آفتابنیوز : موسسه پژوهشی "واحد اکونومیست اینتلیجنس " ECONOMIST INTELLIGENCE UNIT درتحلیلی نوشت : پس از 5 سال حضور در کاخ سفید، جرج بوش رئیس جمهوری آمریکا اولین سفررسمی خود را به هند انجام می دهد.
بوش امیدوار خواهد بود که پایه های یک ائتلاف استراتژیک جدید را در طول دیدارش بنا نهد؛ ائتلافی که اساس آن انعقاد یک قرارداد بحث برانگیز مبنی بر ارائه کمک تکنولوژیکی به هند برای برنامه های هسته ای آن است.
واحد اکونومیست اینتلیجنس خاطرنشان می کند: اما مشکلاتی که در تنظیم مفاد این طرح وجود دارد نشان می دهد که اگر چه هند و آمریکا منافع استراتژیک مشترکی دارند، اما یک سوء ظن دوطرفه همچنان باقی می ماند.
به گزارش این موسسه از زمانی که مانموهان سینک نخست وزیرهند از واشنگتن درجولای سال گذشته دیدن کرد،بوش در چندین مورد مختلف هند را به عنوان "شریک طبیعی" آمریکا معرفی کرده است؛هند دردو زمینه( چین و خاورمیانه)وهر دو دارای منافع مشترکی هستند از جمله توسعه امنیت انرژی، پیشرفت دموکراسی و حاکمیت آسیا توسط یک قدرت تنها( با نام چین).
واحد اکونومیست اینتلیجنس تصریح می کند که در نتیجه رابطه دوجانبه از نظر تاریخی نزدیک نبوده است؛ اگر چه هند قانون منع گسترش سلاحهای هسته ای را به امضا نرسانده، اما بوش گفته است که این امر الزاما مانعی برای داشتن روابط بهتر با هند نیست.
این موسسه پژوهشی در ادامه به این مسئله اشاره می کند که این طرح انتقاداتی نیز دارد؛ مثلا در آمریکا برخی از اعضای کنگره ( که این طرح باید به تصویب آنها برسد) اعتراض کرده اند که این طرح استثنائات خطرناکی را در قانون ان پی تی ایجاد می کند.
البته دولت بوش هم به شرایطی در این طرح برای هند اشاره کرده مثل مهلت قانونی در آزمایش هر چه بیشتر سلاحهای هسته ای ، جداسازی برنامه های هسته ای نظامی و غیر نظامی و بازرسی کامل از این مراحل جداسازی با نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی.
این در حالی است که منتقدان هندی می گویند شرایط این طرح بسیار سخت است و این جداسازی امنیتی ملی هند را به خطر می اندازد، اما حتی اگر بوش و سینک هم بر این طرح توافق داشته باشند، احتمال زیادی وجود دارد که کنگره یا پارلمان این طرح را تصویب نکنند.
واحد اکونومیست اینتلیجنس دربخش دیگری با اشاره به انتقال خط لوله گاز ایران به هند،آن را یکی از دستورالعملهای سفر جاری بوش به هند بر می شمرد و می گوید:آمریکا پیش ازهمکاری هسته ای با هند می خواهد مطمئن شود که هند از اهداف استراتژیک خود مثل جلوگیری از تهدید هسته ای ایران حمایت می کند.
نویسنده معتقد است که هند تا حدودی به این تمایل آمریکا پاسخ داده است، آنجا که می گوید: مانموهان سینک وزیر نفت خود را برکنارکرد؛ کسی که قرارداد خط لوله گاز ایران به هند را محور سیاستهای خود قرار داده بود.
واحد اکونومیست اینتلیجنس در ادامه به مواضع چپ هند اشاره می کند و می نویسد: احزاب چپ مخالف همکاری هسته ای آمریکا و هند، بیشتر نگران آینده روابط هند و چین هستند.
این درحالی است که احزاب چپ هند پس از همراهی دهلی نوبا واشنگتن علیه پرونده هسته ای ایران با آن مخالفت کرده و ایران و هند را دارای منافع مشترک در منطقه دانستند و تهران را متحد استراتژیک هند معرفی کردند.
به عنوان سومین دستورالعمل، مسئله رابطه آمریکا و پاکستان را مطرح می کند و می نویسد: بوش در سفر خود به هند قرار است به پاکستان نیز سفر کند.
نزدیکی آمریکا به پاکستان از دیرباز مانعی در توسعه روابط بهتر با هند بوده است؛به ویژه پس ازحملات 11 سپتامبر وهمکاری اسلام آباد با واشنگتن در مبارزه علیه طالبان و القاعده روند همکاری هند و آمریکا به مراتب کندتر شد.
این موسسه در ادامه می نویسد: توسعه روابط هند و پاکستان در سالهای اخیر، اما موضع بوش را در استفاده از فرصتها به چالش کشید و وضع وی را در چانه زنی های معمول این منطقه با دشواری روبرو کرده است.
بر این اساس بوش می کوشد تا با پیشنهاد طرح هسته ای به هند، اعتراضها به حمایت نظامی از پاکستان را طی سالهای اخیر از بین ببرد.
به نوشته واحد اکونومیست اینتلیجنس،اما همکاری هسته ای آمریکا با هند موقعیت پرویز مشرف رئیس جمهوری پاکستان را در مقابل منتقدانش با جالش روبرو می کند. به ویژه که وی با به دلیل همکاری با آمریکا در جنگ با طالبان با انتقادهای بسیاری روبروست.
در ادامه این تحلیل آمده است : در صورت همکاری هسته ای واشنگتن و دهلی نو ممکن است، هند احساس برتری نسبت به پاکستان پیدا کرده و در نتیجه بر سر روند مصالحه در کشمیر همکاری کمتری کند؛ این امر روند شکننده صلح دو کشور را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد.
واحد اکونومیست اینتلیجنس با تشریح چالشهای پیش روی یک همکاری هسته ای میان آمریکا و هند نتیجه می گیرد: موارد بالا نشان می دهند که اکنون زود است، ببینیم یک ائتلاف استراتژیک میان هند و آمریکا صورت می گیرد، اما چنانچه بوش با لحاظ موارد بالا درسفرش موفق به توافق نهایی هسته ای نشد،فرصتهای دیگری نیز برای بوش و سینک وجود دارد تا منافع دو طرف را در همکاری نزدیکتر به ویژه در حوزه همکاری اقتصادی افزایش دهند.
تحلیل این موسسه نشان می دهد که واشنگتن آنگونه که تبلیغ می کند زیاد هم به نتایج سفرش به هند با توجه به موارد بالا خوش بین نیست.