به نظر می‌رسد سال ۲٠١٩ میلادی، سال کمرنگ‌شدن رهبری آمریکا در جهان باشد
۱۰ حادثهای که می‌توان انتظار آن را در ۲٠١٩ داشت؛ از ظهور دوباره داعش تا امید به پایان دوره ترامپ
منبع این تنش‌ها خروج امریکا از برجام است. برای ایران مهم است که چین و روسیه به همراه اروپایی‌ها خواستار حفظ برجام شده‌اند. همه این طرفین امیدوارند که مدت ریاست جمهوری ترامپ یک دوره‌ای باشد.
آفتاب‌‌نیوز :
سرویس بین الملل- نشریه "فارین پالسی" در گزارشی به اشاره به منازعات جهانی پیش‌رو در سال 2019 میلادی می‌نویسد: "به نظر می‌رسد سال 2019 میلادی سال کمرنگ‌شدن رهبری آمریکا باشد. نظم بین‌المللی به آشفتگی رسیده است. رهبران بیشتری وسوسه می‌شوند تا محدودیت‌ها را از میان راه خود بردارند و به دنبال تقویت نفوذ خود و یا کاهش قدرت رقبای خود از طریق مداخله در درگیری‌های خارجی باشند.
به گزارش آفتاب‌‌نیوز؛ اکنون چندجانبه‌گرایی و محدودیت‌های ایجاد شده توسط آن با سیاست با حاصل جمع صفر به چالش کشیده می شود. ما با فرسایش قدرت غرب و افزایش نفوذ مسکو و پکن و کشورهای در حال توسعه مواجه هستیم. روند رشد ناسیونالیسم یا ملی گرایی و رویدادهایی چون برگزیت یا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا این موضوع را تشدید می‌کنند. اکنون سیاست داخلی بسیاری از کشورها گرفتار رهبران ملی‌گرا و اقتدارگرا است. این موضوع به رشد پوپولیسم می‌انجامد که اقلیت‌ها و مهاجران را تحقیر می‌کند و حکومت قانون و استقلال مطبوعات را نادیده می گیرد".
"فارین پالسی" به ده منازعه‌ای اشاره می‌کند که احتمالا در سال 2019 یا باید شاهد ایجاد آن باشیم یا تشدید شدن و ادامه یافتن آن. این منازعات به شرح ذیل خواهند بود:
1-یمن
بدترین نمونه از بی قانونی بین المللی در سال گذشته بوده است. بحران انسانی احتمالا در سال 2019 میلادی نیز در آن کشور که بیش از چهار سال جنگ را به خود دیده بدتر خواهد شد. تقریبا 16 میلیون یمنی با ناامنی شدید مواجه هستند و غذای کافی برای خوردن ندارند. منازعه در آن کشور از اواخر سال 2014 میلادی با نبرد میان شورشیان انصارالله علیه دولت مرکزی مورد حمایت عربستان و امارات آغاز شد. آن دو کشور پس از آن از طریق بمباران و محاصره یمن سعی کردند تا انصارالله را تحت فشار قرار دهند. قدرت های غربی نیز تا حد زیادی از سعودی ها حمایت کردند. فشار امریکا برای پایان دادن به این درگیری ممکن است در سال 2019 میلادی افزایش یابد. اکنون دموکرات‌ها پس از انتخابات اخیر در کنگره قدرت بیشتری پیدا کرده‌اند و می‌توانند در این مسیر حرکت کنند. اکنون امریکا بر اماراتی و سعودی ها و اروپایی ها و عمان و ایران بر انصارالله فشار می آورند تا آتش بس برقرار شود.
2-افغانستان
اگر یمن بدترین فاجعه انسانی در جهان باشد، افغانستان در رتبه بعدی قرار دارد. در سال 2018 میلادی در جریان جنگ بیش از 40 هزار فرد نظامی و غیرنظامی در افغانستان کشته شده‌اند. ترامپ در اواسط دسامبر از خروج بیش از نیمی از نیروهای امریکایی از افغانستان خبر داد. این پیامی است که نشان می‌دهد واشنگتن آماده تلاش دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ در آن کشور است. با این حال، ممکن است این موضوع عواقب بدتری داشته باشد. طالبان بیش از 17 سال پیش از قدرت برکنار شدند و اکنون به دنبال قدرت‌گیری دوباره هستند. اکنون جنگجویان آن گروه کنترل بیش از نیمی از افغانستان را در اختیار دارند، مسیرهای حمل و نقل را متوقف می کنند و شهرها را تحت محاصره قرار می دهند. تصمیم ترامپ برای خروج نیروها تنها به عدم قطعیت در درون دولت افغانستان و میان افغان ها درباره آینده صلح آن کشور دامن زده است.
3-تنش چین و آمریکا
اختلاف میان دو کشور یک درگیری کشنده نیست. با این حال، لفاظی‌های میان طرفین جسورانه است. رقابت در عرصه ژئوپولیتیک میان چین و امریکا سنگین خواهد بود. اکثر سیاستگذاران امریکایی با این موضوع موافق هستند که پکن از قوانن و نهادها برای منافع اقتصادی و تجاری خود سوء استفاده می‌کند و اقداماتی را انجام می‌دهد که با روح قوانین و نهادهای جهانی سازگار نیستند. افزایش قدرت "شی جین پینگ" رییس جمهوری چین و تشدید کنترل حزب کمونیست بر حوزه‌های مختلف در آن کشور و توسعه قدرت و نفوذ ارتش چین، امریکایی‌ها را نگران کرده است. در استراتژی دفاع ملی 2018 امریکا از چین و روسیه به عنوان رقبای استراتژیک اصلی امریکا یاد شده است.
خطر درگیری مستقیم میان چین و امریکا بسیار کم است. با این حال، موضوع دریای چین جنوبی مسئله‌ای حساس است. ممکن است در ماه‌های آینده چین و امریکا به توافقی تجاری دست یابند که به کاهش تنش میان دو کشور کمک کند. به احتمال زیاد اما هرگونه فروکش کردن تنش میان طرفین کوتاه مدت و موقت خواهد بود.
4-عربستان سعودی، آمریکا، اسرائیل و ایران
مانند سال 2018 میلادی، سال 2019 نیز با خطراتی از جمله رویارویی عمدی یا ناخواسته‌ای که امریکا، عربستان سعودی، اسرائیل و ایران در آن حضور داشته باشند مواجه خواهد بود. تاکنون ایران با اعتماد به نفس برنامه‌های خود را پیش برده و در برابر سه کشور امریکا، عربستان و اسرائیل ایستاده است. آن کشور ازمایش‌های موشکی را انجام می دهد و به عراقیها کمک می‌کنند تا حضور امریکا را به چالش بکشند. علاوه بر این، خطر درگیری تصادفی در یمن، خلیج فارس، سوریه یا عراق میان نیروهای مورد حمایت ایران و سه کشور یاد شده را نباید نادیده گرفت.
منبع این تنش‌ها خروج امریکا از برجام است. برای ایران مهم است که چین و روسیه به همراه اروپایی‌ها خواستار حفظ برجام شده‌اند. همه این طرفین امیدوارند که مدت ریاست جمهوری ترامپ یک دوره ای باشد.
البته محاسبات می‌توانند تغییر کنند. علیرغم آن که امریکا و عربستان سعودی امیدوارند که تحریم‌ها باعث تغییر رفتار ایران شود واقعیت آن است که فشار اقتصادی ناشی از تحریم‌ها بر مردم عادی ایران است.
خصومت میان ایران و عربستان در منازعات میان نیروهای نیابتی در سرتاسر خاورمیانه از یمن تا لبنان گسترش یافته و ممکن است تشدید شود. خطرناک‌ترین محل این منازعه نیابتی در یمن است. موضوع دیگر مسئله ادامه حمایت امریکا از عربستان است. اکنون دموکرات ها در کنگره حضوری قوی دارند و می توان امیدوار بود که این موضوع باعث افزایش فشار امریکا بر ریاض برای پذیرش آتش‌بس دائمی و پایان دادن به جنگ در یمن شود.
5-سوریه
به نظر می‌رسد با پایان سال 2018 جنگ در سوریه در همان مسیر ادامه یابد. به نظر می‌رسد پیروزی اسد و نیروهای مورد حمایت ایران علیه معارضان در سوریه ادامه یابد. جنگ علیه داعش به پایان رسیده است. بازیگران خارجی در توازن شکننده‌ای در سوریه قرار دارند: اسرائیل، ایران و روسیه در جنوب غربی آن کشور، روسیه و ترکیه در شمال غربی، امریکا و ترکیه در شمال شرقی. با این حال، با تصمیم ترامپ برای خروج نیروها از سوریه احتمال درگیری خونین ترکیه، متحدان سوریه، کردها و دولت اسد افزایش یافته است. با این وضعیت، به طور بالقوه شرایط برای ظهور تازه داعش با گسترش هرج و مرج در سوریه فراهم می‌شود.
اکنون با تصمیم ترامپ برای خروج از سوریه واحدهای کردی موسوم به یگان های مدافع خلق در معرض خطری جدی از حانب ترکیه قرار دارند. این موضوع می‌تواند فرصتی برای داعش به منظور بازپس گیری برخی از قلمروهایی باشد که در سال گذشته از دست داده است. پرسش اصلی برای امریکا نباید خروج یا عدم خروج از سوریه باشد؛ بلکه باید بر سر زمان بندی و شرایط برای عقب نشینی باشد.
6-نیجریه
نیجریه در فوریه 2019 میلادی انتخاباتی برای انتخاب رییس جمهوری تازه خواهد داشت و در ماه مارس نیز برای تعیین قانونگذاران و فرمانداران تازه. انتخابات در آن کشور به طور سنتی همراه با خشونت بوده و شرایط فعلی نیز بدتر از هر زمان دیگری است. خشونت در آن کشور در سال‌های اخیر به ویژه با درگیری میان ارتش آن کشور و شورشیان مسلح بوکوحرام در حال افزایش بوده است. اولویت اصلی برای دولت بعدی نیجریه برقراری امنیت خواهد بود.
7-سودان جنوبی
از زمان آغاز جنگ داخلی در سودان جنوبی 40 هزار نفر جان خود را از دست دادند. موضوع مهم آن است که در سودان شمالی نیز عمر البشیر با چالش جدی برای ادامه حکومت خود مواجه است. در اواسط ماه دسامبر معترضان در بسیاری از شهرها به خیابان ها آمدند و به قیمت های بالای اقلام اعتراض کردند. بحران در سودان شمالی می تواند وضعیت را در سودان جنوبی نیز بی ثبات‌تر سازد.
8-کامرون
بحران در کامرون از سال 2016 میلادی به این سو تشدید شده است؛ زمانی که معلمان انگلوفون به استفاده از زبان فرانسوی در نظام آموزشی و حقوقی حقوقی کامرون اعتراض کردند. تظاهرات اعتراضی آنان به در حاشیه قرار گرفتن اقلیت انگلیسی‌زبان کامرون بود که حدود یک پنجم جمعیت آن کشور را تشکیل می دهند. دولت آنان را به بازی نمی‌گیرد و تظاهرات‌شان سرکوب شد. این موضوع سبب خشم انگلوفون‌ها شده و بسیاری از آنان خواستار جدایی شده‌اند. تقریبا ده گروه شبه نظامی جدایی‌طلب در حال نبرد با نیروهای دولتی کامرون هستند. اکنون بیش از 600 جدایی طلب و 200 سرباز دولتی کشته و 300 نفر مجروح شده‌اند. این درگیری‌ها باعث کشته شدن 500 غیر نظامی شده است.
9-اوکراین
جنگ در اوکراین کماکان ادامه دارد. روسیه در سال 2014 میلادی، کریمه را ضمیمه خاک خود کرد و از جدایی‌طلبان در مناطق شرقی اوکراین در دونباس حمایت کرد. این موضوع سبب ایجاد منازعه ژئوپولیتیک میان روسیه و قدرت‌های غربی شده است. درگیری میان روسیه و اوکراین در ماه‌های اخیر افزایش یافته است. مسکو مدعی است که نیروهای دریایی اوکراینی وارد آبهای آن کشور شده‌اند. این حوادث نشان می‌دهند که روسیه مایل به استفاده از قوای نظامی علیه اوکراین است. نه اوکراین و نه روسیه اقداماتی را برای پایان دادن به جنگ انجام نداده‌اند. به نظر نمی‌رسد دو طرف مایل به تغییر موضع در سال 2019 میلادی باشند و شرایط به همین شکل ادامه خواهد یافت. انتخابات اوکراین و یا تحولات داخلی در روسیه ممکن است فرصتی برای صلح ایجاد کنند اما این موضوع زمان بر خواهد بود.
10-ونزوئلا
ونزوئلا کشوری که از بیشترین ذخایر نفتی برخوردار است اکنون مردمان‌اش با حسرت به وضعیت همسایگان‌اش می‌نگرند. این کشور در مسیر انحطاط قرار گرفته و تهدیدی برای منطقه امریکای لاتین است. اقتصاد ونزوئلا در سراشیب سقوط است با تاثیرات احتماعی ویرانگر. فقر و سوء تغذیه در آن کشور شایع شده است. حدود سه میلیون از 31 میلیون نفر از ونزوئلایی ها به کلمبیا و کشورهای همسایه فرار کرده‌اند. سازمان ملل پیش‌بینی کرده این میزان پناهجویان فراری تا سال 2019 میلادی به 5.3 میلیون نفر افزایش یابند.
"نیکلاس مادورو" رییس جمهوری ونزوئلا با مدیریت بد اقتصادی آن کشور مسئول این وضعیت است. در ژانویه 2019 میلادی، مادورو دومین دور ریاست جمهوری خود را آغاز می‌کند. اگرچه بسیاری از کشورهای خارجی و مخالفان داخلی قدرت او را مشروع نمی‌دانند. مخالفان در تبعید مادورو به قدرت های خارجی پیوسته‌اند تا در راستای ساقط کردن دولت او گام بردارند. اکنون همسایگان ونزوئلا با سیل پناهجویان ونزوئلایی مواجه هستند و نگران از تبعات ورود آنان به کشورهای‌شان. امریکا و اروپایی‌ها ممکن است دایره تحریم علیه ونزوئلا را افزایش دهند اما این محدودیت‌های مالی و تجاری به مردم عادی در ونزوئلا آسیب می‌رساند. راه حل اما فشار برای انتقال قدرت از طریق مسالمت‌آمیز از طرف قدرت‌های خارجی و وادار کردن مادورو به پذیرش اصلاحات سیاسی و اقتصادی و مذاکره با مخالفان است. البته به نظر نمی‌رسد مادورو قصد پذیرش این موضوع را داشته باشند. در این میان رهبران کشورهای دیگر امریکای لاتین با تحریم ونزوئلا می‌توانند او را مجبور به پذیرش این موضوع سازند. بدون چنین اقداماتی فروپاشی اقتصاد ونزوئلا محتمل است و رنج مردم آن کشور ادامه می‌یابد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید