دولت حزبی و حزب دولتی
عضویت دولتمردان در احزاب، در چارچوب زمینه‌سازی برای شفافیت فضای سیاسی و پاسخ‌گوکردن گروه‌ها در قبال عملکرد اعضایشان، پدیده‌ای مبارک است. اما باید مراقبت کرد که این با مقوله ناصواب «احزاب دولتی» اشتباه نشود.
آفتاب‌‌نیوز :
مسعود شفیعی*- به‌تازگی «عضویت برخی دولتمردان در احزاب» به سوژه‌ای جدید برای بولتن‌سازان و مخالفان دولت تدبیر و امید تبدیل شده است. این گروه با زیرذره‌بین قراردادن فعالیت‌های احزابی چون «اعتدال و توسعه» یا «کارگزاران سازندگی»، و بازنشر تصاویر یا اخباری که در آن نشانه‌ای از حضور یکی از یاران رئیس‌جمهور در این احزاب بیابند؛ به‌گونه‌ای وانمود می‌کنند که انگار موفق به کشف تخلفی بزرگ شده‌اند!
دراین‌باره ذکر چند نکته حائزاهمیت است:
١- حضور در سطوح عالی حاکمیت و انجام هم‌زمان وظایف حزبی، رخداد تازه‌ای در جمهوری اسلامی نیست و در دهه اول پیروزی انقلاب، نمونه‌های زیادی برای آن می‌توان یافت؛ عهده‌داربودن ریاست دیوان‌عالی کشور توسط آیت‌الله بهشتی، وزارت آموزش‌وپرورش و نخست‌وزیری توسط دکتر باهنر و ریاست جمهوری اسلامی ایران توسط آیت‌الله خامنه‌ای و دبیرکلی حزب جمهوری اسلامی در سال‌های ٥٧ تا ٦٦ توسط این شخصیت‌ها، نمونه‌های آشکار فعالیت‌های حزبی دولتمردان است
٢- مطابق ماده یک قانون احزاب، «حزب، تشکیلاتی است که دارای مرامنامه و اساسنامه بوده و توسط یک گروه از اشخاص حقیقی معتقد به آرمان‌ها و مشی سیاسی معین، تأسیس شده و اهداف، برنامه‌ها و رفتار آن به‌صورتی به اصول اداره کشور و خط مشی کلی نظام جمهوری اسلامی ایران مربوط باشد». بنابراین برخلاف برخی محافل و باندهای پشت پرده قدرت -که اتفاقا در جریان‌های افراطی و مخالف دولت فراوانند-فعالان سیاسی حزبی کاملا شناخته‌شده بوده و نیازی به کشف و معرفی به مردم ندارند.
٣- مردم با رأی‌دادن در انتخابات ریاست‌جمهوری نه‌فقط به یک فرد، بلکه به یک نگرش و سلیقه سیاسی رأی می‌دهند که شخص منتخب و مجموعه همکاران او در سطوح مختلف دولت، تبلور این نگاه و رویکرد هستند. بنابراین انتخاب افرادی از یک حزب سیاسی هم‌فکر با رئیس‌جمهور که صلاحیت و توانمندی کافی برای مدیریت امور کشور را داشته باشند، کاملا منطقی است.
٤- تشکیل دولتی حزبی؛ یعنی دولتی که در آن تمامی وزیران و معاونان رئیس‌جمهور از یک یا چند حزب سیاسی انتخاب شده باشند، نمی‌تواند اقدامی نادرست تلقی شود، اما بنیان‌گذاران و رهبران حزب اعتدال و توسعه از بدو تأسیس این حزب در سال ١٣٧٨ همواره بر این باور بوده‌اند که فقط زمانی می‌توان به توسعه و پیشرفت دست یافت که از همه شایستگان، فارغ از نوع نگاه و گرایش سیاسی‌شان، در ارکان و سطوح مختلف حکومت استفاده شود و فراجناحی‌بودن دولت جناب آقای دکتر روحانی(به‌عنوان یکی از رهبران فکری جریان اعتدال و توسعه) را نیز باید بر همین مبنا ارزیابی کرد.
٥- عده‌ای سعی دارند احزاب را فقط به کارکرد انتخاباتی‌شان محدود کنند و هرگونه فعالیت و گردهمایی حزبی را به «انتخابات» مرتبط کنند. این درحالی است که احزاب برای دوام، بقا، انسجام درونی، انتقال دیدگاه‌ها و مواضع، تبادل‌نظر و هم‌فکری درباره موضوعات روز و نیازهای آینده و هرگونه پویایی، ناگزیر از برگزاری جلسه، همایش و گردهمایی‌های مکرر هستند.
٦- نگاه باندهای قدرت به عرصه سیاست، بهره‌مندی حداکثری در عین مسئولیت حداقلی است. این گروه‌ها هر بار مهره‌ای ناآشنا را وارد میدان بازی می‌کنند. تمام امکانات و قدرت فراقانونی خود را برای پشتیبانی از این مهره به کار می‌برند و پس از پیروزی، بیشترین بهره‌ها را می‌برند، بدون آنکه خود را ملزم به پاسخ‌گویی نسبت به عملکردهای ناصواب و معایب احتمالی وی کنند.
٧- عضویت دولتمردان در احزاب، در چارچوب زمینه‌سازی برای شفافیت فضای سیاسی و پاسخ‌گوکردن گروه‌ها در قبال عملکرد اعضایشان، پدیده‌ای مبارک است. اما باید مراقبت کرد که این با مقوله ناصواب «احزاب دولتی» اشتباه نشود. نمونه‌هایی از چنین پدیده‌ای در ادوار گذشته کشور ما سابقه دارد که می‌توان آنها را به‌عنوان «احزابی دولت‌ساخته» یا «احزاب دولتی» متمایز کرد. متأخرترین این نمونه‌ها به تلاش نزدیکان رئیس دولت‌های نهم و دهم برای سازماندهی و یارگیری سیاسی ذیل نام‌هایی مانند «رایحه خوش‌خدمت»، «مهرورزی»، «پایداری» و اخیرا «یکتا» مربوط می‌شود که حتی بعد از دوره حیات آن دولت‌ها نیز با آنچه از آن دوره برای خود باقی گذارده‌اند، به تقلا برای بقا ادامه می‌دهند. این اسامی با توجه به تعارضی که در منافع خود با مبانی مردم‌سالاری دینی و چارچوب‌های قانونمند فعالیت حزبی احساس می‌کنند، به‌ندرت حاضرند خود را ذیل عنوان «حزب» یا یک «تشکل تعریف‌شده سیاسی» عرضه کنند، اما با تساهل می‌توان آنها را نیز به‌عنوان «حزب دولتی» شناسایی کرد که نگارنده در هرحالت، موافق آن نیست.
٨- اکنون که به‌دلیل حجم عظیم مشکلات به‌بارآمده از عملکرد دولت گذشته، دولتمردان از جمله چند نفر از اعضای حزب اعتدال و توسعه که در دولت حضور دارند، باید بیشترین زمان ممکن را به رسیدگی امور کشور بپردازند و عملا برخلاف گذشته ارتباط و حضور آنها در حزب بسیار محدود و عمدتا به برخی جلسات عمومی یا ایام تعطیل و غیرکاری سوق داده شده و بیشتر فعالیت‌های تشکیلاتی توسط نسل دوم حزب و جوانان انجام می‌شود، انتشار چند عکس یا خبر که بر حضور نسل اول حزب دلالت داشته باشد، بسیار ناشیانه و کج‌اندیشانه است.
*عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه
منبع: شرق
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید