آفتابنیوز : «ویتو مسینا» سرپرست ایتالیایی هیات کاوشهای باستانی دره شمی از مرکز پژوهشها و کاوشهای باستانشناسی تورینو وابسته به دانشگاه تورینو؛ افزود: کاوشهای صورت گرفته در چند سال اخیر در دره شمی نشان میدهد که این مکان یک محوطه همزمان آیینی و گورستان بوده است.
این پژوهشگر، با اشاره به کاوشهای انجام شده در مناطق مختلف دره شمی اظهارکرد: آثار معماری به جا مانده از محوطههای آیینی، نحوه تدفین و اشیای به جای مانده در گورها نشان میدهد اهالی دره شمی افرادی ثروتمند بودهاند .
کشف ساختارهای معماری نیایشگاهی
جعفر مهرکیان، سرپرست ایرانی کاوشهای باستانشناسی دره شمی نیز در این زمینه گفت: هیات مشترک باستانشناسی ایرانی- ایتالیایی در آخرین کاوشها در جایی که حدود ۸۰ سال پیش تندیس مفرغین مرد شمی کشف شده بود در فصل سوم کاوش ساختارهای معماری نیایشگاهی بزرگی را کشف کرد.
وی با بیان اینکه این نیایشگاه نشان از باورهای آِیینی الیمایی دارد، بیان کرد: پژوهشها نشان میدهد ساختار منظمی که در جهتهای اصلی با استفاده از سنگهای قواره شده و گاه پاکتراش ساخته شده همزمان با یورش به این نیایشگاه و فرو انداختن تندیسهایی مانند پیکره مفرغی مرد پارتی به وجود آمده است.
این باستانشناس گفت: با تحقیق و کندو کاو روی سکوهای سنگی مکعبی شکل کشف شده در مورد کاربری آن میتوان بطور یقین صحبت کرد .
ابراز تأسف از مشخص نبودن حریم دره شمی
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ مهر کیان با ابراز تأسف از اینکه دره شمی با وجود اینکه جزو نخستین آثار باستانی ثبت شده در فهرست میراث فرهنگی کشور است، تا کنون تعیین حریم نشده است، با تعیین حریم چشمی برای این محوطه با ارزش مخالفت کرد و گفت: تختگاههای نیایشگاهی و آرامگاههای پیرامون آن گسترده بسیاری را در بر میگیرد که با چشم دیده نمیشوند و باید کل دره در نظر گرفته شود.
این باستانشناس که سابقه کاوشهای مختلف در محوطههای باستانی کشور را دارد، با بیان اینکه تا کنون هیچگونه اقدام حفاظتی جدی برای این محوطه صورت نگرفته است، گفت: فقط یک کانکس بدون نگهبان در این منطقه قرار داده شده که البته هیچگاه مورد استفاده هیأت نیز قرار نگرفته است.
او تملک اراضی با رضایت کشاورزان را از مشکلات پیشِ روی هیأت کاوش اعلام کرد و افزود: تا امروز کاوشهای باستانی در این محوطه باکسب رضایت اهالی صورت گرفته که لازم است تمهیداتی برای حل این مشکل در نظر گرفته شود.
شمی یک پروژه بزرگ بین المللی
مهر کیان، شمی را یک پروژه بزرگ بینالمللی خواند که دهها موسسه تخصصی گوناگون میتوانند درآن مشارکت کنند و افزود: وجود محوطههای باستانی گسترده در دره شمی و لزوم دستیابی به دوره کمتر شناخته پارتی باعث شده کاوشهای مستمری در این منطقه شکل گیرد.
به گفته این باستان شناس باید در کاوشهای دره شمی از پیشرفتهترین دانشهای میان رشتهای بهره گرفت و لازم است میراث خوزستان به عنوان مالک اصلی شمی مشارکت بیشتری در امور مربوط به این اثر ملی داشته باشد .
سرپرست ایرانی کاوشهای باستانشناسی دره شمی افزود: دره شمی دامنههای کوه «بی لوا» در کرانه باختری تا «خشک رود» شمی در سوی خاوری و آب روهایی در شمال و جنوب گسترهای که یک مثلت را تشکیل میدهد در بر میگیرد.
وی بیان کرد: این گستره که هستههای دیگری را در پیرامون خود جای داده قلمرویی باستانی است که بنا به شاهد تاریخی دوره اشکانیان را که در خوزستان باید دوره المایی بدانیم در بر میگیرد و ما در آن با فرهنگی آشنا میشویم که با داشتن ویژگیهای خاص بومی از ایلامیان سلوکیان و پارتها بهره گرفته است.
سرپرست ایرانی کاوشهای باستان شناسی دره شمی گفت: معماری دورهای که در تاریخ معماری ایران متاسفانه به دلایل تاریخی از جمله این احتمال که ساسانیان آثارشان را نابود کردهاند یعنی دوره پارتی شاید برای نخستین بار حرفهای تازهای برای گفتن دارد .
به گفته این باستان شناس، بدون تردید این دوره در میانه زاگرس میانی همان دوره الیمایی است. دورهای که با سرزمین بختیارینشین زاگرس منطبق بوده و به تعبیری همان قلمرو کوهستانی آیاپیر یا دوره ایلام نو و پیش از هخامنشی است.
او افزود:در این منطقه ما با فرهنگی آشنا میشویم که با داشتن ویژگیهای خاص بومی از ایلامیان و سلوکیان و پارتها بهره گرفته است .