آفتابنیوز : به گزارش ایرنا، با انتشار متن اعتراف ها و مطالب عنوان شده از سوی بازداشت شدگان و دست اندرکاران کودتای 25 تیرماه در ترکیه برخی از کارشناسان به این باور رسیده اند که این کودتا با هماهنگی ژنرال ها و افسرانی انجام شده که اهداف و دیدگاههای متفاوتی را دنبال می کردند.
به عقیده این کارشناسان، در این کودتا عناصر جماعت نور به رهبری فتح الله گولن واعظ آمریکا نشین در داخل ارتش، برخی افسرانی که ملی گرای ترک شناخته می شدند و ژنرال ها و افسران هوادار دولت با یکدیگر درگیر شدند و برخی از آنان نیز در جریان کودتا صف عوض کردند.
«اسماعیل حقی پکین» رییس سابق اطلاعات ارتش ترکیه و معاون حزب وطن این کشور شنبه شب در یک میزگرد سیاسی در شبکه تلویزیونی «حابر ترک» در این باره گفت: برخی نکات تاریک در این کودتا وجود دارد، ولی آنچه مسلم است، این کودتا در واقع یک کودتای نظامی علیه خود ارتش بود و هدف اصلی انجام آن تضعیف ارتش بود.
این ژنرال بازنشسته عقیده دارد که حضور گسترده عناصر جماعت نور در داخل ارتش و در رده های فرماندهی ارتش ترکیه و دیگر نهادهای دولتی که تاکنون حدود 60 هزار مظنون در این رابطه دستگیر و یا پاکسازی و از کار برکنار شده اند، نشان می دهد که آنان نیز در این کودتا شرکت داشتند و یا به صف کودتاچیان پیوسته اند.
به گفته وی، مهمترین هدف این کودتا تضعیف کشورهای منطقه و همچنین حکومت و ارتش ترکیه بود و در مقابل این اقدام به نفع آمریکا و رژیم صهیونیستی نتیجه داد.
«پکین» تاکید کرد که تحولات سوریه و هدف استکبار برای تجزیه آن کشور و تاسیس دولت کرد در منطقه یکی دیگر از اهداف طراحان کودتای اخیر ترکیه بود.
آنچه بیشتر جلب توجه می کند، بیانیه کودتاگران بود که با زور اسلحه توسط یکی از گویندگان تلویزیون دولتی ترکیه در شب کودتا قرائت شد.
این بیانیه با عنوان «شورای صلح در وطن» نگارش شده بود و کودتا گران در آن اعلام کرده بودند که کنترل کشور را در دست گرفته اند و حکومت نظامی اعلام شده و مردم از خانه های خود بیرون نیایند.
این در حالیست که نگارنده این سطور در همان ساعات در خیابان های استانبول بود، مردم با کودتاچیان مقابله می کردند و به بالای تانک ها رفته بودند، سربازانی که فریب کودتاچیان را که برای آموزش شبانه به خارج از پادگان آورده شده اند، خورده بودند یکی پس از دیگری به نیروهای امنیتی (پلیس) تسلیم می شدند و یا از محل حادثه فرار می کردند.
مردم هیچگونه توجهی به هشدارهای «شورای صلح در وطن» نمی دادند؛ صف های طویلی در مقابل سوپر مارکت ها در محله ها وجود داشت و مردم در مقابل خودپردازهای بانکها صف بسته بودند، زیرا جمعه شب بود و دو روز بعد تعطیلات آخر هفته در ترکیه بود.
موضوع مهم دیگر این است که همه کودتاهای دهه های گذشته در ترکیه بعد از ساعت 3 بامداد و در شرایطی که مردم و مسوولان در خواب بودند صورت گرفته بود ولی کودتای اخیر از ساعت 21 شب آغاز شد و این به آن معناست که محافلی با لو دادن کودتا زمینه شتابزدگی و انجام زودتر از موعد و در نتیجه نافرجامی کودتا را فراهم آورند.
انتخاب نام «شورای صلح در وطن» برای این کودتا نیز قابل تامل است، چرا که این نام بخشی از شعار «صلح در وطن و صلح در جهان» کمال آتاترک بنیانگذار جمهوری ترکیه است که در سر در همه نهادهای دولتی و مجلس ترکیه نوشته شده و چنین برداشت می شود که انتخاب این نام به منظور القا کردن حضور محافل لائیک در این کودتا می باشد.
نکته دیگر در این رابطه اعتراف دادستانها و مقامات دولتی ترکیه به حضور ژنرالها و مدیران سطح بالای هوادار جماعت گولن در داخل ارتش، شهربانی، سازمان اطلاعات و دیگر نهادهای دولتی است؛ بگونه ای که گفته شده، سرآجودان شخص رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و یاور شخص حلوصی آکار رئیس ستاد ارتش ترکیه عضو جماعت گولن بودند و به این اتهام بازداشت شده اند.
«احمد زکایی اوچ اوک» از افسران بازنشسته ترکیه در این باره عقیده دارد که 50 درصد کادر فعلی ارتش ترکیه و فرماندهان عالیرتبه ارتش از عناصر جماعت نور هستند و در 30 سال گذشته وارد دانشگاه های جنگ و مدارس گروهبانی شده اند و اکنون به طوری که در جریان کودتا شاهد آن بودیم اکثر آنان در مقام های ژنرالی و یا به عنوان سرآجودان رئیس جمهور و فرماندهان مراکز نظامی مشغول وظیفه بودند.
وی می گوید: در دوران خدمت خود بارها با اعلام اسم و شهرت افراد یاد شده این موضوع را به اطلاع فرماندهان ارتش و نمایندگان حزب حاکم رسانده ولی ترتیب اثری داده نشده است.
اوچ اوک معتقد است که جماعت نور سال ها و در دوران اقتدار حزب حاکم بارها سئوالات ورودی دانشگاهها و استخدام دولتی و نظامی را از طریق نفوذی های خود سرقت کرده و در اختیار طرفداران خود قرار داده و به این شکل اکثر قبول شدگان در این امتحانات را هواداران جماعت نور تشکیل می دادند.
به گفته اوک، در هشت سال اول دولت های حزب حاکم عدالت و توسعه، همکاری نزدیک میان فتح الله گولن و دولت رجب طیب اردوغان زمینه های قدرت گرفتن این جماعت در نهادهای حکومتی و پاکسازی نظامیان مخالف جماعت نور و تضعیف نظامیان لائیک را فراهم آورد و اکنون با بروز اختلاف بین اردوغان و گولن، نوک حمله متوجه شخص اردوغان شده است.
اکنون با پاکسازی دهها هزار نفر از ارتش و دیگر نهادهای دولتی ترکیه و ادامه پاکسازی ها و تلاش برای جایگزینی افراد جدید در واقع به نوعی سیستم حکومتی و دولتی ترکیه دچار خدشه شده و نگرانی از احتمال تکرار ناآرامی ها، جامعه ترکیه را نیز نگران کرده است.
تا جایی که رئیس جمهور و نخست وزیر ترکیه از ضعف اطلاعاتی و امنیتی در کشور سخن می گویند و هر دو اعتراف کرده اند که انجام کودتا در کشور را در شب حادثه از افراد نزدیک و فامیل های خود دریافت کرده اند.
رسانه های ترکیه مدعی هستند که در روزهای آتی استعفاهای روسای سازمان اطلاعات (میت) و رئیس ستاد ارتش ترکیه مطرح خواهد شد.