آفتاب بررسی می کند:
آشنایی با کارشناسان مسائل هسته ای و استراتژیک دنیا (5)
گراهام ای.فولر (Graham E. Fuller)
آفتاب‌‌نیوز : 
وی در سال 1982 به عنوان افسر اطلاعات ملی در امور خاورمیانه و آسیای جنوبی در سازمان سیا فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 1986 ریاست شورای اطلاعات ملی را با مسئولیت تام بر عهده گرفت. در سال 1987 بازنشسته شد. اما در اوایل سال بعد به موسسه راند ملحق و در مورد مسائل خاورمیانه، اصولگرایی اسلامی و پی گیری امور مربوط به دمکراسی در خاورمیانه به تحقیق مشغول شد.
برخی از تالیفات فولر عبارتند از: اصول گرایی اسلامی در افغانستان، جغرافیای سیاسی اسلام در افغانستان، جغرافیای سیاسی اسلام و غرب و قبله عالم و کتاب دیگری تحت عنوان آینده اسلام سیاسی. از وی مقالات فراوانی در نشریات و روزنامه های معتبر امریکایی و اروپایی به چاپ رسیده است. در این میان، کتاب قبله عالم، ژئوپلتیک ایران از جمله آثار معروف وی می باشد که در سال 1373 در ایران به فارسی ترجمه شده است. وی در قسمتی از کتاب خود دلیل اساسی تالیف آن را یادآوری این واقعیت می داند که بخش عمده مشکلات ایالات متحده با ایران به علت ناتوانی آن کشور از درک فرهنگ و نحوه عمل با ایران و مردم آن است. فولر افزون بر آن اذعان می دارد که این مشکل بر اثر فقدان تفاهم با برخی از کشورها و مردم به جهان سوم به ویژه ایران بروز کرده است. به عقیده خود، مناسبات ایران و امریکا در دهه های آینده احتمالا صمیمانه نخواهد شد. البته این بدان معنا نیست که آنها نمی توانند روابط خود را اصلاح کنند و منافع متقابل یکدیگر را تامین کنند. اما مناسبات کنونی دو کشور، بار منفی سنگین گذشته را بر دوش می کشد. ایرانیان همچنان به مقاصد امریکا بدبین هستند و مایلند این اعتقاد را حفظ کنند که امریکا قادر است بر مسیر رویدادها در ایران و منطقه تاثیر بگذارند.
فولر نگرانی های واشنگتن نسبت به ایران را در سه زمینه زیر می داند:
1- مساله حمایت ایران از تروریسم بین الملل؛
2- مخالفت ایران با روند صلح خاورمیانه؛
3- برنامه هسته ای ایران که از طرف امریکا تحت عنوان دستیابی ایران به سلاح های کشتار جمعی تعبیر می شود.
فولر معتقد است تهران و واشنگتن در یک مسیر منتهی به درگیری و مجادل قرار دارند و اهداف متضاد و ناسازگاری را در منطقه دنبال می کنند؛ اهدافی که تنها از طریق راه حل دیپلماتیک قابل بحث و گفت و گو نیست.
زیرا هر کشوری بر آن است تا حضور دیگری را در منطقه نفی کند. اما اگر ویژگی این گرایش را در تقابل و رویارویی اصولی بتوان تغییر داد، اهداف متضاد و منازعه انگیز مزبور، احتمالا برای هر دو طرف از انحصار کمتری برخوردار خواهد بود. فولر معتقد است:
1- مساله بوجود آمده بر اثر این قبیل تسلیحات( بزعم او) بیش از آن که به خود جنگ افزار مربوط باشد به رهبری، عقیده و مقاصد کشور ارتباط پیدا می کند. از این رو ایجاد تحولی در ویژگی و ماهیت حکومت، از میزان نگرانی این گونه جنگ افزارها می کاهد.
2- تحلیل های عینی نشان می دهد، تلاش های فعلی ایران در جهت تهدید تسلیحاتی در واقع به مراتب ملایم تر از تلاش های شاه یا تلاش های امروزه عربستان سعودی و عراق است و ایران به عنوان بزرگترین قدرت ژئوپلتیک حوزه خلیج فارس به طور قطع تا سطحی که آن را ضروری و عملی بداند، خود را مسلح و مجهز خواهد ساخت وی می افزاید این به نفع همه منطقه است که تکثیر ازدیاد سلاح های استراتژیک در تمام کشورها از جمله اسرائیل محدود گردد. اما مساله مهم تراین است که باید دگرگونی هایی در موضع گیری ها، سیاست ها و رفتار ایران در خصوص بکار گیری این قبیل سلاح ها صورت گیرد که متاسفانه در دراز مدت جلوگیری از دست یابی قدرت های منطقه ای بلند پرواز از جمله مصر و ترکیه به سلاح های کشتار جمعی دشوار خواهد بود. کوتاه سخن اینکه، به نظر فولر راه حل کاملا رضایت بخشی برای نقش نظامی ایران در منطقه وجود نخواهد داشت، جز اینکه برای کاهش میزان خصومت و نه حذف آن ـ در بخش ها و منازعات استراتژیک دراز مدت در منطقه کارهایی انجام گیرد.
