رابطه ي بين ماهيت نظامها با جهت گيريهاي هسته اي اشان
آفتاب‌‌نیوز : 
اين مطالعات نشان مي دهد كه حتي تغيير نظامها به صورت خودكار نيز منجر به جهت گيري مجدد در برنامه هاي هسته اي كشورها نشده است. اين كارشناسان معتقدند كه حتي در مواردي كه رژيمهاي توتاليتر به رژيمهاي دموكراتيك تغيير كرده اند، با اثبات تر شدن محيط امنيتي، بيشتر از تغيير ماهيت رژيم در كنار گذاشتن برنامه ي سلاح هسته اي مؤثرتر بوده است. لذا حتي در معدود مواردي كه ايالات متحده تغيير رژيم را تشويق كرده اين امر بازگشت يا محدوديت هسته اي را تضمين نكرده است. با اين حال تغيير رژيم مي تواند فرصتهاي جديدي را براي نفوذ خارجي فراهم كند؛ زيرا مي تواند زمان را خريده و محيط امنيتي و بين المللي را متحول كرده و نياز به سلاح هسته اي را كاهش دهد. از اين منظر ممكن است رهبران رژيم جديد از نظر سياسي و شخصي چندان پي گير سلاحهاي هسته اي نباشند يا بيشتر از اسلاف خود آماده پذيرش مشوقهاي خارجي جهت كنار گذاشتن اين سلاحها باشند. در اين راستا سياست عدم اشاعه ي آمريكا در قبال آرژانتين و برزيل تأكيدي است بر اهميت مورد بالا و مورد آفريقاي جنوبي نشان دهنده ي تعامل ميان نفوذ خارجي و تغيير رژيم در روند بازگشت هسته اي مي باشد. انتخاب دكلرك به مقام رياست جمهوري در سال 1989 منجر به تحولات عميق در سياست داخلي و خارجي آفريقاي جنوبي گرديد و پايان آپارتايد و بهبود موقعيت بين المللي آفريقاي جنوبي را تسهيل كرد و پايان جنگ سرد نگراني از ظهور يك جنبش آزادي بخش كمونيستي را كاهش داد كه خود زمينه ساز سقوط حكومت آفريقاي جنوبي بود. اين تحولات فضايي داخلي را به وجود آوردند كه مناسب كنار گذاشتن برنامه ي سلاح هسته اي آفريقاي جنوبي بود. با متحول شدن محيط امنيتي آفريقاي جنوبي و كاهش تهديدات، سلاحهاي هسته اي نشانه هاي غيرضروري دوران گذشته به شمار مي رفتند. امّا اين تحولات به تنهايي براي آغاز بازگشت هسته اي كافي نبود، حداقل با آن سرعتي كه در عمل اتفاق افتاد. با اتخاذ اين تصميم رژيم در حال سرنگوني آپارتايد قصد داشت مانع از افتادن اين سلاحها و موشكهاي بالستيك به دست رژيم بعدي شود. شواهدي وجود دارد مبني بر اينكه ايالات متحده قوياً از اين موضع حمايت مي كرد، زيرا از پيامدهاي افتادن موشكهاي دوربرد و سلاحهاي هسته اي آفريقاي جنوبي به دست حكومت جديد آفريقاي جنوبي تحت رهبري كنگره ي ملي آفريقا و در مقياس وسيع تر رژيمهاي كمونيست متحد آن نظير كوبا و گروههاي افراطي ملي گراي سفيد پوست بيم داشت. بنابراين مي توان گفت كه ممكن است تغيير رژيم شيوه ي تأمين امنيت را تحت تأثير قرار دهد و اولويت را به اتحادها و ائتلافها بدهد و لذا نياز به قابليت بومي توليد سلاحهاي هسته اي را كاهش دهد. آلمان و ژاپن را مي توان تا حد زيادي در اين مقوله مورد مطالعه قرار داد كه آمريكا تضمينهاي امنيتي خود را به هر دو كشور گسترش داده است. و نكته ي پاياني اينكه، ممكن است تغيير رژيم گرايشهاي ناسيوناليستي يك رژيم و اولويتهاي آن براي استقلال اقتصادي، وابستگي متقابل آزادسازي اقتصادي و بستن درها به روي جهان بيرون را تحت تأثير قرار دهد. رژيمهاي مختلف براي دغدغه هاي امنيتي در مقابل پيشرفت اجتماعي يا اقتصادي اولويتهاي متفاوتي قائل هستند كه مي تواند مسير هسته اي آنها را تحت تأثير قرار دهد.
اين مطالعات نشان مي دهد كه حتي تغيير نظامها به صورت خودكار نيز منجر به جهت گيري مجدد در برنامه هاي هسته اي كشورها نشده است. اين كارشناسان معتقدند كه حتي در مواردي كه رژيمهاي توتاليتر به رژيمهاي دموكراتيك تغيير كرده اند، با اثبات تر شدن محيط امنيتي، بيشتر از تغيير ماهيت رژيم در كنار گذاشتن برنامه ي سلاح هسته اي مؤثرتر بوده است. لذا حتي در معدود مواردي كه ايالات متحده تغيير رژيم را تشويق كرده اين امر بازگشت يا محدوديت هسته اي را تضمين نكرده است. با اين حال تغيير رژيم مي تواند فرصتهاي جديدي را براي نفوذ خارجي فراهم كند؛ زيرا مي تواند زمان را خريده و محيط امنيتي و بين المللي را متحول كرده و نياز به سلاح هسته اي را كاهش دهد. از اين منظر ممكن است رهبران رژيم جديد از نظر سياسي و شخصي چندان پي گير سلاحهاي هسته اي نباشند يا بيشتر از اسلاف خود آماده پذيرش مشوقهاي خارجي جهت كنار گذاشتن اين سلاحها باشند. در اين راستا سياست عدم اشاعه ي آمريكا در قبال آرژانتين و برزيل تأكيدي است بر اهميت مورد بالا و مورد آفريقاي جنوبي نشان دهنده ي تعامل ميان نفوذ خارجي و تغيير رژيم در روند بازگشت هسته اي مي باشد. انتخاب دكلرك به مقام رياست جمهوري در سال 1989 منجر به تحولات عميق در سياست داخلي و خارجي آفريقاي جنوبي گرديد و پايان آپارتايد و بهبود موقعيت بين المللي آفريقاي جنوبي را تسهيل كرد و پايان جنگ سرد نگراني از ظهور يك جنبش آزادي بخش كمونيستي را كاهش داد كه خود زمينه ساز سقوط حكومت آفريقاي جنوبي بود. اين تحولات فضايي داخلي را به وجود آوردند كه مناسب كنار گذاشتن برنامه ي سلاح هسته اي آفريقاي جنوبي بود. با متحول شدن محيط امنيتي آفريقاي جنوبي و كاهش تهديدات، سلاحهاي هسته اي نشانه هاي غيرضروري دوران گذشته به شمار مي رفتند. امّا اين تحولات به تنهايي براي آغاز بازگشت هسته اي كافي نبود، حداقل با آن سرعتي كه در عمل اتفاق افتاد. با اتخاذ اين تصميم رژيم در حال سرنگوني آپارتايد قصد داشت مانع از افتادن اين سلاحها و موشكهاي بالستيك به دست رژيم بعدي شود. شواهدي وجود دارد مبني بر اينكه ايالات متحده قوياً از اين موضع حمايت مي كرد، زيرا از پيامدهاي افتادن موشكهاي دوربرد و سلاحهاي هسته اي آفريقاي جنوبي به دست حكومت جديد آفريقاي جنوبي تحت رهبري كنگره ي ملي آفريقا و در مقياس وسيع تر رژيمهاي كمونيست متحد آن نظير كوبا و گروههاي افراطي ملي گراي سفيد پوست بيم داشت. بنابراين مي توان گفت كه ممكن است تغيير رژيم شيوه ي تأمين امنيت را تحت تأثير قرار دهد و اولويت را به اتحادها و ائتلافها بدهد و لذا نياز به قابليت بومي توليد سلاحهاي هسته اي را كاهش دهد. آلمان و ژاپن را مي توان تا حد زيادي در اين مقوله مورد مطالعه قرار داد كه آمريكا تضمينهاي امنيتي خود را به هر دو كشور گسترش داده است. و نكته ي پاياني اينكه، ممكن است تغيير رژيم گرايشهاي ناسيوناليستي يك رژيم و اولويتهاي آن براي استقلال اقتصادي، وابستگي متقابل آزادسازي اقتصادي و بستن درها به روي جهان بيرون را تحت تأثير قرار دهد. رژيمهاي مختلف براي دغدغه هاي امنيتي در مقابل پيشرفت اجتماعي يا اقتصادي اولويتهاي متفاوتي قائل هستند كه مي تواند مسير هسته اي آنها را تحت تأثير قرار دهد. گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید