کد خبر: ۵۱۳۶۱
تاریخ انتشار : ۰۴ مهر ۱۳۸۵ - ۱۵:۰۴
شجاع‌پوریان تشریح کرد:

ماجرای سانسور اشعار نیما و سهراب

آفتاب‌‌نیوز : وی افزود: من از موضع دفاع از كارنامه فرهنگی نظام در یك برهه از انقلاب تأكید می‌كنم كه متأسفانه گزارش مذكور، نه عادلانه، نه منصفانه و نه حقیقت‌محور بود و كلیت سرمایه فرهنگی و هنری كشور را ملكوك و مخدوش كرد.

عضو فراكسیون اقلیت ادامه داد: در این گزارش جوهر و گوهر فرهنگی هدف قرار گرفته و انكار فرهنگ، فضیلت و اتهام به اصحاب فرهنگ و هنر این سرزمین را در پی داشت.

این عضو فراكسیون اقلیت اظهار داشت: برای اینجانب به عنوان یكی از نمایندگان مجلس و مخاطب این گزارش باسابقه و بضاعتی در فعالیت‌های فرهنگی اسباب شرمندگی است كه بازتاب انتشار آن در محافل معتبر فرهنگی و هنری كشورمان و در میان فرهیختگان و هنرمندان چیزی جز تأسف، تعجب و گلایه نبود تا جایی كه امروز در كمتر مجلس و محفل فرهنگی می‌توانم سربرآورم و چشم در چشم اهل فرهنگ و هنر بدوزم كه آنان را به بی‌دینی، بی‌اخلاقی، غیرت‌زدایی، زیر سوال بردن مقدسات و دفاع مقدس، ترویج و آموزش و روابط جنسی، طلاق، خودكشی و رابطه‌ای پنهانی و . . . متهم كردیم.

وی با بیان این‌كه «علی‌القاعده واكنش نجیبانه اهل هنر در روز ملی سینما خیلی‌ها را تكان داده است»، افزود: اهل فرهنگ و هنر آنگاه كه سرشار و امیدوار از ملاقات با مقام معظم رهبری و نگاه مشفقانه ایشان، آماج تهمت‌ها و كژ‌نظری‌های مندرج در گزارش مذكور می‌شوند با بهت و ناباوری می‌پرسند كه در این دیار مگر بیش از یك سینما وجود دارد كه این‌گونه با نگاهی متضاد نگریسته می‌شود.

شجاع‌پوریان ادامه داد: یكی قدر داشته‌ها و دستاوردها را می‌داند و از جایگاه شخصیتی دلسوز و حكیمی فرزانه، انتظارات و تذكرات خود را به گونه‌ای در خور شأن مخاطبین و جامعه فرهنگی اندیشمند ایران بیان می‌دارد و در جایگاه دیگری با الفاظ باورنكردنی و قضاوتی سطحی و شتابزده همه دستاوردها را نادیده می‌انگارد و فضایی سیاه و تصویری ناامیدكننده را نشان می‌دهد.

وی با بیان این‌كه «به یقین اهل فضل در این جلسه كم نیستند»،به خصوص به شخصیت فرهیخته رییس مجلس دكتر حدادعادل اشاره كرد و گفت: دكتر حدادعادل شما خود یك عنصر فرهنگی و عضو كمیسیون فرهنگی مجلس در دوره ششم بودید و از جزئیات فعالیت‌های فرهنگی كشور مطلع بوده و هستید، توقع و انتظار می‌رفت كه دستی از مهر از آستین برون آورید و اجازه ندهید كسانی كه در پی 8 سال گنجینه گران قدری از فرهنگ اصیل و اندیشه‌ای دینی – ایرانی را با دشواری و تنگناهای عرصه فرهنگ فراهم آورده‌اند چنین نواخته شوند. زحماتشان سیاهی جلوه داده شود و به ناصواب هدف كین و طعن و تهمت قرار گیرند.

وی با بیان این‌كه «بدانیم و بدانید گاه باشد كه برخی اعمال و رفتارها بسان نوشتن بر آب است»، از تهیه‌كنندگان گزارش مزبور پرسید كه شاخص‌های مورد نظر هیأت چه بوده است؟ آیا سیاست‌های كلان و فرهنگی نظام و دیدگاه‌های رهبری، تكالیف قانون برنامه و یا قضاوت و اظهارنظر نخبگان فرهنگ و هنر كشور؟

به گفته شجاع‌پوریان، در گزارش هیأت، غالب فعالیت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و هنرمندان و پدیدآورندگان فرآورده‌های فرهنگی مخدوش جلوه داده شده است و این در حالیست كه بر اساس گزارش رسمی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی دولت آقای دكتر احمدی‌نژاد، میزان اثربخشی فعالیت‌های وزارت ارشاد در دوره آقای خاتمی باعث رشد فضایل اخلاقی، تقوا و استقلال فرهنگی و مصونیت جامعه قلمداد گردید و با تحقق 81 درصدی اهداف این بخش همراه بوده است.

وی با بیان این‌كه كلیه فعالیت‌های این وزارتخانه از سوی دستگاه‌های نظارتی و در بازرسی‌های موضوعی، مقطعی و دوره‌ای مورد بررسی قرار گرفته است، گفت: به طور مشخص سازمان بازرسی كل كشور در مورد هجدهمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب كه در این گزارش به شدت مورد انتقاد قرار گرفته، تقدیر و تشكر كرده است.

نماینده بهبهان با طرح این پرسش كه «آیا هیأت مذكور برای سنجش عملكرد وزارت ارشاد در دوره مدیریت آقای مسجدجامعی بر خود زحمت داده‌اند كه نظر شخصیت‌های معتبر فرهنگی كشور را نیز جویا شوند؟»، این پرسش را اضافه كرد كه آیا از سخنان و تقدیرنامه‌های متعددی كه اصحاب فكر و فرهنگ و فضیلت به خاطر نقش او (مسجدجامعی) در توسعه فرهنگ كشور و ترویج فعالیت‌های قرآنی داشته است، اطلاع دارند؟

وی در این راستا به طرح اسامی برخی از آنان كه خارج از جنس سیاست‌ورزی داوری می‌كنند و قول آنان حجت است اشاره كرد و گفت: از این جمله آیت‌الله سبحانی، آیت‌الله معرفت، آقایان دكتر شهیدی، حبیبی، داوری اردكانی، مجتهدی، محقق، اعوانی و دیگرانی هستند كه تنها نام یكی از آن فرزانگان برای توصیف عملكرد وزارت ارشاد كافی است.

عضو كمیسیون انرژی مجلس هم‌چنین این پرسش را مطرح كرد كه كیست كه در این كشور با شخصیت وارسته، فرهیخته و پاسدار شجاع، كاردان و صمیمی صیانت از هویت دینی و ایرانی آقای مسجدجامعی كه در دامان دودمانی عالم و فرزانه پرورش ‌یافته است، بیگانه باشد؟

وی در ادامه به ماهیت گزارش مزبور اشاره و خاطرنشان كرد: اینجا مطلبی را بیان می‌كنم كه این گزارش را به بیراهه و نادرستی سوق داد و اسناد آن را برای بررسی، استفاده و نگهداری در اختیار فرهنگستان زبان و ادب فارسی، كتابخانه ملی و اتحادیه ناشران و كتابفروشان خواهم گذاشت.

به گفته وی، از مهم‌ترین بخش‌های ضمیمه گزارش هیأت تحقیق و تفحص كه برگرفته از گزارشی است با عنوان «آسیب‌شناسی وضعیت نشر ادبیات داستانی در ایران» (كه پیشتر به دلیل حضور و مسؤولیتم در كمیسیون فرهنگی دوره ششم با آن آشنا شده و آن را در اختیار دارم) بر مبنای آن گزارش انواع تهمت‌ها به وزارت ارشاد و شخص وزیر وارد گردید.

وی افزود:ایراداتی كه برای رد كتاب‌ها در آن گزارش تفضیلی بكار رفته عینا در متن گزارش تحقیق و تفحص مجلس نیز آمده است:« اشاعه ابتذال، عادی‌سازی روابط محرم و نامحرم، عادی ساختن و از بین بردن قبح گناه، ترویج رفتارهای غیراخلاقی، تشریح صحنه‌های خلاف اخلاق جنسی، هنجارشكنی دختران جوان، بی‌توجهی به احكام شریعت و اشاعه تفكرات سكولاریستی.»

وی افزود: در هر دو گزارش ادعای بررسی 659 عنوان كتاب منتشر شده در مقطع زمانی 1378 تا 1381 شده است و عینا مطالب هر دو گزارش یكی است.

شجاع‌پوریان گفت: اكنون برای گزارشی كه متاسفانه مورد استناد هیأت تحقیق و تفحص مجلس قرار گرفته به خوبی روشن شود به مواردی معدود از ایرادات و اشكالات كه در آن گزارش مطرح و مصداق هنجارشكنی، بی‌توجهی به احكام شریعت، ترویج روابط غیرشرعی و اشاعه رفتارهای غیراخلاقی دانسته شده است می‌پردازم.

به گفته وی، در این راستا شعر زیر از سهراب سپهری مصداق تشریح صحنه‌های خلاف دانسته شده است؛ وی به قرائت این شعر مبنی بر «و بیا تا جایی كه پر ماه به انگشت تو هشدار دهد/ و زمان روی كلوخی بنشیند با تو/ و مضامیر شب اندام تو را مثل یك قطعه آواز به خود جذب كند»،گفت: ظاهرا مشكل این شعر كلمه «اندام» است.

وی ادامه داد: چشم‌چرانی مرحوم مشیری از دید تیزبین ارزیاب بیرون نمانده است و (شعر او) «اشاعه آداب و رسوم غیراخلاقی» از سوی شاعر تشخیص داده شده است.

شجاع‌پوریان با قرائت این شعر مبنی بر این‌كه «گفته بودی كه چرا محو تماشای منی/ و آنچنان مات كه یك دم مژه بر هم نزنی/ مژه بر هم نزنم تا كه زدستم نرود/ ناز چشم تو به قدر مژه بر هم زدنی» و با بیان این‌كه مرحوم اوستا هم با این شعر خود به اشاعه فحشاء پرداخته است به قرائت شعر او مبنی بر «با من بگو تا كسی، مهری بگو، ماهی بگو، خوابی، خیالی، چیستی؟ اشكی بگو، آهی بگو . . . من عاشق تنهاییم، سرگشته شیداییم، دیوانه رسواییم، تو هرچه می‌خواهی بگو» پرداخت.

وی افزود: این شعر مرحوم نیما نیز مصداق عادی‌سازی روابط محرم و نامحرم دانسته شد، چون شباهنگام انتظار آمدن نامحرم را می‌كشید: «ترا من چشم در راهم، شباهنگام كه می‌گیرند در شاخ تلاجن، سایه‌ها رنگ سیاهی».

به گفته وی، این داوری‌ها، دامن بزرگانی همچون نظامی گنجوی را نیز در بر گرفته و منظومه خسرو و شیرین او مصداقی برای ابتذال و ترویج روابط نامشروع و تشریح صحنه‌های خلاف اخلاق جنسی دانسته شد. 

وی در بیان استناد این گزارش در مورد فوق به قرائت این شعر پرداخت «شب افروزی چو مهتاب جوانی، سیه چشمی چو آب زندگانی دو چشم چو عقیق آب داده دو گیسو چون كمندی تاب‌داده».

به گفته وی، دیگر شاعران كلاسیك نباید دلخوش باشند كه از گزند این قضاوت‌ها در امانند چراكه اشعاری از مولانا، حافظ و . . . نیز در این گزارش مورد استناد بوده است.

شجاع‌پوریان افزود: در خصوص بزرگان ادب جهانی و رمان جهانی در كتاب‌های مذكور قضاوت‌های نادرستی شده است مثلا درباره تولستوی، هاینوش بول و دیگران استناداتی شده و آثار آنها مسأله‌دار و منفی قلمداد شده است.

به گفته وی، تعداد آثار تألیفی بررسی شده در آن گزارش حدود 300 اثر است كه 227 مورد آن منفی ارزیابی شد، تعداد آثار ترجمه شده مورد بررسی حدود 350 اثر است كه 268 مورد آن مسأله‌دارمعرفی شده، آثار بیش از 450 نویسنده بررسی شده كه بیش از 250 نفر آنها منفی قلمداد گردیده است و آثار منتشره حدود 180 ناشر بررسی شده كه آثار 150 ناشر منفی و مسأله‌دار محسوب شده است.

شجاع‌پوریان این پرسش را مطرح كرد كه آیا با استناد به چنین گزارشی و با چنین داوری‌هایی می‌توان ادعای طرح شده را اثبات نمود؟ و محتوای حدود 80 درصد كتب منتشرشده را مصداق ابتذال و دهها عنوان مجرمانه و مذنبانه دانست؟ و یا باید مستند مذكور را مصداق عمل مجرمانه محسوب كرد كه با چنین شیوه غیرموجهی بخش اعظم فعالیت‌های اهل اندیشه و قلم را ناسازگار با معیارهای دینی و اخلاقی معرفی و سیاه‌نمایی می‌كند؟

عضو فراكسیون اقلیت اظهار داشت: با عنایت به ادعاهای مشابهی كه در مورد آثار سینمایی، تئاتر و نشریات مطرح شده، روح حاكم بر آن گزارش را با سوءظن به اهل فرهنگ و هنر و اندیشه و مدیران و كارشناسان متدین و مجتهد این عرصه می‌دانم كه بیش از آن كه مورد استناد قرار گیرد باید آسیب‌شناسی شود.

وی در پایان چنین رویكردی را بدور از واقعیات نظری و عملی در حوزه فرهنگ و اندیشه كشور دانست و به خاطر انتشار این گزارش با مضامین و اتهام‌های ناروا به قبیله فرهنگ و هنر در آن از محضر متفكران، نویسندگان، هنرمندان، روزنامه‌نگاران و مدیران خادم كشور صمیمانه عذرخواهی كرد.
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره
عضویت در خبرنامه
نظر شما
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین