«میراث» ادای دین به بهرام بیضایی است/ متنی که رنگ کهنگی نمی‌گیرد
علی نیکزاد مجری و بازیگر که این روزها نمایش «میراث» به کارگردانی اصغر خلیلی را در تماشاخانه سنگلج روی صحنه دارد در مورد ایفای این نقش گفت: وقتی پیشنهاد بازی در نمایش «میراث» به من داده شد، نگران بودم که قدرت متن روی سایر ارکان اثر یعنی کارگردانی و اجرا اثر بگذارد و در واقع آنها به نوعی زیر سایه متن قرار بگیرند.
وی ادامه داد: هرچند که این نگرانی همچنان همراه ماست اما خوشبختانه این اثر تاکنون که هفته پایانی اجرای آن را پشت سر می گذاریم با استقبال مخاطبان مواجه شده است.
بازیگر نقش «میان آقا» تصریح کرد: در اجرای این نمایش تلاش کردیم به متن وفادار باشیم و تغییراتی در دیالوگ ها ایجاد نکنیم اما به لحاظ فرم اجرا در اثر تغییراتی به وجود آمده تا مخاطب با آن ارتباط بیشتری برقرار کند. از آنجا که شالوده اصلی متن های بهرام بیضایی مقوله فرهنگ است به همین دلیل با گذشت زمان رنگ و بوی کهنگی روی آنها نمی نشیند و مخاطب می تواند به راحتی در هر برهه زمانی به سراغ آن برود و با آن همذات‌پنداری کند.
نیکزاد با اشاره به این موضوع که نمایش «میراث» ۵۰ سال قبل با بازی بازیگرانی چون جمشید مشایخی، جمشید لایق، محمود دولت آبادی و ... در سنگلج روی صحنه رفته است، یادآور شد: این اثر نمایشی به نوعی ادای احترام به استاد بیضایی بود به همین دلیل تصمیم گرفتیم آن را در همین تماشاخانه سنگلج روی صحنه ببریم تا از این طریق بتوانیم حس و حال اثر را به نوعی تداعی کنیم.
وی اضافه کرد: در نمایش «میراث» که بهرام بیضایی کارگردانی آن را بر عهده داشت همه ارکان صحنه به شکل رئالیستی به نمایش درآمده بود اما در نمایش «میراث» به کارگردانی اصغر خلیلی، فضای سوررئال هم به کار اضافه شده است.
این مجری و بازیگر در این باره که سه برادری که در این نمایش حضور دارند به نوعی نمایندگی قشرهایی از جامعه هستند، توضیح داد: «میراث» داستان سه برادری است که پدرشان می میرد و آنها دور هم جمع می شوند تا برای سرنوشت خانه پدری تصمیم بگیرند. در این میان، برادر بزرگ بر این باور است که بنا به خواست پدرشان باید خانه را حفظ کنند اما برادر کوچکتر می خواهد با فروش سهمش از خانه به خارج از کشور برود. برادر وسط که من نقشش را ایفا می کنم در ظاهر می خواهد بین دو برادر را آشتی دهد اما در واقع به دنبال سهم خودش است.
نیکزاد متذکر شد: این متن با ظرافت خاصی به دسته بندی های فرهنگی اشاره می کند؛ دسته بندی ای که بعد از گذشت ۵۰ سال همچنان به قوت خود پابرجاست. مخاطبانی که در سالن حضور دارند هر کدام خود را در قالب یکی از این برادران می بینند و از این جهت ارتباط بیشتری با اثر برقرار می کنند.
وی در مورد چگونگی رسیدن به نقشش در این نمایش گفت: در فاصله زمان‌هایی که تمرین نمایش شروع می شد من تمامی آثار بهرام بیضایی را تماشا کردم و نمایشنامه هایش را خواندم. می خواستم از این طریق با تفکرات این هنرمند بیشتر آشنا شوم. هرچند که این خواندن ها و دیدن ها در ظاهر به ایفای نقش «میان آقا» ارتباطی نداشت، اما ذهنیتی که از آثار بیضایی به دست آوردم باعث شد تا به نوعی تفکرات وی در من ته نشین شود و من راحت تر به این نقش برسم. هرچند که در این میان، صحبت هایی که با کارگردان نمایش هم داشتم بسیار اثرگذار بود. چون اصغر خلیلی، فضای بازیگری را به خوبی می شناسد و بازیگرش را به درستی هدایت می کند.
وی در پایان صحبت هایش عنوان کرد: جای خالی اجرای متن هایی مثل «میراث» در این بازار شلوغ تئاتر دیده می شود. اجراهای مدرن و ایده های نو بسیار اتفاق مثبتی است ولی غافل شدن از آنچه که گذشتگانمان به جا گذاشته اند بسیار آسیب زننده است. صحبت های زیادی در این مورد که ما باید سیره ای را که آقای بیضایی در تئاتر ایران بنیان گذاشته است ادامه بدهیم مطرح می شود ولی واقعیت این است که این حرف ها تنها در حد شعار باقی مانده است.
نمایش «میراث» به نویسندگی بهرام بیضایی و کارگردانی اصغر خلیلی که از ۲۷ بهمن ماه در تماشاخانه سنگلج روی صحنه است، آخرین روزهای اجرایش را سپری می کند.
در این اثر نمایشی که تا ۲۴ اسفند ساعت ۱۹:۴۵ به صحنه می رود حبیب دهقان نسب، علی نیکزاد، علیمحمد رادمنش، حمیدرضا کاظمی پور، لیلا حقانی، شیما جهانگیری، مصطفی جنتی، بهاره کریمی، سمیه صباغ، آرمان اشتیاق، سیدمهدی فولادگر، حسین سعیدی، علی قانع، نیما اولیائی و فاطمه مردانی به ایفای نقش می پردازند.
منبع:مهر
