نخستین روز کنفرانس وین؛ صحنه حمایت جهانی از برجام و سردرگمی آمریکا

آفتاب‌‌نیوز : 'ماریا زنیدا آنگارا کولینسون' سفیر و نماینده مقیم فیلیپین نزد سازمانهای بین المللی در وین، در ابتدای کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان رئیس کنفرانس انتخاب شد و سپس عضویت گرانادا در آژانس به تایید رسید. پس از آن بیانیه آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل خطاب به کنفرانس عمومی قرائت شد.

**دبیر کل سازمان ملل: برجام توافقی تاریخی و اثبات ارزش کار آژانس است
در پیام گوترش که توسط 'تام مارکرام' مدیر دفتر امور خلع سلاح سازمان ملل خوانده شد ، با تاکید بر نقش آژانس تضمین استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای از طریق اجرای پادمانها، آمده است: ارزش این کار آژانس بطور روشن از طریق نقش آن در نظارت بر اجرای تعهدات هسته ای تحت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به اثبات رسیده است.
دبیر کل سازمان ملل در ادامه این پیام افزود: اطمینان دارم که این توافق تاریخی بهترین راه برای تضمین ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران و تحقق آرزوهای بزرگ مردم ایران است. من از آژانس بین المللی انرژی اتمی برای تلاشهای برجسته آن به سود صلح بین المللی تقدیر می کنم.

** تایید دوباره آمانو درباره اجرای تعهدات برجامی ایران
پس از خوانده شدن پیام دبیر کل سازمان ملل، نوبت به یوکیا آمانو مدیر کل آژانس رسید که سخنرانی خود را ایراد کند. مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی، گفت: از کنفرانس عمومی قبلی تا کنون ما به تایید و نظارت بر اجرای تعهدات ایران تحت برنامه جامع اقدام مشترک ادامه داده ایم.
آمانو افزود: تعهدات مرتبط با هسته ای ایران در برجام در حال اجرا هستند. ایران اکنون مشمول نیرومندترین نظام راستی آزمایی جهان است. آژانس به تایید منحرف نشدن مواد هسته ای اعلام شده ایران تحت توافقنامه پادمان، ادامه می دهد و ارزیابی ها درباره عدم وجود مواد هسته ای اعلام نشده نیز ادامه دارد.

** پیام صریح و روشن ایران به جهان درباره برجام
پس از سخنرانی آمانو، علی اکبر صالحی معاون رییس جمهوری و رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران به عنوان اولین سخنران کشورهای عضو پشت تریبون قرار گرفت و در سخنرانی خود رفتار خصمانه دولت آمریکا را با متن و روح برجام مغایر دانست و با رد درخواستهای زیاده خواهانه آمریکا ابراز اطمینان کرد که آژانس در برابر این زیاده خواهی مقاومت خواهد کرد.
صالحی با بیان اینکه طبق گزارشهای مکرر آژانس، ایران صادقانه و با حسن نیت تمام تعهدات خود را مطابق برجام انجام داده است، افزود: همه طرفها بدون استثنا، باید در این زمینه (حفظ انسجام توافق هسته ای و تعهد به آن) پاسخگو باشند و هر یک از طرفها باید صادقانه به تعهدات خود پایبند باشد تا این توافق، بی عیب، در مسیر درست و عملیاتی باقی بماند.
صالحی تصریح کرد: هر عمل یا اقدامی که مفاد توافق هسته ای را به هر بهانه یا انگیزه های سیاسی و فردی تضعیف یا خنثی کند، قطعاً این دستاورد تاریخی را نه تنها به ضرر طرفهای آن بلکه در واقع به زیان همه جامعه بین الملل سست ساخته به خطر می اندازد. وی همچنین با رد 'تحرک جدید آمریکا در آژانس که با درخواستهای عجیب و غیرقابل توجیه در مورد راستی آزمایی برنامه‌ صرفا' صلح آمیز کشور و فراتر از توافق برجام' ، گفت: نگرش آشکارا خصمانه دولت آمریکا و نیز سیاستهای تخریبی و اقداماتی که با هدف تضعیف توافق هسته ای و جلوگیری از منافع مشروع ایران از اجرای کامل و بدون محدودیت آن صورت می پذیرد، مخالف متن و روح برجام است.

** دفاع اتحادیه اروپا و برخی کشورهای عضو آژانس از برجام
اتحادیه اروپا نیز در کنفرانس عمومی در بیانیه ای که توسط 'ملیس مونت' (Meelis Munt) معاون وزیر محیط زیست استونی خوانده شد، بار دیگر بر لزوم اجرای برجام به عنوان یک توافق مورد تایید شورای امنیت در قطعنامه 2231، توسط تمام طرفها تاکید کرد. همچنین برخی کشورهای عضو نیز که در روز اول سخنرانی داشتند بر اهمیت برجام تاکید کردند.
پروفسور 'جان لاگهد' مشاور ارشد علمی در وزارت انرژی و راهبرد صنعتی انگلیس، در سخنرانی از طرف دولت انگلیس گفت: ما از گزارش مدیر کل آژانس مبنی بر اینکه ایران به تعهدات خود در برجام عمل کرده است، استقبال می کنیم. حائز اهمیت است که همه طرفهای برجام بطور کامل به تعهدات خود عمل کنند.
'کی .ای بوزامبایف' وزیر انرژی قزاقستان نیز در سخنرانی خود گفت: قزاقستان از اجرای برنامه جامع اقدام مشترک حمایت می کند. ما اعتقاد داریم که اجرای این توافق موجب تقویت امنیت منطقه ای و ارتقای سطح امنیت هسته ای جهانی بطور کلی خواهد شد.
وی افزود: شفافیت کامل برنامه هسته ای ایران و ، اجرای پادمان و توافقهای حاصل شده موجب تضمین تقویت نظام منع اشاعه هسته ای و تحقق حقوق مشروع همه کشورهای عضو 'ان پی تی' در داشتن فعالیت های هسته ای خواهد شد.

** نماینده آمریکا: ما توافقی که بطور ضعیف اجرا شود را نمی پذیریم!
'ریک پری' وزیر انرژی آمریکا در سخنرانی خود در کنفرانس عمومی آژانس بار دیگر سردرگمی و مواضع ضد و نقیض دولت آمریکا را عیان کرد. در حالی که دولت آمریکا و شخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بارها از توافق هسته ای انتقاد کرده و آن 'بدترین توافق تاریخ' نامیده اند ، این بار وزیر انرژی آمریکا درباره خود توافق یا حتی موضوع 'بازرسی از سایتهای نظامی'، که در چند هفته گذشته ورد زبان برخی مقامات آمریکایی بود، حرفی نزد و مساله اجرا را به میان کشید.
پری گفت: آمریکا از تلاشهای آژانس در زمینه نظارت بر برنامه های هسته ای در سرتاسر جهان حمایت و قویا آژانس را ترغیب می کند که از همه اختیارات خود برای راستی آزمایی پایبندی ایران به تمام تعهدات مرتبط با هسته ای تحت برجام، استفاده کند.
وزیر انرژی آمریکا افزود: ما توافقی را که بطور ضعیف اجرا شود یا بطور ناکافی مورد نظارت قرار گیرد، قبول نخواهیم کرد.
پری در بخشی دیگر از سخنانش درباره موضوع پادمانها گفت: آژانس در کنار سایر مسئولیتهای پادمانی، مسئولیت نظارت بر برنامه هسته ای ایران را نیز بر عهده دارد. الزامی است که آژانس اختیارات کامل خود را در این زمینه به کار گیرد و پایبندی ایران را به تمام تعهدات هسته ای این کشور تحت برجام مورد راستی آزمایی قرار دهد .

** رویترز: نزاع آمریکا و ایران بر سر بازرسی ها در نشست آژانس
اظهارات نماینده آمریکا بحدی مبهم و با اظهارات دیگر مقامهای آمریکایی متناقض بود که خبرگزاری رویترز نیز در گزارش خود نتوانست این مساله را پنهان کند.
رویترز نوشت: وزیر انرژی آمریکا در سخنرانی خود مشخص نکرد که آیا به باور او اکنون توافق هسته ای بطور ضعیف اجرا می شود یا نه.
خبرگزاری غربی در بخش دیگری از این گزارش با اشاره به اظهارات علی اکبر صالحی نماینده ایران درباره درخواست های عجیب آمریکا از آژانس و ابراز اطمینان از اینکه آژانس در برابر چنین درخواستهای غیر قابل قبولی مقاومت خواهد کرد، نوشت 'آمریکا و ایران در کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره نحوه نظارت بر فعالیتهای هسته ای تهران نزاع کردند'.
برخی رسانه های داخلی این گزارش رویترز را به این شکل بازتاب دادند رویترز از درگیری لفظی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر انرژی آمریکا در نشست سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر میزان نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران خبر داد'، که ممکن است معنای برخورد شخصی دو مقام را به ذهن مخاطب متبادر کند که چنین مساله ای نبوده است.
برخی رسانه های غربی هم سخنرانی وزیر انرژی آمریکا و سردرگمی مواضع مقامات آمریکایی را این گونه پوشش دادند 'دونالد ترامپ در پیامی که توسط وزیر انرژی دولتش خوانده شد، اعلام کرد اگر توافق هسته ای به اندازه کافی مورد نظارت قرار نگیرد، آمریکا از آن خارج می شود' .

** تجلی دعواهای داخلی در آمریکا و اسرائیل درباره برجام در رسانه ها
همزمان با لفاظی های بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ علیه برجام به نظر می رسد که دعواهای داخلی درباره برجام در آمریکا و رژیم اسرائیل درباره برجام نیز بالا گرفته و این مساله در رسانه ها نیز بازتاب یافته است.
شبکه خبری اسرائیلی 'I 24' روز دوشنبه به نقل از یک مقام آژانس گزارش قبلی 'هاآرتص' دیگر رسانه اسرائیلی را درباره 'ضعف آژانس در نظارت بر برجام' رد کرد. هاآرتص روز یکشنبه (پریروز) به نقل از چند مقام اسرائیلی، که نامشان را ذکر نکرد ، نوشته بود: آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از دریافت اطلاعاتی از یک 'نهاد' غربی درباره سایت های مشکوک در ایران، از این سایتها بازرسی نکرده است. یکی از مقامات بی نام و نشان به روزنامه هاارتص گفته بود که آژانس در برابر ایران از خود ضعف نشان می دهد.
از سوی دیگر، شبکه خبری I 24 به نقل از یک مقام آژانس گزارش داد: این مطلب به درستی شیوه کار پادمانی آژانس را نشان نمی دهد. چنانکه مدیر کل آژانس بارها گفته است آژانس از روز اجرای برجام تا کنون دسترسی های تکمیلی زیادی در ایران داشته و پیش از رسیدن به 'نتیجه گیری گسترده' درباره ایران، به درخواست دسترسی به سایتها و اماکن ادامه خواهد داد.
این مقام آژانس گفت 'ما در ایران تا به امروز طبق برنامه قادر بوده ایم از تمام سایتها و اماکنی که به منظور دسترسی تکمیلی شناسایی شده بودند بازدید کنیم.
آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز روز 20م شهریور در کنفرانسی خبری در حاشیه نشست شورای حکام ، در پاسخی تلویحی به اظهارات اخیر نیکی هِیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل که گفته بود سایت های مشکوک بسیاری در ایران بازرسی نشده اند، گفت: ما در زبان پادمانی چیزی به نام سایت مشکوک نداریم و بر اساس شیوه استاندارد آژانس کار می کنیم.
بِدین ترتیب نبرد برجامی در هفته داغ خبری که با هشدار قاطع رهبر معظم انقلاب در باره 'عکس العمل جمهوری اسلامی در برابر هر حرکت غلط نظام سلطه در قضیه برجام' شروع شد و در کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین و پس از آن در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک ادامه می یابد، یک بار دیگر سردرگمی و بلاتکلیفی آمریکا را در برابر برجام در معرض قضاوت جهانیان قرار داد.
هر چند به نظر می رسد دونالد ترامپ در برابر واقعیتهای موجود، در عمل مجبور به عقب نشینی از لفاظی های خود درباره برجام شده، اما تلاش می کند با گل آلود کردن آب، مساله اصلی را که بدعهدی آمریکا و لزوم اجرای تعهدات آمریکا و خودداری از نقض روح و متن برجام است، به حاشیه ببرد.