود.