رسیدن مقام وزارتخارجه به غولنفتی اکسونموبیل بهنفع ایران و روسیه تمام خواهد شد
آفتابنیوز : سرویس بینالملل- «رکس تیلرسون» نامش به عنوان یکی از گزینههای احتمالی برای وزارت امور خارجه امریکا مطرح شده است در نتیجه، احتمال رسیدن مقام وزیر امور خارجه به میت رامنی نامزد پیشین انتخابات امریکا تا حد زیادی کاهش یافته است. کارشناسان ارزیابی میکنند که در صورت تصدیگری تیلرسون در این مقام، این موضوع به نفع ایران و روسیه خواهد بود اما چرا و چگونه؟ و این که تیلرسون کیست؟
به گزارش آفتابنیوز؛ انتشار خبر انتصاب احتمالی او، بسیاری را شوکه کرده است. تیلرسون رییس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت «اکسون موبیل» است. او هیچ تجربه دیپلماتیکی ندارد و هیچ مقام سیاسی رسمیای نداشته است. او یکی از دوستان نزدیک «ولادیمیر پوتین» رییسجمهوری روسیه است و از اواخر دهه ۹۰ میلادی بعنوان یکی از اصلیترین مدیران اجرایی منطقهای کارش را با اکسون موبیل آغاز کرد.
برخی از تحلیلگران معتقدند که طرح نام تیلرسون به عنوان نامزد احتمالی وزارت امور خارجه امریکا به گفتوگو و سیاست پشتپرده صنعت جهانی نفت مربوط است و این با توجه به نقش مشکلسازی است که شرکتهای نفتی در روابط بینالمللی بازی میکنند و این موضوع میتواند دلیلی برای نگرانی باشد.
با این حال ایران نباید نگرانیای از این بابت داشته باشد چرا که تیلرسون میتواند به چشمانداز بقای برجام کمک کند. او چهرهای عملگرا محسوب میشود و میتواند فراتر از تعلقات خاطر ایدئولوژیک افرادی مانند جان بولتون که خواستار بمباران ایران است به تعامل با ایران بپردازد.
آیا تیلرسون به تحریم ایران باوری دارد؟
در جلسهای با شرکت سهامداران اکسون موبیل در مه سال ۲۰۱۴ میلادی تیلرسون اظهار داشت که از تحریم ایران حمایت نمیکند چرا که همه چیز را سختتر میکند. برای شرکتهای بینالمللی مانند اکسون موبیل قطعا معامله با ایران پرسود خواهد بود. در نتیحه وزارت امور خارجه او میتواند به نفع چین، روسیه و اروپاییها نیز باشد که خواستار وضع دوباره تحریمها علیه ایران و برهمخوردن برجام نیستند.
تیلرسون خواستار ورود اکسون موبیل به ایران بود
در مصاحبهای با شبکه خبری سی ان بی سی در ماه مارس سال جاری میلادی، تیلرسون روشن ساخته بود که ایران را بازاری جذاب برای اکسون موبیل علیرغم تحریمهای امریکا دیده است. او گفته بود: «شرکتهای امریکایی علیرغم علاقهای که به سرمایهگذاری در ایران دارند قادر به این کار نیستند. بسیاری از رقبای اروپایی ما فعالانه مشغول کار با ایران هستند. باید منتظر ماند و دید که وضعیت قراردادها چگونه خواهد بود. باید صبر کرد و دید که وضعیت برای شرکتهای امریکایی بهتر شود اما قطعا ما به سرمایهگذاری در ایران کشوری با منابع فراوان توجه میکنیم.»
آیا او موضع تندی علیه ایران اتخاذ خواهد کرد؟
یک قانون نانوشته وجود دارد و آن اینکه موضعگیری شما بستگی به شرایطی و حایگاه دارد که در آن قرار دارید. به احتمال زیاد تیلرسون نیز در مقام وزارت امور خارجه امریکا مواضعی را علیه ایران اتخاذ کرد اما قطعا نه به شدت بولتون جنگطلب و سیاستمدارانی چون او. تیلرسون گزینه ترامپ برای حفظ برجام خواهد بود؛ برجامی که میراث جان کری وزیر امور خارجه امریکاست. او به احتمال زیاد اقتدار بیشتری نسبت به بولتون برای در دستگرفتن امور دارد چرا که سابقه مدیریتی داشته است اما ترامپ احتمالا به او به دیده یک همکار مینگرد.
در این میان نشریه «فارین پالسی» نیز از تیلرسون به عنوان یکی از دوستان نزدیک پوتین یاد میکند و مینویسد: «او بیش از ۱۲ سال است که رییس بزرگترین شرکت نفتی است و هیچ تجربه دولتیای ندارد. او تجربه زیادی در تعامل با روسیه دارد. تیلرسون و پوتین از دوران ریاستجمهوری بوریس یلستین با یکدیگر آشنایی داشتهاند. در سال ۲۰۱۱ میلادی تیلرسون با انعقاد قراردادی اجازه دسترسی اکسون موبیل به منابع روسیه را پیدا کرد و به شرکت روسنفت اجازه سرمایهگذاری در اکسون موبیل را داد البته این توافق پس از تحریمهای امریکا علیه روسیه در سال ۲۰۱۴ میلادی متوقف شد. تیلرسون همچنین علیه تحریمهای امریکا و اتحادیه اروپا ضد روسیه صحبت کرده است؛ آنهم تحریمهایی که با هدف مجازات روسیه پس از تهدید تمامیت ارضی اوکراین وضع شدند. او در سال ۲۰۱۳ میلادی نشان دوستی یکی از مهمتریم جایزههای روسیه برای خارجیها را از پوتین دریافت کرد. او هم اکنون صاحب ۱۶۱ میلیون دلار از سهام اکسون موبیل است.»
اگر او وزیر امور خارجه شود این گسستی درسیاست خارجی امریکا از دوران جنگ سرد به این سو خواهد بود که فردی اقتصادی زمام امور دستگاه دیپلماسی امریکا را در دست خواهد گرفت. او با ترامپ احتمالا اختلافنظرهای قابل توجهی خواهد داشت از جمله درزمینه تجارت آزاد که تیلرسون حامی آن است و در زمینه پیمان "نفتا" که در سال ۲۰۱۲ میلادی در شورای روابط خارجی، او در سخنرانیای آن را تحسین کرده بود و خواستار سرمایهگذاری شرکتهای امریکایی در کانادا و مکزیک شده بود. همچنین در زمینه تغییرات اقلیمی که تیلرسون معتقد به لزوم اتخاذ ضوابطی برای جلوگیری از تغییرات بیش از اندازه زیست محیطی است در حالی که ترامپ به این موضوع باوری ندراد. فارین پالسی اما اشاره میکند که هم تیلرسون و هم ترامپ از رسانههای جریان اصلی دلخوشی ندارند. تیلرسون در سخنرانیای گفته بود که رسانهها تنها میخواهند داستانهای هولناک بنویسند.
تیلرسون
یک سرو گردن بالاتر از
خشونت طلبانی مانندجان بولتون نماینده سابق امریکا در سازمان ملل متحد و نیوت گینگریچ نماینده سابق مجلس است