فهرست 10 فناوری نوظهور برتر 2016 که توسط شورای فناوریهای نوظهور مجمع جهانی اقتصاد با همکاری مجله Scientific American تدوین شده، به نمایش پیشرفتهای فناورانهای پرداخته که به باور اعضای این شورا، از قدرت بهبود زندگی، تحول صنایع و تامین امنیت سیاره زمین برخوردارند. این فهرست همچنین به ارائه فرصتی برای مطرح کردن خطرات و نگرانیهای انسانی، اجتماعی، اقتصادی یا زیست محیطی پرداخته که فناوریها ممکن است پیش از استفاده گسترده ایجاد کنند.
به گفته دکتر برنارد میرسون، مدیر ارشد ابتکار در شرکت آیبیام و رئیس متاشورای فناوریهای نوظهور، آیندهپژوهی برای فناوریهای نوظهور در انطباق با تحولات تغییردهنده جهان بسیار اهمیت دارد و به کارشناسان اجازه میدهد زمان کافی برای آمادهسازی پیش از بروز اخلال داشته باشند.
یکی از معیارهایی که توسط اعضای شورا طی بررسیهایشان استفاده میشود، این احتمال است که سال 2016 نشانگر اوجی در توسعه هر فناوری باشد. از این رو، فهرست مذکور شامل فناوریهایی است که طی سالهای گذشته شناخته شدهاند اما امسال به بلوغی رسیدهاند که تاثیر آنها به شکل معنیداری حس شده است.
1- نانوحسگرها و اینترنت نانواشیا
اینترنت اشیا قرار است 30 میلیارد دستگاه را تا سال 2020 به هم مرتبط کند، از این رو یکی از زمینههای مورد تمرکز هیجانانگیز، نانوحسگرهای قادر به حرکت در بدن انسان یا قابل ادغام در مواد ساختمانی هستند. این اینترنت نانواشیا زمانی که اتصال یابد، میتواند تاثیر بسیار بزرگی در آینده پزشکی، معماری، کشاورزی و ساخت دارو داشته باشد.
2- باتریهای نسل آینده
یکی از بزرگترین موانع که سر راه انرژی تجدیدپذیر قرار دارد، تطبیق عرضه و تقاضا است اما پیشرفتهای اخیر در ذخیره انرژی با استفاده از باتریهای مبتنی بر سدیم، آلومینیوم و روی باعث عملی شدن شبکههای کوچک برق شده که میتوانند منابع انرژی پاک، قابل اطمینان و همیشگی برای همه روستاها فراهم کند.
3- زنجیره بلوکی
زنجیره بلوکی یک مدل از پایگاه داده توزیع شده است که در ایجاد بیتکوین به جهان معرفی شد. این پایگاه داده به صورت مستمر فهرستی از رکوردها (ردهها) را که هرکدام به گزینههای قبلی فهرست ارجاع میدهند، حفظ میکند و بدین وسیله در مقابله با تضعیف یا بازنگری غیرمجاز تقویت میشود. اولین و معروفترین استفاده از فناوری زنجیره بلوکی در دفتر کل تراکنشهای بیتکوین اتفاق افتاده است که الهام بخش ایجاد سایر ارزهای رمز پایه و پایگاههای داده توزیع شده مستحکم شده است.
سرمایهگذاری مخاطرهآمیز بیش از یک میلیارد دلار در این حوزه در سال 2015، نشانگر تاثیر اجتماعی و اقتصادی فناوری نوظهور زنجیره بلوکی در تغییر بنیادی کارکرد بازارها و دولتها است.
4- مواد دوبعدی
گرافن ممکن است شناخته شدهترین ماده تک اتمی باشد، اما تنها ماده دارای این مشخصه نیست. کاهش هزینههای تولید به این معنی است که این مواد دوبعدی در طیف گستردهای از کاربردها از فیلترهای هوا و آب گرفته تا نسل جدید فناوریهای پوشیدنی و باتریها در حال ظهور هستند.
5- خودروهای خودران
خودروهای خودران ممکن است در بیشتر کشورها قانونی نشده باشند، اما پتانسیل آنها برای نجات جان انسانها، کاهش آلودگی هوا، تقویت اقتصاد و ارتقای کیفیت زندگی برای کهنسالان و سایر بخشهای جامعه باعث موضعگیری سریع پیشگامان مهم فناوری در مسیر خودمختاری کامل خودرو شده است.
6- اندام روی تراشه
مدلهای مینیاتوری اندام انسان به اندازه یک حافظه فلش میتوانند تحقیقات پزشکی و اکتشافات دارویی را با ارائه امکان مشاهده مستقیم عملکرد مکانیسم زیستی که تا پیش از این ممکن نبود، متحول کند.
7- سلولهای خورشیدی پروسکایت
این ماده فتوولتائیک جدید در مقایسه با سلول خورشیدی سیلیکون، سه پیشرفت داشته که از آن جمله میتوان به ساخت آسانتر آن، قابلیت کاربری این ماده در همه جا و تولید موثرتر انرژی اشاره کرد.
8- اکوسیستم هوش مصنوعی باز
پیشرفتهای به اشتراک گذاشته شده در پردازش زبان طبیعی و الگوریتم آگاهی اجتماعی به همراه در دسترس بودن بیسابقه دادهها، به زودی به دستیاران دیجیتالی کمک خواهد کرد تا کارهای متنوعی از پیگیری مسائل مالی و سلامت انسان گرفته تا مشاوره در انتخاب وسایل خانه همکاری کنند.
9- اپتوژنتیک
استفاده از نور و رنگ برای ثبت فعالیت نورونهای مغز از چندی پیش به کار گرفته شده است، اما پیشرفتهای اخیر به این معنی است که میتوان نور را در اعماق بیشتری از مغز منتقل کرد. این دستاورد میتواند به درمان بهتر افراد مبتلا به اختلالات مغزی منجر شود.
10- مهندسی متابولیک سیستمها
پیشرفتها در زیستشناسی مصنوعی، زیستشناسی سیستمها و مهندسی تکاملی به ساخت ارزانتر و بهتر مواد شیمیایی سازنده است.
شواری فناوریهای نوظهور مجمع جهانی اقتصاد برای تدوین این فهرست با بهرهبرداری از تخصص جمعی این مجمع به شناسایی مهمترین روندهای فناوری اخیر پرداخته است. این شورا با این کار قصد دارد آگاهی عمومی را در مورد پتانسیل فناوریها افزایش داده و به بسته شدن شکاف در سرمایهگذاری، قانونگذاری و درک عمومی که اغلب باعث خنثی شدن پیشرفت میشوند، کمک کند.