آفتابنیوز : سرویس بینالملل- روزنامه «کریستین ساینس مانیتور» با انتشار گزارشی اشاره میکند که تغییر در روابط امریکا در حوزه نوع رویکرد در قبال ایران و ترکیه چالش برانگیزترین مسائل در منطقه هستند و انتخاب دونالد ترامپ به نظر میرسد به احتمال زیاد وضعیت را در خاورمیانه مغشوش خواهد کرد.
به گزارش آفتابنیوز؛ این روزنامه اشاره میکند که با پیروزی ترامپ باید انتظار ابهام و عدم قطعیت بیشتر در حوزه مسائل خاورمیانه را داشت. این روزنامه اشاره میکند که ترامپ تاحدودی برخی از رئوس کار خود در قبال منطقه را بیان کرده است؛ از جمله موضع منفیاش در قبال ناتو، تمایلاش به نابود کردن داعش و نگهداشتن متحدان سنتی امریکا برای افزایش توان نظامی و وابستگیهای امنیتی در منطقه. ترامپ همچنین از «ولادیمیر پوتین» رییسجمهوری روسیه تحسین و تقدیر بعمل آورده است. همچنین به نظر میرسد «رجب طیب اردوغان» ریسجمهوری ترکیه نیز از انتخاب او خرسند است و جزو یکی از اولین رهبرانی بود که پیروزی او را در انتخابات تبریک گفت و از او برای سفر به ترکیه دعوت بعمل آورد. اردوغان از نتیجه انتخابات امریکا به عنوان آغاز فصلی تازه یاد کرد و آن را نشانهای مثبت خواند.
کرییستین ساینس مانیتور در ادامه اشاره میکند که در دوران زمامداری «باراک اوباما» رییسجمهوری امریکا در کاخ سفید روابط ترکیه و امریکا تیرهتر شد و آن هم به دلیل افزایش خط مشی اقتدارگرایانه اردوغان و اختلافنظر طرفین بر سر حمایت امریکا از شبهنظامیان کرد سوری در جنگ سوریه بود؛ شبه نظامیانی که ترکیه آنان را تروریست قلمداد میکند.
«بهلول اوزکان» تحلیلگر در دانشگاه «مرمره» استانبول در این باره میگوید: «یک چشمانداز مثبت و یک چشمانداز منفی از نقطهنظر اردوغان وجود دارند. ترامپ به احتمال زیاد به مسائل حقوق بشری در ترکیه و بازداشت روزنامهنگاران و اساتید دانشگاهی بیتوجه خواهد بود. این موضوع به نفع حزب عدالت و توسعه تمام خواهد شد. با این حال، در حوزه سیاست خارجی اردوغان از گروههای اسلامگرا در سوریه حمایت به عمل میآورد. در حالی که ترامپ مخالف این گروههاست و آنان را بنیادگرا قلمداد میکند این موضوع میتواند خللی جدی در کمکهای نظامی و امنیتی امریکا به دولت ترکیه بوجود آورد.»
این روزنامه اما اشاره میکند که اردوغان و ترامپ هر دو شباهتهایی با یکدیگر دارند. اوزکان در اینباره میگوید: «آنان هر دو به یک زبان صحبت میکنند؛ میتوان آنان را رهبران راست افراطی نامید. هر دوی آنان عاشق املاک و ساخت و ساز هستند. اردوغان در زمینه پلسازی، صنعت هوانوردی و ساختمانسازی فعال است.» پیشبینی میشود که اولویت شماره یک ترکیه در رابطه با امریکا پیگیری درخواست استرداد «فتح الله گولن» واعظ ترک ساکن پنسیلوانیا باشد که اردوغان او و طرفدارانش را مسئول اصلی کودتای نافرجام در ترکیه میداند. کریستین ساینس مانیتور اشاره میکند که شاید این رویا برای ترکیه تحقق پذیرد؛ زیرا ژنرال بازنشسته «مایکل فلین» که یکی از گزینههای احتمالی مشاوره عالی نظامی برای دولت ترامپ است اخیرا در یادداشتی در نشریه «هیل» از ترکیه به عنوان مهمترین متحد امریکا یاد کرده است. از دید ترکیه واشنگتن در اقدامی تلافیجویانه گولن را در برابر پناه دادن آنکارا به اسامه بن لادن در داخل خاک خود جای داده است که این موضوع باید برطرف شود.
روزنامه «کریستین ساینس مانیتور» در ادامه این موضوع را مطرح میکند که تندروها در ایران و امریکا همچنان علیه توافق هستهای صحبت میکنند. این روزنامه این پرسش را مطرح میکند که آیا ترامپ تاجر مسلکانه و عملگرایانه با ایران برخورد خواهد کرد یا آن که ایدئولوژی ضدایرانی را در قبال برجام در پیش خواهد گرفت و خواستار از بین بردن برحام خواهد شد؟
این روزنامه اشاره میکند که مقامهای ایرانی همچنان در قبال ترامپ موضعی محتاطانه را در پیش گرفتهاند. این روزنامه به نقل از تحلیلگری سیاسی در مرکز مطالعات استراتژیک اتاق فکر وابسته به نهاد ریاستجمهوری مینویسد: «سیگنالهایی رد و بدل شدهاند. ترکیب کابینه ترامپ هنوز معلوم نشده است به همین خاطر ایران محتاطانهتر عمل میکند تا بتواند ارزیابی دقیقی از سیاست دفاعی و سیاست خارجی ترامپ داشته باشد.»
مجتبی موسوی بنیانگذار یک سایت محافظهکار معتقد است که پیروزی غیرمنتظره ترامپ ممکن است نقطه شروعی برای پایان دادن به امید بازیگران سیاسی و اقتصادی غربگرا در ایران باشد. او میگوید: «تقریبا مطمئن هستم که شعارهای تندروانه ترامپ میتواند بهانهای به دست محافظهکاران در ایران دهد که بگویند مصالحه و همکاری با امریکا غیرممکن است و آنان قابل اعتماد نیستند.»
در همین حال، سایت تحلیلی «المانیتور» نیز در گزارش مفصلی به قلم «لورا روزن» خبرنگار آن سایت که اخبار مرتبط با خاورمیانه را نیز پوشش میداد به چشم انداز سرنوشت سیاست امریکا در خاورمیانه در دوران ریاست جمهوری ترامپ پرداخته است.
او مینویسد: «سرنوشت توافق هستهای با ایران و راهحل برای جنگ داخلی سوریه و دیگر مسائل مرتبط با سیاست خارجی به انتصاب افرادی بستگی دارد که ترامپ آنها را در کابینهاش قرار خواهد داد.»
روزن در ادامه اشاره میکند که یک مقام ارشد که بر روی امور مرتبط با ایران در وزارت امور خارجه امریکا کار میکند به «المانیتور» میگوید: «همه چیز بستگی به آن دارد که چه کسانی در کابینه ترامپ قرار خواهند گرفت. در هر حال هر کسی که عهدهدار مقام وزارت امور خارجه شود با فهرست بلندبالایی از چالشها در حوزه سیاست خارجی مواجه خواهد بود.»
وی افزوده است که «زلمای خلیلزاد» نماینده پیشین امریکا در سازمان ملل متحد و یکی از افرادی که احتمال انتصاب او در مقام وزارت امور خارجه دولت ترامپ وجود دارد در یکی از گزارشهای خود اشاره کرده بود که به نظر میرسد تهدید افراطگرایی مذهبی از دید ترامپ اصلیترین خطر برای ایالات متحده است. بههمینخاطر او میخواهد امریکا نیروهای بیشتری را برای هدف قرار دادن تروریستها به منطقه اعزام کند.
روزن اشاره میکند که درباره توافق هستهای هفته گذشته فهرستی بلندبالا از افراد احتمالی برای برعهده گیری سمتهای امنیت ملی و سیاست خارجی منتشر شدند که طیف گستردهای از دیدگاههای ایدئولوژیک را در بر میگیرند و برخی از آنان در انتقاد ترامپ از حمله امریکا علیه عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی با او همراه نیستند و برخی دیگر نیز نسبت به درگیری نظامی امریکا در خاورمیانه تمایل زیادی ندارند.
او اشاره میکند که در میان گزینههای احتمالی برای برعهدهگیری سمت وزارت امور خارجه و امنیت ملی، جان بولتون نماینده سابق امریکا در سازمان ملل متحد و نیوت گینگریچ نماینده سابق مجلس سرسختانهترین موضع را در قبال ایران و توافق هستهای دارند و در مقابل زلمای خلیلزاد و استنلی مک کریستل فرمانده سابق امریکایی در افغانستان رویکردی پراگماتیستیتر را دارند و احتمالا از گفتوگو با ایران استقبال میکنند و باب کورکر نیز موضع میانهتری نسبت به بولتون و گینگریچ خواهد داشت.
ملت ایران و خاورمیانه تسلیت عرض میکنم .
چشم انداز سرنوشت سیاست امریکا در خاورمیانه به انتخاب وزرای امورخارجه ودفاع بستگی دارد تا تعیین انها باید صبرنمود