به دنبال توافق هسته اي آمريكا و هند البرادعي پيشنهاد كرد:
تجديد نظر در پادمانهاي هسته اي
آفتاب‌‌نیوز : 
در همين راستا محمد البرادعي مدير كل آژانس بين المللي انرژي هسته اي در مقاله اي كه در روزنامه ي واشنگتن پست به چاپ رسيده به لزوم تجديدنظر در پادمانهاي هسته اي پرداخته است.
البرادعي معتقد است درمسئله ي تكثير هسته اي و كنترل تسليحات يا بايد به ابتكارهايي خارج از چارچوب موجود دست بزنيم و يا شاهد تضعيف رژيم بين المللي پادمانهاي هسته اي باشيم.
در اين زمينه وي به چند رهيافت جديد اشاره مي كند. اول: تعهد دوباره به خلع سلاح. در اين راستا بايد از اتكاي استراتژيهاي امنيت ملي به سلاح هسته اي كه مي تواند كشورهاي ديگر را به دستيابي به چنين تسليحاتي تشويق كند كاسته شود. دوم: تقويت كنترلها بر تكثير بخشهاي حساس چرخه ي سوخت هسته اي . كنترلهاي چند جانبه بر هرگونه تأسيساتي كه به غني سازي اورانيوم يا جداسازي پلوتونيم مي پردازد، مي تواند خطر استفاده از اين مواد براي ساخت سلاح هسته اي را كاهش دهد. ايجاد مكانيزمي براي عرضه ي سوخت هسته اي از جمله بانك سوخت زير نظر آژانس بين المللي انرژي هسته اي، اقدامي است كه به موازات كنترلهاي چند جانبه در اين بخش مؤثر خواهد بود.
سوم: برخوردي مبتكرانه با سه كشوري كه معاهده ي عدم تكثير هسته اي (NPT) را امضا نكرده اند. پاكستان و هند كه به سلاح هسته اي دست يافته اند و اسراييل كه علي رغم اتخاذ سياست ابهام در مورد برنامه ي هسته اي اش به يك قدرت هسته اي تبديل شده است. البرادعي استراتژي سنتي مبني بر برخورد با هر يك از اين كشورها به عنوان دولتهايي خارج از چارچوب كنترل هسته اي را مناسب نمي داند. وي اين نكته را به توافق اخير آمريكا و هند در زمينه همكاريهاي هسته اي ارتباط مي دهد و به اختلاف نظرهاي موجود در اين خصوص مي پردازد. برخي بر اين اعتقادند كه اين قرارداد هند را قادر به توليد بيشتر تسليحات هسته اي مي كند. در مقابل عده اي ديگر نيز مي گويند اين قرارداد برنامه تسليحات هسته اي هند را به خاطر محدوديتهاي جديد از جمله جداسازي تأسيسات نظامي و غير نظامي، ضعيف خواهد كرد.
جدا از ديدگاههاي متفاوت در مورد قرارداد هسته اي هند و آمريكا، مدير كل آژانس بين المللي انرژي هسته اي خود نيز به بررسي اين مسئله پرداخته است. بنا به نوشته وي بر اساس NPT، چنين قراردادهايي نه قانوني و نه غيرقانوني هستند. درواقع پنج قدرت هسته اي از سوي معاهده ي عدم تكثير به هيچ عنوان وضعيت دائمي پيدا نكرده اند. به علاوه قراداد هسته اي هند – آمريكا در اين زمينه بي طرف است يعني نه چيزي به برنامه ي تسليحات هسته اي هند مي افزايد و نه چيزي از آن كم مي كند، ضمن آنكه وضعيت قانوني هم به هند به عنوان كشوري كه سلاح هسته اي در اختيار دارد نمي بخشد. البرادعي معتقد است هند اگر چه NPT را امضا نكرده اما هيچ گاه تعهدات بين المللي را نقض نكرده و در صدد تكثير تسليحات هسته اي نيز نبوده است. به نظر وي نياز روزافزون هند به انرژي توجيه ديگري براي قابل قبول بودن قراداد هسته اي اش با آمريكا محسوب مي شود. البته البرادعي حمايت قوي از سوي هند و آمريكا همين طور ساير كشورهاي هسته اي را عامل به تحقق پيوستن اين قرارداد ذكر مي كند.
بر همين اساس مدير كل آژانس بين المللي انرژي هسته اي توافق هسته اي آمريكا با هند را گسستي مبتكرانه از گذشته مي داند كه براي هند و جامعه ي بين الملل گامي رو به جلوخواهد بود. هند به تكنولوژي مدرن و مطمئن براي نجات 500 ميليون جمعيت خود از فقر دست مي يابد و اين امر بخشي از تلاش بين المللي براي مقابله با تروريسم بين الملل و پاكسازي جهان از تسليحات هسته اي محسوب خواهد شد.
به اين ترتيب البرادعي پيشنهاد مي كند كه با اتخاذ استراتژيهاي ديگر پاكستان و اسراييل را به عنوان شريك در سيستم كنترل تسليحات و عدم تكثير وارد كنيم. در اين راه بيش از آنكه به تسليحات هسته اي تأكيد كنيم بايد طيف وسيع نگرانيهاي امنيتي كه هر كشور با آن رو به روست را نمايش دهيم. در پايان نيز الرادعي با اشاره به سخت و مشكل بودن اين روند، شهامت و پيگيري اقدامات ابتكاري در حل مشكلات تكثير هسته اي را امري لازم و ضروري عنوان مي كند.
در همين راستا محمد البرادعي مدير كل آژانس بين المللي انرژي هسته اي در مقاله اي كه در روزنامه ي واشنگتن پست به چاپ رسيده به لزوم تجديدنظر در پادمانهاي هسته اي پرداخته است. البرادعي معتقد است درمسئله ي تكثير هسته اي و كنترل تسليحات يا بايد به ابتكارهايي خارج از چارچوب موجود دست بزنيم و يا شاهد تضعيف رژيم بين المللي پادمانهاي هسته اي باشيم.
در اين زمينه وي به چند رهيافت جديد اشاره مي كند. اول: تعهد دوباره به خلع سلاح. در اين راستا بايد از اتكاي استراتژيهاي امنيت ملي به سلاح هسته اي كه مي تواند كشورهاي ديگر را به دستيابي به چنين تسليحاتي تشويق كند كاسته شود. دوم: تقويت كنترلها بر تكثير بخشهاي حساس چرخه ي سوخت هسته اي . كنترلهاي چند جانبه بر هرگونه تأسيساتي كه به غني سازي اورانيوم يا جداسازي پلوتونيم مي پردازد، مي تواند خطر استفاده از اين مواد براي ساخت سلاح هسته اي را كاهش دهد. ايجاد مكانيزمي براي عرضه ي سوخت هسته اي از جمله بانك سوخت زير نظر آژانس بين المللي انرژي هسته اي، اقدامي است كه به موازات كنترلهاي چند جانبه در اين بخش مؤثر خواهد بود.
سوم: برخوردي مبتكرانه با سه كشوري كه معاهده ي عدم تكثير هسته اي (NPT) را امضا نكرده اند. پاكستان و هند كه به سلاح هسته اي دست يافته اند و اسراييل كه علي رغم اتخاذ سياست ابهام در مورد برنامه ي هسته اي اش به يك قدرت هسته اي تبديل شده است. البرادعي استراتژي سنتي مبني بر برخورد با هر يك از اين كشورها به عنوان دولتهايي خارج از چارچوب كنترل هسته اي را مناسب نمي داند. وي اين نكته را به توافق اخير آمريكا و هند در زمينه همكاريهاي هسته اي ارتباط مي دهد و به اختلاف نظرهاي موجود در اين خصوص مي پردازد. برخي بر اين اعتقادند كه اين قرارداد هند را قادر به توليد بيشتر تسليحات هسته اي مي كند. در مقابل عده اي ديگر نيز مي گويند اين قرارداد برنامه تسليحات هسته اي هند را به خاطر محدوديتهاي جديد از جمله جداسازي تأسيسات نظامي و غير نظامي، ضعيف خواهد كرد.
جدا از ديدگاههاي متفاوت در مورد قرارداد هسته اي هند و آمريكا، مدير كل آژانس بين المللي انرژي هسته اي خود نيز به بررسي اين مسئله پرداخته است. بنا به نوشته وي بر اساس NPT، چنين قراردادهايي نه قانوني و نه غيرقانوني هستند. درواقع پنج قدرت هسته اي از سوي معاهده ي عدم تكثير به هيچ عنوان وضعيت دائمي پيدا نكرده اند. به علاوه قراداد هسته اي هند – آمريكا در اين زمينه بي طرف است يعني نه چيزي به برنامه ي تسليحات هسته اي هند مي افزايد و نه چيزي از آن كم مي كند، ضمن آنكه وضعيت قانوني هم به هند به عنوان كشوري كه سلاح هسته اي در اختيار دارد نمي بخشد. البرادعي معتقد است هند اگر چه NPT را امضا نكرده اما هيچ گاه تعهدات بين المللي را نقض نكرده و در صدد تكثير تسليحات هسته اي نيز نبوده است. به نظر وي نياز روزافزون هند به انرژي توجيه ديگري براي قابل قبول بودن قراداد هسته اي اش با آمريكا محسوب مي شود. البته البرادعي حمايت قوي از سوي هند و آمريكا همين طور ساير كشورهاي هسته اي را عامل به تحقق پيوستن اين قرارداد ذكر مي كند.
بر همين اساس مدير كل آژانس بين المللي انرژي هسته اي توافق هسته اي آمريكا با هند را گسستي مبتكرانه از گذشته مي داند كه براي هند و جامعه ي بين الملل گامي رو به جلوخواهد بود. هند به تكنولوژي مدرن و مطمئن براي نجات 500 ميليون جمعيت خود از فقر دست مي يابد و اين امر بخشي از تلاش بين المللي براي مقابله با تروريسم بين الملل و پاكسازي جهان از تسليحات هسته اي محسوب خواهد شد.
به اين ترتيب البرادعي پيشنهاد مي كند كه با اتخاذ استراتژيهاي ديگر پاكستان و اسراييل را به عنوان شريك در سيستم كنترل تسليحات و عدم تكثير وارد كنيم. در اين راه بيش از آنكه به تسليحات هسته اي تأكيد كنيم بايد طيف وسيع نگرانيهاي امنيتي كه هر كشور با آن رو به روست را نمايش دهيم. در پايان نيز الرادعي با اشاره به سخت و مشكل بودن اين روند، شهامت و پيگيري اقدامات ابتكاري در حل مشكلات تكثير هسته اي را امري لازم و ضروري عنوان مي كند.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید