برابری تولیدگاز با قطر در پارس جنوبی پس از 12 سال
تولید گاز ایران از میدان مشترک پارس جنوبی پس از 12 سال در پایان سال 1395 با قطر برابر شد که البته با راه اندازی طرح های جدید و افزایش بیشتر تولید گاز، بزودی، کشورمان در برداشت از بزرگترین میدان گازی دنیا از رقیب خود سبقت خواهد گرفت.
آفتاب‌‌نیوز :
با روی کار آمدن دولت یازدهم، روند توسعه فازهای پارس جنوبی شتاب گرفت زیرا با توجه به مشترک بودن این میدان بزرگ گازی و تولید حداکثری قطر از پارس جنوبی، ضرورت توسعه شتابان بزرگترین میدان گازی دنیا، بیش از پیش احساس می شد.
بر این اساس، اولویت بندی فازهای پارس جنوبی در دولت یازدهم سبب تسریع در روند اجرای پروژه های در دست اجرا در میدان عظیم گازی پارس جنوبی شد.
با تصمیم وزارت نفت در سال 1392، پنج فاز 12، 15، 16، 17 و 18 که نسبت به سایر فازها پیشرفت بیشتری داشتند در اولویت اصلی و سایر فازها در اولویت بعدی قرار گرفتند.
در نتیجه این تصمیم، توسعه فازهای پارس جنوبی تسریع و فازهای مختلف این میدان برگ گازی، یکی پس از دیگری تکمیل شد و به بهره برداری رسید.
تخمین زده می شود با توسعه کامل فازهای پارس جنوبی ضمن تامین پایدار نیاز کشور به انرژی، سالانه ١١٢ میلیارد دلار درآمد عاید کشور شود.
میدان گازی پارس جنوبی، یکی از بزرگترین منابع گازی جهان است که روی خط مرزی مشترک ایران قرار دارد؛ مساحت این میدان 9700 کیلومتر مربع است که سهم متعلق به ایران 3700 کیلومتر مربع وسعت دارد. ذخیره گاز این بخش از میدان 14 تریلیون مترمکعب به همراه 18 میلیارد بشکه میعانات گازی است که حدود هشت درصد از کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخایر گاز کشور را شامل می شود.
**عقب ماندگی ایران از قطر در پارس جنوبی در دولت سابق
از جمله دغدغه های ایران در سال های گذشته، تولید حداکثری قطر از پارس جنوبی و از دست رفتن فرصت برداشت از این میدان مشترک توسط ایران بوده است.
با توجه به اینکه به دلیل شرایط فیزیکی، امکان مهاجرت گاز این میدان مشترک به کشور قطر وجود دارد، کارشناسان نسبت به لزوم توسعه هرچه سریعتر بخش ایرانی این میدان تاکید داشتند.
میدان گازی پارس جنوبی (در قطر، گنبدشمالی نامیده شده است) در سال 1971 کشف و در سال 1991 نخستین بار قطر برداشت گاز را از این میدان آغاز کرد؛ گاز تولیدی این میدان با تشکیل شرکت گاز مایع قطر به ال.ان.جی تبدیل و محموله های ال.ان.جی به خارج صادر می شود.
به گزارش شرکت نفت وگاز پارس، توسعه میدان گازی پارس جنوبی که یکی از مهم‌ترین میدان‌های مشترک ایران است در سال‌های اخیر بیش از گذشته مورد توجه دولتمردان و سیاست‌گذاران کشور قرار گرفت.
تا پیش از آغاز به‌کار دولت یازدهم توسعه این میدان در قالب 10 فاز به بهره‌برداری رسیده بود و پیگیری‌ها برای توسعه 14 فاز ادامه داشت.
تشدید تحریم‌ها و کند شدن روند تامین تجهیزات، سوء مدیریت‌ها و برهم خوردن نظم زمان‌بندی بخش‌های توسعه‌ای، تعلل برخی پیمانکاران در آغاز به کار، اولویت بندی نکردن و متمرکز کردن امکانات و ظرفیت‌ها برای به تولید رساندن همزمان همه فازها از دلایل اصلی تاخیر در توسعه این میدان مشترک بود.
این شرایط در حالی در سمت ایران جریان داشت که قطر تولید خود را با پیشی گرفتن 10 ساله از ایران به مرز 570 میلیون مترمکعب گاز در هر روز رسانده بود و ایران با میزان تولید حدود 270 میلیون مترمکعب از این مخزن مشترک و فازهای نیمه توسعه‌یافته، در بهره‌برداری از یکی از مهم‌ترین میدان‌های مشترک منطقه عقب مانده بود.
**اولویت بندی فازهای پارس جنوبی با آغاز به کار دولت یازدهم
اهمیت این موضوع سبب شد تا دولت یازدهم توجه خاصی را به طرح‌های توسعه میدان مشترک پارس جنوبی معطوف کند و با وجود تشدید تحریم‌ها به‌ویژه در 2 سال نخست کار دولت، حداکثر تلاش خود را برای پیشرفت پروژه‌ها و برداشت بیشتر گاز از این میدان مشترک برای توسعه آن به کار گیرد.
نخستین گام در این راستا متمرکز کردن امکانات موجود برای به بهره‌برداری رساندن هرچه سریعتر فازهای نیمه‌کاره بود که در این زمینه فازهای 12، 15، 16، 17 و 18 با توجه به میزان بیشتر پیشرفت فیزیکی، در اولویت‌های توسعه قرار گرفتند.
متمرکزسازی ظرفیت‌های موجود برای بهره‌برداری هر چه سریعتر از پنج فاز اولویت دار این میدان، سبب تزریق رونق اقتصادی به مجموعه صنایع مربوطه در کشور از صنایع لوله‌سازی تا تامین سکوها و دکل‌های بزرگ دریایی شد.
ابعاد گوناگون فعالیت‌های اجرایی در توسعه میدان پارس جنوبی و انجام پروژه‌های مختلف در زنجیره تولید گاز طبیعی از اعماق چندهزاری متری کف دریا تا نصب و احداث سکوهای دریایی، اجرا و نصب خطوط لوله زیردریایی، ساخت و احداث پالایشگاه‌های عظیم گازی و تأسیسات جانبی آن، خیل عظیم صنایع مختلف داخلی را در اقصی نقاط مختلف کشور به حرکت درآورد و پیمانکاران داخلی و نیروهای انسانی متخصص و ماهر را مشغول به کار کرد و این رونق اجرای پروژه‌های توسعه‌ای در فازهای مختلف میدان پارس جنوبی به نمود وضعیت توسعه اقتصادی کشور تبدیل شد.
**تحقق اقتصاد مقاومتی در پارس جنوبی
این اقدامات سبب شد تا در پارس جنوبی اقتصاد مقاومتی به معنای واقعی محقق شود. تولید روزانه گاز که در میدان گازی پارس جنوبی در ابتدای شروع به کار دولت یازدهم در حدود 270 میلیون مترمکعب در روز بود، با تکمیل و راه‌اندازی فازهای 12، 15 و 16 و بخشی از فازهای 17 و 18 تا یکسال پیش به 430 میلیون مترمکعب در روز رسید و در یکسال اخیر نیز با تکمیل فازهای 19، 17، 18، 20 و 21 که به عنوان فازهای توسعه‌ای اولویت دوم مشخص شده بودند، این رقم به 570 میلیون مترمکعب در روز رسید و ایران پس از 12 سال در تولید گاز از میدان گازی پارس جنوبی با قطر برابر شد.
دستیابی به ظرفیت برابر برداشت از میدان مشترک پارس جنوبی در مقابل کشور همسایه با پشت سرگذاشتن میزان ظرفیت تولید روزانه 570 میلیون مترمکعبی که خود رشد ظرفیت تولید به میزان تقریبی 300 میلیون مترمکعب را نسبت به مجموع ظرفیت محقق شده قبل از مرداد 92 در برداشته، یکی از دستاوردهای مهم دولت یازدهم است.
**شکسته شدن رکورد تولید در پارس جنوبی
مجموع میزان تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی از بدو شروع پروژه‌های توسعه‌ای تا قبل از دولت یازدهم به میزان 596 میلیارد مترمکعب بوده، در حالی که تنها در دولت یازدهم 516 میلیارد مترمکعب برداشت از میدان محقق شده است.
بدین ترتیب، تولید چهار سال اخیر معادل کل تولید 12 سال ماقبل آن بوده است. ارزش این افزایش تولید حاصله طی چهار سال اخیر بالغ بر 50 میلیارد دلار است.
در این میان، 155 میلیارد و 200 میلیون مترمکعب تولید گاز در سال 95 صورت گرفته که با ثبت این رقم، رکورد تولید سالانه گاز از پارس جنوبی شکسته شد.
در سال 94 میزان تولید یک ساله گاز از پارس جنوبی 131 میلیارد و 500 میلیون مترمکعب بود که این رقم با افزایش 23 میلیارد و 700 میلیون مترمکعبی، در سال 95 به 155 میلیارد و 200 میلیون مترمکعب رسید و موجب شد تا تولید تجمعی گاز از سوی ایران از این میدان مشترک گازی به 516 میلیارد مترمکعب در چهار سال اخیر و یک میلیارد و 112 میلیون مترمکعب در طول عمر این میدان در طرف ایرانی برسد.
**کاهش مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها
یکی دیگر از نتایج افزایش ظرفیت‌های تولید گاز در پارس جنوبی را می‌توان در حذف نگرانی از تأمین گاز بخش خانگی دانست.
ترکمنستان در ابتدای فصل سرمای سال گذشته در حرکتی به دور از اخلاق های تجاری و انسانی، گاز صادراتی به ایران را قطع کرد. اگرچه این قطع صادرات گاز بدون هرگونه اطلاع قبلی به ایران بود اما با تکیه بر افزایش ظرفیت‌های تولیدی که در میدان گازی پارس جنوبی صورت گرفته بود، توانستیم زمستان 95 را بدون نگرانی از تأمین گاز بخش خانگی سپری کنیم.
تخصیص بیشتر گاز به واحدهای نیروگاهی و صنایع که سبب کاهش مصرف سوخت مایع در این واحدها شد نیز از دیگر دستاوردهای توسعه‌ای پارس‌جنوبی در سال‌های اخیر به خصوص یک سال گذشته به شمار می‌رود. در حالی که در سال 92 میزان 45 درصد سوخت مایع و 55 درصد گاز در نیروگاه‌ها مصرف می‌شد، این عدد در سال 95 به 88 درصد مصرف گاز و 12 درصد سوخت مایع رسید.
مصرف 45 درصدی سوخت مایع در نیروگاه‌های کشور به معنای سوزاندن حدود 18 میلیارد دلار ارزش معادل سوختی بود که می‌توانست به جای سوختن در کوره‌های نیروگاهی به صادرات و درآمدزایی سالانه 18 میلیارد دلاری برای کشور تبدیل شود.
به عبارتی با رساندن مصرف 45 درصدی سوخت مایع به 12 درصدی در نیروگاه‌ها، امکان حدود 13 میلیارد دلار درآمدزایی سالانه با تخصیص سوخت مایع مصرفی نیروگاه‌ها به صادرات فرآورده‌های نفتی فراهم شد.
پیش‌بینی شده با تکمیل توسعه فازهای باقی مانده میدان گازی پارس‌جنوبی، امکان تخصیص 100 درصدی گاز به نیروگاه‌ها و صنایع و حذف سوخت مایع از سبد مصرف سوخت آنها محقق شود.
**قفل تولید نفت لایه نفتی پارس جنوبی باز شد
برداشت از لایه‌های نفتی پارس جنوبی نیز که به یک آرزو برای کشور تبدیل شده بود، در یکسال اخیر محقق شد. با به کارگیری یک شناور پالایشی (FPSO) و تکمیل نصب تجهیزات سرچاهی و خطوط لوله انتقال، شاهد آغاز تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی در اسفندماه سال 95 بودیم. طرح توسعه لایه نفتی پارس‌جنوبی با ظرفیت تولید 25 هزار بشکه نفت در روز با حضور رییس جمهوری در فروردین ماه سال جاری به بهره برداری رسید.
در عمل می‌توان گفت قفل تولید از لایه نفتی در یک سال اخیر و در دولت یازدهم باز شد. طرح مستقل لایه‌های نفتی پارس جنوبی از معدود طرح‌های توسعه‌ای است که به صورت مستقیم از سوی شرکت ملی نفت ایران اجرایی شد که با باز تعریف اهداف پروژه و در اولویت قرار گرفتن آن سرانجام به آرزوی برداشت نفت از لایه نفتی جامه عمل پوشانده شد و به این ترتیب تولید آزمایشی در لایه نفتی، 29 اسفندماه سال گذشته همزمان با سالروز ملی شدن صنعت نفت آغاز شد.
**امضای قرارداد فاز بلاتکلیف پارس جنوبی
همچنین فاز 11 پارس جنوبی که مرزی ترین فاز این میدان مشترک و تنها فازی است که هیچ اقدام عملی برای توسعه آن انجام نشده بود، در دولت یازدهم و تیرماه سال جاری، قرارداد توسعه آن با کنسرسیومی متشکل از شرکت توتال فرانسه، سی.ان.پی.سی ( CNPCI) چین و پتروپارس ایران به امضا رسید.
امضای قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی نوید درآمدزایی 80 میلیارد دلاری برای ایران را از این فاز مرزی میدان مشترک پارس جنوبی در طی 20 سال آینده داد. مقرر شده است با تولید 56 میلیون مترمکعب گاز غنی در هر روز از این فاز، شاهد درآمد 10 میلیون دلاری ایران در هر روز از میانه سال 1399 باشیم.
** 5 میلیارد دلار درآمد اضافه در یک سال اخیر
در مجموع در طی یک سال اخیر با تکمیل و بهره‌برداری از فازهای 17، 18، 19، 20 و 21 میدان گازی پارس جنوبی و تحقق تولید روزانه حدود 25 هزار بشکه نفت خام از لایه نفتی پارس جنوبی، حدود 5 میلیارد دلار درآمد بیشتر علاوه بر درآمدهای دیگر فازهای در مدار بهره‌برداری میدان مشترک پارس جنوبی عاید کشور شده است. این درآمدزایی در فازهای بهره‌برداری شده در طی یکسال اخیر، روزانه بیش از 30 میلیون دلار است.
میدان گازی پارس جنوبی به عنوان قطب انرژی کشور، هم‌اکنون بزرگترین کانون توسعه صنعتی و موتور اصلی توسعه اقتصادی ایران محسوب می‌شود که علاوه بر پایان بخشیدن به سال‌های بحرانی تأمین تقاضای زمستانی گاز کشور، می‌تواند راه ورود ایران را به صحنه تجارت جهانی گاز و نقش‌آفرینی موثرتر در این عرصه فراهم کند.
منبع: ایرنا
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
لینک های مفید