بديع عارف كه وكالت چهره هاي مشهور زنداني حزب بعث از جمله طارق عزيز رابه عهده دارد، اعلام كرد كه دكتر هدي صالح مهدي عماش از بيماري سرطان سينه به شدت رنج مي برد.
مقامات آمريكايي گفته اند كه او پيش ازاين براي درمان سرطان جراحي شده است و دائماً مورد معاينه پزشكان قرار مي گيرد.
با وجود آن كه آمريكايي ها تأكيد مي كنند كه خدمات پزشكي براي تمام بازداشت شدگان فراهم است اما وكيل دكتر عماش مي گويد: اگر شرايط به همين منوال ادامه پيدا كند، موكلش بدون شك خواهد مرد.
سركارخانم سياه زخم
آن گونه كه سنت جنگ هميشه اقتضا مي كرده، از زنان در زمان جنگ به عنوان قرباني نام مي برند. اما جنگ عراق، چهره هاي جديدي از زنان را نشان داد، در اين جنگ زنان همه جا بودند. كافي است به عقب بازگرديد و به عكس هاي خبري آن روزها نگاهي بيندازيد، همان طور كه زنان را در ميان قربانيان جنگ مشاهده مي كرديد، مي توانستيد آنها را در ميان سربازان نظامي، سياستمداران، مخالفان و طرفداران جنگ هم ببينيد.
در حقيقت تصويرهاي مشابهي را در دو طرف شاهد بوديم؛ آمريكايي ها و عرب ها، طرفداران و معترضان. آمريكايي ها، «كونداليزا رايس» را داشتند، انگليسي ها «كلير شورت» و عراقي ها چهره مرموزي به نام «هدي صالح مهدي عماش».
در ميان تمام تصاوير خبري جنگ، شايد يكي از مرموزترين آنها، تصويري ناواضح از زني در دايره كوچك سياستمداران عراق بود. اين تصوير كه از روي ويديو گرفته شده بود، چهره تنها زن فعال در خط مقدم جنگ در قواي فرماندهي عراق را نشان مي داد. آنچه ما از او مي دانستيم، بسيار اندك بود و آن اين كه هدي صالح مهدي عماش از برنامه ريزان تراز اول برنامه سلاح هاي بيولوژيك عراق است.
در نبود هر اطلاعات ديگري، تصوير اين زن كه غربي ها به او لقب «سالي شيميايي» داده بودند، با مقاله اي در «الشرق الاوسط»، روزنامه عرب زبان چاپ لندن، از وضوح بيشتري برخوردار شد. در آن مقاله شجاعت او را به شجاعت شير ماده و زيركي او را به زيركي روباه تشبيه كرده بودند. اما نكته قابل توجهي كه در اين مقاله به چشم مي خورد اين بود كه پدر او توسط صدام به قتل رسيده است. چگونه بود كه با اين وجود او پشتيباني براي رژيم صدام حسين محسوب مي شد؟
با سقوط رژيم بعث، نيروهاي ائتلاف فهرستي 55 نفري از سران تحت تعقيب اين رژيم منتشر كرد. همان طور كه پيش بيني مي شد، تمام اين مظنونان را مردان تشكيل مي دادند. اما نه، يك زن در كنار 54 مرد و آن يك زن كسي نبود جز «هدي صالح مهدي عماش».
از همان روز نخست، تعقيب و دستگيري اعضاي فهرست آغاز شد و عماش هم در نيمه ارديبهشت ماه سال گذشته در كوزه آمريكايي ها افتاد.
در آن روز، پائولين جلينك، خبرنگار مستقر خبرگزاري آسوشيتدپرس، در واشنگتن چند بار و هر بار كامل تر از دفعه پيش به نقل از مقامات آمريكايي در عرض يك ساعت، خبر دستگيري هدي عماش را ارسال كرد.
جلينك نوشت: «نيروهاي ائتلاف يكي از اصلي ترين دانشمندان سلاح هاي بيولوژيك عراق را دستگير كردند... با اين دستگيري تعداد بازداشت شدگان از فهرست 55 نفري تحت تعقيب به 19 نفر رسيد... به گفته مقامات اطلاعاتي ايالات متحده، عماش 49 ساله، نقشي كليدي در بازسازي سلاح هاي بيولوژيك بغداد پس از جنگ خليج فارس در سال 1991 داشته است... هدي صالح عماش در سال 1953 در بغداد به دنيا آمد. پدر او «صالح مهدي عماش»، معاون اول اسبق رئيس جمهوري عراق بود. او همچنين براي دوره اي وزير دفاع و نيز عضو هسته مركزي حزب بعث بود. صدام در سال 1983 دستور اعدام او را صادر كرد... هدي عماش توسط «نصير الهنداوي» كه از سوي بازرسان سازمان ملل متحد ملقب به نام «پدر سلاح هاي بيولوژيك شده، آموزش ديده است... او استاد دانشگاه بغداد و رئيس جامعه «ميكروبيولوژي» بوده است. در سال 2001 به اولين زني بدل شد كه وارد جمع سياستگزاران اصلي حزب بعث مي شد. او پس از مدتي همكاري با «قصي» پسر كوچك صدام، فرمانده منطقه اي حزب بعث شد... به گفته مقامات آمريكايي، عماش در ميان نسل جديد رهبران حزب بعث عراق بود كه از سوي صدام منصوب شده بودند... او در ميان فهرست 55 نفري پنتاگون، نفر پنجاه و سوم بود. به گفته مقامات رسمي، او نقشي كليدي در تحركات حزب بعث در كشورهاي اردن، لبنان و يمن داشته است... عماش مدرك كارشناسي اش را از دانشگاه بغداد، كارشناسي ارشدش را در رشته ميكروبيولوژي از دانشگاه زنان تگزاس و نهايتاً در سال 1983 مدرك دكتراي ميكروبيولوژي اش را از دانشگاه ميسوري در ايالت كلمبياي آمريكا اخذ كرد...»
كمي آن طرف تر و البته كمي سريع تر از خبرنگار آسوشيتدپرس، دفتر خبرگزاري فرانسه در واشنگتن، خبر «دستگيري دانشمند عراقي» را مخابره كرد. در اين خبر به نقل از يك مقام آمريكايي آمده بود: «اين مسأله براي نيروهاي ائتلاف بسيار حائز اهميت است. چرا كه به آنها اين امكان را مي دهد تا به اطلاعات بيشتري در برنامه جنگ افزاري بيولوژيك عراق دست پيدا كنند.»
«ويل دانهام» خبرنگار خبرگزاري رويتر در واشنگتن هم با عباراتي مشابه، اين خبر را روي خروجي خبرگزاري اش فرستاد، با اين توضيح اضافي كه پدر عماش از رهبران كودتاي 1968 در عراق بوده و پيش از قتلش توسط صدام، وزير و سفير اين كشور بوده است.
هدي عماش كيست؟
شايد تا به حال او را شناخته باشيد. دكتر هدي صالح مهدي عماش يكي از معدود زناني است كه به دايره تنگ قدرت صدام حسين راه يافت و تنها زني است كه در فهرست 55 نفري تحت تعقيب ايالات متحده قرار داشت.
در اين فهرست از او به عنوان رئيس شاخه جوانان و بازار تجارت حزب نام برده شده بود. او تنها زن در ميان 18 عضو برجسته حزب بعث عراق بود، ضمن آن كه مديريت منطقه اي حزب را هم به عهده داشت.
با اين وجود، اين ميكروبيولوژيست تحصيلكرده در ايالات متحده، بخش اعظم شهرتش را مديون مداخله هايش در توليد سلاح هاي كشتار جمعي است. برنامه اي كه بهانه اصلي آمريكا براي حمله به عراق بود.
در واشنگتن به او «خانم سياه زخم» مي گويند، چرا كه او را ناجي سلاح هاي ميكروبيولوژيك عراق پس از جنگ خليج فارس مي دانند.
دكتر عماش 51 ساله، از نسل دوم رهبران عراقي است، پدرش صالح مهدي عماش از پيشگامان كودتا در دهه 1960 بود. با اين وجود او در وضعيت مرموز دهه 1970 عراق، هنگامي كه صدام حسين به قدرت رسيد، ناپديد شد؛ اتفاقي كه بعدها از پرده برون افتاد اين بود كه به دستور صدام حسين او را به قتل رسانده اند.
دكتر هدي عماش مادر چهار فرزند است. او پس از گذراندن تحصيلات در آمريكا و آموزش ديدن از سوي نصير الهنداوي، در سال 1996 رئيس جامعه ميكروبيولوژي عراق شد. گروهي كه وظيفه انجام تحقيقات براي رسيدن به فناوري توليد سلاح هاي بيولوژيك حاوي بيماري هاي سياه زخم و آبله را به عهده داشت.
از او به عنوان سفير غيررسمي صدام در اردن، لبنان و يمن نيز نام مي برند. اما موضوع ارتقاي او با شروع جنگ اخير آشكار شد. هنگامي كه تلويزيون عراق، با پخش تصاويري از جلسه فرماندهي حزب بعث، سعي داشت اثبات كند صدام كاملاً زنده و سالم است، زني درست مثل هفت همتاي مردش با لباس سبز رنگ نظامي در كنار «قصي صدام» نشسته بود، با اين تفاوت كه او روسري به سر داشت. زني كه پس از سقوط رژيم بعث شايع شد كه به سوريه گريخته، اما واقعيت اين بود كه در بغداد، انتظار آمريكايي ها را مي كشيد. شايد مي خواست از تماشاي عجز آنها بابت دست پيدا نكردن به سلاح هاي ويژه عراقي ها لذت ببرد. زني كه مثل شير ماده شجاع بود و مثل روباه زيرك و امروز در زندان آمريكايي ها انتظار مرگ را مي كشد، سركار خانم سياه زخم: هدي صالح مهدي عماش.