راهی جز نیروگاه هسته ای و جود ندارد

آفتاب‌‌نیوز : 1- بررسی چشم انداز 20 ساله آتی انرژی در جهان و جمهوری اسلامی ایران بیانگر آن است که هر سه عامل تاثیر گذار بر روند رشد مصرف انرژی یعنی رشد اقتصادی، رشد جمعیت و محدودیتهای زیست محیطی همگی موجب تغییر و تحولات اجتناب پذیری به شرح زیر در روند تامین انرژی در جهان خواهند شد:
الف – طی 20 سال آینده رشد اقتصادی و جمعیت در کشورهای در حال توسعه نظیر ایران بیشتر از رشد این دو عامل در کشورهای صنعتی و توسعه یافته خواهد بود. لذا علیرغم اینکه در حال حاضر کشورهای صنعتی بیشترین سهم در تولید برق جهان را دارا می باشند، ولی این سهم طی دو دهه آتی به نفع کشورهای در حال توسعه به میزان چشم گیری تغییر خواهد یافت.
ب – بیشترین رشد تقاضای برق توسط کشورهای در حال توسعه بویژه کشورهای آسیایی صورت می گیرد. در جمهوری اسلامی ایران تولید برق تا سال 2025 دارای متوسط رشد 87/5 درصد خواهد بود.
ج – مشابه افزایش تقاضای انرژی در کشورهای در حال توسعه میزان دی اکسید کربن نیز در این کشورها همچنان افزایش خواهد یافت. از این رو متناسب با میزان رشد مصرف انرژی و سهم کشورها در آلودگی محیط زیست می بایست راهکارهای حفظ محیط زیست و نتیجه دستیابی به توسعه پایدار بطور جدی رعایت گردد. از آن میان می توان بر گرایش جدی به سوی منابع انرژیهای جایگزین و پاک تاکید کرد. بدون تردید انرژی اتمی یکی از انرژیهای پاک می باشد که قادر است به میزان بالا و مقرون به صرفه جایگزین منابع انرژی های فسیلی و آلاینده گردد.
2- با توجه با آنچه عنوان شد روند رشد نسبی تولید برق از نیروگاههای هسته ای طی دوره 20 سال آینده، اجتناب ناپذیر خواهد بود. بطوریکه برنامه ریزی و تدوین استراتژی انرژی در سایه راهبردهای متعارف و متکی به منابع انرژی های سنتی دیگر جوابگوی اهداف توسعه پایدار بویژه در کشورهای در حال توسعه از جمله جمهوری اسلامی ایران نخواهد بود. ظرفیت نیروگاههای هسته ای در دنیا از 358220 مگاوات در سال 2002 به حدود 385354 مگاوات در سال 2025 افزایش خواهد یافت.این میزان افزایش در حالی است که قرار است کشورهای اروپایی در خلال همین دوره 32993 مگاوات نیروگاههای هسته ای خود را از مدار خارج سازند. در مقابل کشورهای در حال توسعه آسیایی ظرفیت نیروگاههای خود را در دوره مزبور 38725 مگاوات افزایش خواهند داد.
3- همچون دیگر کشورهای در حال توسعه و بر مبنای امکان سنجی ساخت نیروگاه های هسته ای در ایران، با احتساب رشد میانی سهم برق هسته ای در آرایش نیروگاههای کشور تا سال 2021 به میزان 7000 مگاوات مشخص شده است. از طرفی روند توجیه اقتصادی تولید سوخت هسته ای متناسب با میزان تولید می باشد، لذا این امر ایجاب می نماید که در آینده بر مبنای پیش بینی رشد بالای اقتصادی ظرفیت نیروگاههای هسته ای کشور حداقل تا سقف 10000 مگاوات توسعه یابد.
4- معادن اورانیوم متعددی در دنیا قابل بهره برداری می باشند که 70درصد آنها متعلق به تنها چهار کشور هستند. از آن میان استرالیا و کانادا بیتشترین سهم کنترل، تولید و عرضه را عهده دار می باشند. بطوریکه در حال حاضر بیشترین عرضه اورانیوم توسط شرکتهای بزرگ چند ملیتی استرالیایی و کانادایی صورت می پذیرد.
5- قسمت اعظم اورانیوم موجود جهان مصرف تامین سوخت 440 نیروگاه هسته ای جهان می گردد و با توسعه نیروگاه های هسته ای تقاضای سوخت هسته ای فراتراز منابع موجود جهان افزایش خواهد یافت. از طرفی با اعمال انحصار طلبی ها و سیاستهای یکجانبه همه ساله به علت عدم بهره برداری کافی از منابع شناخته شده اورانیوم تامین سوخت نیروگاه ها با کمبود مواجه می شود.
6- توسعه بهره برداری اقتصادی از منابع اورانیوم موجود جهان فراتر از منابع شناخته شده کنونی امری است اجتناب پذیر که می بایست جایگزین روشهای انحصار طلبانه معدود کشورهای عرضه کننده کنونی گردد و بجای اعمال محدودیت بر توسعه تولید سوخت هسته ای توسط دیگر کشورها، روشهای حمایت، تشویق و مساعدت های فنی طبق مفاد NPT عمل گردد. اینگونه حمایتها بویژه درخصوص کشورهایی که دارای منابع اورانیوم می باشند بیش از دیگران می بایست اعمال شود.
7- چرخه سوخت هسته ای شامل مراحل فنی متعددی است که راه اندازی آن مستلزم دانش ویژه و فرآیندی از فناوریهای پیشرفته ای است که به طور مستمر در حال تکامل می باشند. مضافا اینکه دسترسی به چرخه سوخت هسته ای رهیافتی است دراز مدت که نمی توان در زمان نیاز حاد در کوتاه مدت بدان دست یافت.
8- در صورتی که شرایط مطلوب بوجود نیاید حتی با سرمایه گذاری های هنگفت زمان کافی برای عملیات اکتشاف جهت توسعه بخش اعظم ذخایر اورانیوم باقی نخواهد ماند. بهره برداری از بسیاری از معادن اورانیوم مستلزم صرف هزینه هایی بالاست و هیچ اطمینانی از عرضه اورانیوم با هزینه پایین بدون سرمایه گذاری بر روی منابع جدید اورانیوم متصور نمی باشد.
9- سعی بر آن است که تکنولوژی چرخه سوخت و غنی سازی اورانیوم به طور مستمر ارتقا یافته و ما با فناوریها و روشها مقرون به صرفه نوین که قادر گردند با هزینه کمتر برخوردار از کارایی بالاتر یا حداقل کارایی برابر باشد، جایگزین شود‍. یکی از تکنولوژی های جدید در فرآیند غنی سازی استفاده از سانتریفیوژ نوین است که از مزایای آن صرف بسیار پایین انرژی به ازای یک واحد غنی سازی می باشد که در حجم کوچکتر ساخته می شود که از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است.
10- بدیهی است با اتکا به ظرفیت کنونی تولید اکسید اورانیوم در جهان که به دلیل مسائل سیاسی حاکم بر تامین سوخت و نیز شرایط و الزامات تعیین شده توسط کشورهای تولید کننده رویکرد کشورهای دارنده نیروگاه هسته ای بویژه کشورهای در حال توسعه آسیایی همچون ایران که می بایست بخش قابل ملاحظه ای از برق مورد نیاز خود را توسط نیروگاههای هسته ای تامین نمایند الزاما می بایست به سمت عدم وابستگی و داشتن چرخه سوخت هسته ای مستقل و حصول اطمینان جهت عرضه سوخت مورد نیاز خود باشند.
11- هر چند در شرایط کنونی حتی هزینه روند غنی سازی و تولید سوخت هسته ای نیروگاههای کشور در نهایت قیمت تمام شده سوخت نهایی در داخل کشور توجیه پذیر است، ولی در واقع این اقدام برای جمهوری اسلامی ایران با توجه به هزینه ها فرصت بوجود آمده در مقایسه با قیمت نفت خام (با فرض هر کیلوگرم سوخت اورانیوم معادل 637 بشکه نفت خام) ضمن تضمین تامین سوخت هسته ای نیروگاههای کشور از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه و سود برانگیز خواهد بود.
12- برای تامین سوخت مورد نیاز 7000 نیروگاه هسته ای در برنامه جمهوری اسلامی ایران، کشور به بیش از 1500 تن اورانیوم نیازمند خواهد بود که تحت شرایط عادی و بدون در نظر گرفتن مسائل سیاسی، در شرایط کنونی غالبا تامین سوخت توسط عرضه کنندگان با مشکل مواجه می گردد. مضافا اینکه در شرایط ژئوپلتیکی جمهوری اسلامی ایران، اتکا به دیگر کشورها نسبت به تامین سوخت کاملا غیر موجه می باشد از طرفی با توسعه و افزایش میزان سوخت هسته ای می توان ضمن عدم وابستگی و صرفه جویی های ارزی، در آینده به عنوان تولید کننده سوخت هسته ای برای کشور کسب درآمد نیز نمود. مضافا اینکه در صورت وابستگی کشور، هرگونه تاخیر در عرضه و یا کمبود سوخت منجر به خاموشی و یا کارایی پایین نیروگاهها شده که عواقب مالی و اقتصادی کلان و غیر قابل جبرانی را به دنبال خواهد داشت.