وی در سال 1982 به عنوان افسر اطلاعات ملی در امور خاورمیانه و آسیای جنوبی در سازمان سیا فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 1986 ریاست شورای اطلاعات ملی را با مسئولیت تام بر عهده گرفت. در سال 1987 بازنشسته شد. اما در اوایل سال بعد به موسسه راند ملحق و در مورد مسائل خاورمیانه، اصولگرایی اسلامی و پی گیری امور مربوط به دمکراسی در خاورمیانه به تحقیق مشغول شد. برخی از تالیفات فولر عبارتند از: اصول گرایی اسلامی در افغانستان، جغرافیای سیاسی اسلام در افغانستان، جغرافیای سیاسی اسلام و غرب و قبله عالم و کتاب دیگری تحت عنوان آینده اسلام سیاسی. از وی مقالات فراوانی در نشریات و روزنامه های معتبر امریکایی و اروپایی به چاپ رسیده است. در این میان، کتاب قبله عالم، ژئوپلتیک ایران از جمله آثار معروف وی می باشد که در سال 1373 در ایران به فارسی ترجمه شده است. وی در قسمتی از کتاب خود دلیل اساسی تالیف آن را یادآوری این واقعیت می داند که بخش عمده مشکلات ایالات متحده با ایران به علت ناتوانی آن کشور از درک فرهنگ و نحوه عمل با ایران و مردم آن است. فولر افزون بر آن اذعان می دارد که این مشکل بر اثر فقدان تفاهم با برخی از کشورها و مردم به جهان سوم به ویژه ایران بروز کرده است. به عقیده خود، مناسبات ایران و امریکا در دهه های آینده احتمالا صمیمانه نخواهد شد. البته این بدان معنا نیست که آنها نمی توانند روابط خود را اصلاح کنند و منافع متقابل یکدیگر را تامین کنند. اما مناسبات کنونی دو کشور، بار منفی سنگین گذشته را بر دوش می کشد. ایرانیان همچنان به مقاصد امریکا بدبین هستند و مایلند این اعتقاد را حفظ کنند که امریکا قادر است بر مسیر رویدادها در ایران و منطقه تاثیر بگذارند.
فولر نگرانی های واشنگتن نسبت به ایران را در سه زمینه زیر می داند:
1- مساله حمایت ایران از تروریسم بین الملل؛
2- مخالفت ایران با روند صلح خاورمیانه؛
3- برنامه هسته ای ایران که از طرف امریکا تحت عنوان دستیابی ایران به سلاح های کشتار جمعی تعبیر می شود.
فولر معتقد است تهران و واشنگتن در یک مسیر منتهی به درگیری و مجادل قرار دارند و اهداف متضاد و ناسازگاری را در منطقه دنبال می کنند؛ اهدافی که تنها از طریق راه حل دیپلماتیک قابل بحث و گفت و گو نیست.
زیرا هر کشوری بر آن است تا حضور دیگری را در منطقه نفی کند. اما اگر ویژگی این گرایش را در تقابل و رویارویی اصولی بتوان تغییر داد، اهداف متضاد و منازعه انگیز مزبور، احتمالا برای هر دو طرف از انحصار کمتری برخوردار خواهد بود. فولر معتقد است:
1- مساله بوجود آمده بر اثر این قبیل تسلیحات( بزعم او) بیش از آن که به خود جنگ افزار مربوط باشد به رهبری، عقیده و مقاصد کشور ارتباط پیدا می کند. از این رو ایجاد تحولی در ویژگی و ماهیت حکومت، از میزان نگرانی این گونه جنگ افزارها می کاهد.
2- تحلیل های عینی نشان می دهد، تلاش های فعلی ایران در جهت تهدید تسلیحاتی در واقع به مراتب ملایم تر از تلاش های شاه یا تلاش های امروزه عربستان سعودی و عراق است و ایران به عنوان بزرگترین قدرت ژئوپلتیک حوزه خلیج فارس به طور قطع تا سطحی که آن را ضروری و عملی بداند، خود را مسلح و مجهز خواهد ساخت وی می افزاید این به نفع همه منطقه است که تکثیر ازدیاد سلاح های استراتژیک در تمام کشورها از جمله اسرائیل محدود گردد. اما مساله مهم تراین است که باید دگرگونی هایی در موضع گیری ها، سیاست ها و رفتار ایران در خصوص بکار گیری این قبیل سلاح ها صورت گیرد که متاسفانه در دراز مدت جلوگیری از دست یابی قدرت های منطقه ای بلند پرواز از جمله مصر و ترکیه به سلاح های کشتار جمعی دشوار خواهد بود. کوتاه سخن اینکه، به نظر فولر راه حل کاملا رضایت بخشی برای نقش نظامی ایران در منطقه وجود نخواهد داشت، جز اینکه برای کاهش میزان خصومت و نه حذف آن ـ در بخش ها و منازعات استراتژیک دراز مدت در منطقه کارهایی انجام گیرد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید