آفتابنیوز : رضا نصری در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، در خصوص گزارش منتشر شده اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره پایبندی ایران به تعهداتش در برجام گفت: گزارش اخیر آژانس از نظر متن و محتوا، تفاوت چندانی با هفت گزارش قبلی ندارد. مانند سایر گزارشهای پسابرجامی، گرایش و لحن گزارش «فنی» است و از اینرو عمدتاً به جنبهها و تحولات فنی پرداخته شده است.
آژانس تاکید کرد فعالیتهای هستهای ایران در چارچوب برجام است
وی با بیان اینکه در این گزارش نیز تاکید شده که فعالیتهای هستهای ایران در چارچوب برجام صورت میگیرد، اظهار داشت: سفیر ایران در آژانس راستیآزمایی آژانس را بیطرفانه، حرفهای و بر اساس استانداردهای پادمانی توصیف کرده است.
سفر نماینده امریکا به وین در گزارش آژانس انعکاس نداشت
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوالی در رابطه تاثیر سفر نیکی هیلی، سفیر و نماینده امریکا در سازمان ملل متحد به وین و رایزنیهای او با یوکیا آمانو در گزارش اخیر آژانس تصریح کرد: رایزنیهای نیکی هیلی و سفر او به وین هیچ انعکاسی در گزارش اخیر آژانس نداشته است.
نصری ادامه داد: اگر سفر نماینده امریکا در سازمان ملل متحد واکنشهایی از جانب مقامات آژانس برانگیخته، این واکنشها عمدتاً رسانهای بوده و در خارج از گزارش بازتاب داشته و حتی غالباً در جهت مخالف مطالبات و خواستهها امریکا بوده است.
آژانس و جامعه بینالمللی از احیای PMD هیچ استقبالی نکرد
وی با اشاره به درخواست نماینده امریکا در سازمان ملل برای بازدید از اماکن نظامی ایران خاطرنشان کرد: برخلاف انتظار نیکی هیلی، آژانس و همچنین جامعه بینالمللی از تلاشها و اصرار بیاساس وی برای طرحِ موضوع «بازرسی از اماکن نظامی ایران» و احیای مقوله PMD هیچ استقبالی نکرد و اقدامات هیلی نهایتاً به زیان دولت متبوع او تمام شد.
این حقوقدان بینالمللی با بیان اینکه نیکی هیلی دیپلمات تازهواردی است که مهارت و تجربه چندانی در این حوزه ندارد، ابراز داشت: سفیر امریکا در سازمان ملل تنها چند روز پیش از انتشار گزارشی که «مثبت» بودن آن کاملاً قابل پیشبینی بود، با دستِ خالی مبادرت به انجام یک سفر نمایشی کرد و به صورت علنی و بدون ارائه مستندات و مدارک جدید، به صورت علنی مواضعی علیه ایران بیان کرد که نه تنها تاثیری در عملکرد آژانس نداشت بلکه تنها به اعتبار خود او لطمه وارد کرد.
پایبندی ایران به برجام، امریکا را در موقعیت دشواری قرار داده است
نصری در پاسخ به این سوال که بسیاری معتقدند که دولت ترامپ با اثرگذاری بر آژانس درصدد پیدا کردن بهانهای برای متوقف کردن اجرای برجام است. چقدر با این تحلیل موافقید؟ بیان کرد: پایبندی ایران به برجام دولت امریکا را در موقعیت دشواری قرار داده است. از یک سو، آقای ترامپ شعار داده که برجام «بدترین معامله تاریخ» است و باید به نحوی امریکا را از دست این سند ضعف دولت اوباما «نجات» داد و از سوی دیگر، عقلای دولت ترامپ و حزب جمهوریخواه نیک میدانند که خروج بیدلیل آنها از برجام امریکا را در یک موقعیت راهبردی نامطلوب و یک انزوای بیسابقه قرار خواهد داد.
امریکا تلاش میکند ایران را از فواید اقتصادی برجام محروم کند
وی افزود: امریکاییها اولاً تلاش میکنند که با جوسازی و استمرار فضای «بلاتکیفی» برای سرمایهگذاران، ایران را از فواید اقتصادی برجام محروم کنند و ثانیاً با اِعمال فشارهای متعدد و متنوع، ایران را از ادامه اجرای این توافق منصرف کنند. سفر نیکی هیلی به وین هم در راستای همین تلاشهای متعدد و متنوع قابل ارزیابی است. عدم تمدید تعلیقها یا فضاسازی در مورد آن هم خود یکی از این فشارها در جهت اجرای همین سیاست است.
جایگاه، وجهه و شیوه سیاستورزی ایران در چند سال اخیر تغییر کرده است
این کارشناس مسائل امریکا در پاسخ به این سوال که چه دلایلی موجب شد تا آژانس برخلاف سالهای قبل مستقل ایفای نقش کند و زیر بار فشارهای سیاسی امریکا نرود؟ یادآور شد: دو دلیل عمده میشود در این راستا برشمرد؛ اول اینکه جایگاه، وجهه و شیوه سیاستورزی ایران در چند سال اخیر به شدت تغییر کرده و امروز ایران - برخلاف گذشته - از حمایت اغلب دولتهای تاثیرگذار، «جامعه کسب و کار» و افکارعمومی بهرهمند شده است.
نصری اضافه کرد: امروزه - در اثر تغییر دینامیسم سیاسی و عادیتر شدن روابط ایران با غرب - کمتر دولتی از سیاستزدگی، غرضورزی و عدول آژانس از اساسنامه وظایف خود حمایت میکند تا از این نهاد مانند سالهای قبل علیه ایران استفاده ابزاری شود.
امریکا از توان لازم برای ایجاد اجماع علیه ایران نیز برخوردار نیست
وی دلیل دوم استقلال عمل آژانس در قبال ایران را مربوط به دولت امریکا دانست و توضیح داد: در امریکا دولتی روی کار آمده که خود از مقبولیت و اعتبار بسیار پایینی رنج میبرد و از توان و مهارت لازم برای هدایت جامعه بینالمللی و ایجاد اجماع علیه ایران نیز برخوردار نیست.
«برجام» رفتارها را منضبط و روابط را نظاممند کرده است
یک حقوقدان بینالمللی موسسه عالی مطالعات بینالمللی ژنو تاکید کرد: هم ایران هوشمند و قوی شده و هم رقیب کاهل و ضعیف شده است! ضمن اینکه یک چارچوب حقوقی - سیاسی به اسم «برجام» نیز در صحنه سیاست بینالمللی ظهور کرده که رفتارها را منضبط و روابط را نظاممند کرده است.
نصری با بیان اینکه تجربه برجام تجربه ارزشمندی است که باید در عرصه سیاستگذاری از آن درس گرفت، عنوان کرد: اگر پیش از این در دولتهای قبل تصور از مقوله دیپلماسی اینگونه بود که میشود با تقبل کلیه «بودجه آژانس» روی تصمیمات این نهاد بینالمللی تاثیر گذاشت، امروزه کارگزاران سیاست خارجه کشور نیک میدانند چگونه میشود با یک تحلیل درست و یک برنامهریزی مناسب و هوشمندانه، کانونهای بحرانسازی را علیه خود مهار و خنثی کنند.